Toets 3H erf+evo

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Toets Erfelijkheid en Evolutie

Het skelet van de mens zoals dat er nu uitziet, is volgens de evolutietheorie ontstaan uit het skelet van voorouders door veranderingen in het erfelijk materiaal.
Hoe wordt zo’n verandering in het erfelijk materiaal genoemd?

1. evolutie
2. rudimentair element
3. mutatie
4. genen

Wat wordt er met deze afbeelding bedoeld? je kan op de afbeelding klikken dan wordt deze groter.
(kies de beste uitleg)

1. Dat mensen van de apen afstammen
2. Dat mensen en apen gemeenschappelijke voorouders hebben.
3. Dat er door micro-evolutie nieuwe soorten zijn ontstaan
4. Dat er veel apen zijn.

Wat is GEEN argument voor evolutie?

1. Fossielen
2. Uitsterven van soorten
3. Overeenkomsten in cellen

Wat is evolutie?

1. het veranderen van gedaante bij een organisme
2. ontwikkeling die een organisme tijdens zijn leven doormaakt
3. het ontstaan, veranderen en/of verdwijnen van soorten
4. het groter worden van een populatie

Door geslachtelijke voortplanting gaat de evolutie...….. bij ongeslachtelijke voortplanting

1. sneller dan
2. langzamer dan
3. even snel als

Zet de gebeurtenisen op de juiste volgorde van 1 tot 7.

1

2

3

4

5

6

7

het zand en klei verstenen

De dode vis ligt op de zeebodem

De vis gaat dood

de zeebodem stijft boven de waterspiegel

Zand en klei bedekken de vis

De levende vis zwemt in zee

Door erosie komen aardlagen bloot te liggen

In tekening 1 van afbeelding 1 hiernaast is een jong van een Maleise tapir getekend. In tekening 2 is hetzelfde dier twee jaar later getekend.

Het jonge dier heeft hetzelfde fenotype als het volwassen dier.

1. Juist
2. Onjuist

In tekening 1 van afbeelding 1 hiernaast is een jong van een Maleise tapir getekend. In tekening 2 is hetzelfde dier twee jaar later getekend.

Het jonge dier heeft hetzelfde genotype als het volwassen dier.

1. Juist
2. Onjuist

Door geslachtelijke voortplanting ontstaan organismen met nieuwe genotypen.

1. Juist
2. Onjuist

Een mutatie in een cel van de baarmoeder van een zwangere vrouw, kan verandering van het genotype van het embryo tot gevolg hebben.

1. Juist
2. Onjuist

Hoeveel chromosomen komen voor in de kern van een cel in de wand van een eileider van een vrouw?

1. 23
2. 46
3. 92

In de afbeelding hiernaast zie je de vierling Tessa, Esmé, Lisa en Bo. Ze lijken als vier druppels water op elkaar.

Hoe is deze vierling ontstaan?

1. Uit één bevruchte eicel
2. Uit twee bevruchte eicellen
3. Uit vier bevruchte eicellen

Welke uitspraak is juist?

1. Geslachtscellen bevatten slechts één chromosoom
2. In een zaadcel kan een X-chromosoom voorkomen
3. Alle zaadcellen bevatten hetzelfde geslachtschromosoom
4. Een geslachtscel heeft altijd 24 chromosomen

Hieronder staan enkele codes met vier letters.
Welke van de codes toont een stukje DNA?

1. ABCDBDCA
2. CAEFEAFC
3. GACTATGC
4. TACDDTAC

Bij sommige baby’s die geboren zijn met donker haar, wordt het haar na enkele maanden lichter. Tijdens de puberteit wordt het haar dan weer donkerder.

De kleur van het haar vlak na de geboorte wordt beïnvloed door geslachtshormonen van de moeder. Na een tijdje zijn die uit het bloed van de baby verdwenen. In de puberteit neemt de productie van geslachtshormonen bij het kind toe.

Verandert door de werking van de geslachtshormonen het fenotype voor haarkleur? En verandert het genotype erdoor?

1. Alleen het fenotype verandert
2. Alleen het genotype verandert
3. Zowel het genotype als het fenotype verandert

Wat is de beste methode om de invloed van het milieu op het fenotype te bepalen?

1. Werken met organismen met hetzelfde genotype in dezelfde milieuomstandigheden
2. Werken met organismen met hetzelfde genotype in verschillende milieuomstandigheden
3. Werken met organismen met verschillende genotype in dezelfde milieuomstandigheden
4. Werken met organismen met verschillende genotype in verschillende milieuomstandigheden

Een groep geleerden is erin geslaagd om uit één lichaamscel van een volwassen schaap (de ‘moeder’) een lammetje te laten groeien: Dolly.
Waarmee is de erfelijke relatie tussen Dolly en haar moeder het best te vergelijken?

1. Die is hetzelfde als de relatie tussen broer en zus
2. Die is hetzelfde als de relatie tussen een eeneiige tweeling
3. Die is hetzelfde als de relatie tussen een twee-eiige tweeling
4. Die is hetzelfde als de relatie tussen moeder en dochter

Katherina zegt: De eicel bepaalt het geslacht bij de bevruchting.

Marnix zegt: De chromosomen van de man bestaan uit 22 paar gelijke chromosomen en 1 paar ongelijke chromosomen.

Wie heeft gelijk?

1. Beide hebben gelijk
2. Alleen Katherina heeft gelijk
3. Alleen Marnix heeft gelijk
4. Beide hebben ongelijk

Zet in de juiste volgorde van klein naar groot.

1. cel-chromosoom-DNA-gen
2. DNA-gen-chromosoom-cel
3. gen-DNA-chromosoom-cel
4. gen-chromosoom-DNA-cel

Hiernaast zie je chromosomen uit een bepaald organisme
1. Is dit DNA van een mens?
2. Is dit DNA van een man of van een vrouw?

1. 1. Ja - 2.man
2. 1.Ja - 2.vrouw
3. 1.Nee - 2.man
4. 1.Nee - 2.vrouw

Verandert je genotype als je ouder wordt? En je fenotype?

1. Beide veranderen
2. Alleen genotype verandert
3. Alleen fenotype verandert
4. Geen van beide verandert

1. Genen in een zaadcel komen enkelvoudig voor.
2. In een bevruchte eicel komen genen in paren voor

1. beide waar
2. beide niet waar
3. 1 waar 2 niet waar
4. 1 niet waar 2 waar

Zet in de juiste volgorde van groot naar klein

1. Cel- celkern- allel- chromosoom- DNA
2. Celkern - cel - chromosoom- allel- DNA
3. DNA- allel- chromosoom-celkern-cel
4. Cel - celkern- chromosoom -allel - DNA

Welke celkernen bevatten 23 chromosomen?

1. B en E
2. C en F
3. B, C, E en F
4. A en D

Welke genen kunnen niet actief zijn in een levercel?

1. De genen die ervoor zorgen dat DNA gekopieerd kan worden
2. De genen die ervoor zorgen dat gal wordt gemaakt
3. De genen die ervoor zorgen dat hoofdhaar wordt gemaakt

Hoeveel chromosomen komen voor in de kern van een cel in de wand van een eileider van een vrouw?

1. 23
2. 46
3. 92

Hoeveel miljoen jaar geleden begon de ontwikkeling van de apen van de oude wereld als aparte groep?

1. Ongeveer 25 miljoen jaar geleden
2. Ongeveer 35 miljoen jaar geleden
3. Ongeveer 37 miljoen jaar geleden
4. Ongeveer 43 miljoen jaar geleden

Aan welke groep zijn de
gorilla’s het meest verwant?

1. Aan de apen van de nieuwe wereld
2. Aan de apen van de oude wereld
3. Aan de chimpansees
4. Aan de gibbons

Welke geslachtschromosomen heeft een jongetje

1. xx
2. xy
3. xxy
4. xx of xy

Soort 11 van afbeelding 3 is een gemeenschappelijke voorouder van de soorten 14 en 15.

1. Juist
2. Onjuist

Een soort die op het eiland Oahu voorkomt kan niet later ontstaan zijn dan een soort op het eiland Molokai

1. Juist
2. Onjuist

Wat is evolutie?

1. Evolutie is het ontstaan van nieuwe soorten doordat organismen met de oorspronkelijke vorm uitsterven
2. Evolutie is de ontwikkeling van leven op aarde, waarbij soorten ontstaan, veranderen en/of verdwijnen
3. Evolutie is de grotere overlevingskans van individuen met een betere aanpassing aan het milieu.

Aardappelplanten kunnen zich ongeslachtelijk voortplanten. Er versmelten

 daarbij geen geslachtscellen. Door een aardappelplant te ‘stekken’ kun je een groep aardappelplanten maken die ongeslachtelijk is ontstaan uit de okselknoppen

 (ogen) van die ene plant.

 Welke uitspraak over zo’n groep aardappelplanten is juist?

1. De fenotypen en de genotypen in die groep zijn onderling gelijk.
2. De fenotypen en de genotypen in die groep zijn onderling verschillend
3. De fenotypen in die groep zijn gelijk, de genotypen kunnen verschillend zijn
4. De genotypen in die groep zijn gelijk, de fenotypen kunnen verschillend zijn.

Is de erfelijke relatie tussen twee gestekte aardappelplanten vergelijkbaar met de relatie tussen broer en zus of tussen moeder en dochter?

1. De erfelijke relatie is vergelijkbaar met de relatie tussen broer en zus
2. De erfelijke relatie is vergelijkbaar met de relatie tussen moeder en dochter
3. De erfelijke relatie is niet vergelijkbaar met de relatie tussen broer en zus en ook niet met de relatie tussen moeder en dochter