Non verbale communicatie

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Non verbale communicatie 

Doel 

• De student herkent non-verbale signalen bij de ander 
• De student kan betekenis geven aan non-verbale signalen 

Het opmerken van bijzonder gedrag is binnen je beroep een belangrijke vaardigheid. Je signaleert en speelt in op hetgeen wat je ziet. Hetgeen je ziet is een onderdeel van non-verbale communicatie. 

Waar denk je aan bij non-verbale communicatie?

Verbaal en non-verbaal

Verbale communicatie: alle communicatie met woorden, gesproken en geschreven.

Non-verbale communicatie: alle communicatie zonder woorden

Op de volgende dia zie je een filmpje. Let op: afspelen zonder geluid.

Waar denk je dat het filmpje over gaat? Wat zie je aan het gezicht van de voetballer? Wat straalt hij uit?

Aan het einde van de les bekijken we het filmpje nogmaals maar dan met geluid. Klopte je aanname?

Verschillende vormen van non-verbale communicatie

• Lichaamstaal
• Uiterlijk/voorkomen
• Geuren en kleuren
• Stemgebruik
• Ruimte en tijd 

Lichaamstaal 

Houding

Beweging

Gebaren

Gezichtsuitdrukking -> mimiek

Lichaamstaal

Houding

Open of gesloten houding?

Uiterlijk / Voorkomen 

Kleding

Sieraden

Auto

Accessoires

Wie is de manager?

Geuren en kleuren

• Geuren en kleuren van mensen kunnen aantrekken of afstoten
• Geuren worden in onze hersenen waargenomen op dezelfde plek als waar onze emoties worden geregeld.

Kleurenpsychologie

Stemgebruik 

Hoe je zegt wat je zegt:

- Toonhoogte; opwinding, nerveus, enthousiast, kalmte, ernst

- Intonatie; onverschilligheid, interesse, twijfel

- Volume;  kracht, boosheid, tederheid, onzekerheid

- Tempo; enthousiasme, stress, bedachtzaamheid

- Stiltes; spanning creëren, ongemak, nadenken, emotie

Ruimte en tijd 

De ruimte die je kiest heeft invloed op de communicatie (gesprek in de kamer van cliënt of in het kantoor van de manager, met een bureau ertussen)

Het tijdstip dat je kiest heeft invloed op de communicatie / het gesprek (bv een zwaar onderwerp bespreken net voor het eind van het gesprek).

Aan welke manier van communicatie kun je zien hoe het met iemand gaat?

1. Verbale communicatie
2. Non-verbale communicatie

Een mail schrijven is een vorm van:

1. Non-verbale communicatie
2. Verbale communicatie

Verbale communicatie verwijst niet alleen naar mondelinge communicatie maar ook naar schriftelijke boodschappen. Je drukt je uit in woorden.

Je communiceert altijd, vaak onbewust. 

Verbale communicatie en non-verbale communicatie vullen elkaar aan 

De taal van het lichaam is een belangrijk onderdeel van persoonlijke communicatie tussen jou en de cliënt 

Je werkt als begeleidster op een dagbesteding. Jasmijn is een van de cliënten. Normaal gesproken is Jasmijn een vrolijk en zeer aanwezige cliënt. Vandaag komt ze echter heel stil binnen en gaat rustig aan een tafeltje zitten.
Wat signaleer je? Welke actie onderneem je?

Non-verbale communicatie: stil, rustig zitten. 

Interpretatie = er is wat aan de hand

Actie = gesprek aangaan

Je werkt in de gehandicaptenzorg. Vandaag begeleid je Joke. Je helpt haar bij het wassen en aankleden. Tijdens het wassen valt je op dat ze kortademig is, ze lijkt benauwd te zijn. Wat doe je?

non verbale communicatie: kortademig 

Actie: 

Vragen ( & doorvragen)

Bespreken collega

Huisarts 

Casus 

Tina werkt als zorghulp in verpleeghuis Jaffa. Ze doet dit werk nu al weer drie jaar. Ze is in het verpleeghuis blijven werken nadat ze daar haar stage voor de opleiding medewerker maatschappelijke zorg heeft gedaan. Tina werkt op de afdeling langdurige zorg. Veel van de cliënten op de afdeling van Tina zijn volledig afhankelijk van de zorg die hun wordt geboden. Tina is vanochtend bezig met de persoonlijke verzorging van een cliënt. Mevrouw de Beers is pas opgenomen. Zij heeft een beroerte (CVA) gehad en moet op de douchebrancard worden gewassen.

Mevrouw de Beers kan door haar beroerte niet meer praten en haar wensen duidelijk maken.

Wanneer Tina samen met de stagiaire mevrouw de Beers op de brancard heeft geplaatst en met het wassen is begonnen begint mevrouw heel hard te krijsen. Het is Tina wel duidelijk dat mevrouw het niet prettig vindt dat zij wordt gewassen. Tina ziet echter ook dat er al behoorlijk wat vuil is vastgekoekt. In het haar van mevrouw zitten ook al wat vieze slierten waarin duidelijk resten van eten hebben gezeten. Tina twijfelt wat ze zal doen. Ze weet dat haar collega de vorige keer ook het probleem had. Deze heeft het wassen toen maar zonder te douchen gedaan.

De stagiaire van Tina kijkt ook erg verschrikt bij het doordringende gekrijs van mevrouw de Beers. Een collega komt ook al binnen om te kijken of er soms problemen zijn.

Iedereen is nog geschrokken van het bericht in de krant dat er pas in een ander verpleeghuis een cliënt ernstig is verbrand tijden het douchen.

Vragen: 

1. Welke non-verbale signalen lees je terug? 
2. Hoe interpreteer je de signalen? 
3. Welke actie ga je uitzetten? 

Hoe interessant vond je de les?

😒🙁😐🙂😃

Wat werd er nu daadwerkelijk gezegd in het filmpje aan het begin van de les? 

Speel het filmpje nogmaals af maar dan met geluid.

Had je dit verwacht?