Film door de eeuwen heen

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Film door de eeuwen heen

Film

Modernisme

• Periode eerste helft 20e eeuw
  
• Grote veranderingen in de westerse samenleving en kunst
  
• Ontstaan verschillende kunststromingen
  
• Grootste idealen: Idee dat met kunst de wereld verandert/verbetert kan worden (utopie)
  
• Afstand van academische regels, breken met het verleden
  
• Origineel zijn, unieke werken, onafhankelijk (autonoom)
  
• Avant-garde; grote vernieuwingen in de kunst
  
• Onderzoek naar de essentie van kunst. Ontstaan van abstractie, expressie en vervreemding.
  

Leerdoelen

o Ik weet wat de invloed van de TECHNOLOGISCHE ONTWIKKELINGEN op de kunsten is (bv elektrisch licht, auto, treinen, radio) : montage-technieken

o Ik weet dat kunstenaars streven naar puurheid en directheid in de EXPRESSIE: expressionistische film

o Ik weet wat film als amusement is: Disney animatie, musicalfilm

o Ik weet wat ontwikkelingen en experimenten binnen film zijn: Eisenstein, Duits expressionisme, Hollywood, aninmaties

Context

•  Ik weet dat kunstenaars BREKEN MET HET VERLEDEN: overgang van 19e naar 20e eeuw.
  
• Ik begrijp wat de Russische revolutie en WO1 en WO2 voor invloed hebben gehad op de kunsten.
  
• Ik weet wat de invloed van de TECHNOLOGISCHE ONTWIKKELINGEN op de kunsten is (bv elektrisch licht, auto, treinen, radio)
  
• Ik begrijp welke maatschappelijke verhoudingen ter discussie staan (zoals socialisme, nationalisme versus internationalisme, eerste feministische golf en emancipatie van de vrouw)
  
• Nieuwe denkers (zoals Darwin, Freud)
  

Modernistische film

Accenten: 

Ontwikkelingen en experimenten binnen film (Eisenstein, Duits expressionisme, Hollywood, animaties)

Voorbeelden/invalshoeken: 

• Film als amusement, bv. musicalfilm, Disney animatie
• Film als propaganda

In 1878 maakte Muybridge in de Californië een fotoserie van de merrie Sallie Gardner terwijl die in volle galop was. De fotograaf had een heleboel camera’s opgesteld aan de rand van het pad waarover het paard rende. De sluiters van die camera’s gingen automatisch af zodra het paard in de buurt was.

EADWEARD MUYBRIDGE

1878

linksboven plaatje:

film 16 tot 24 beelden(foto’s/frames) per seconde!

dus celluloid filmrol - snel door filmapparaat draaien

De filmrol per frames kort stilstaan om beeld op te nemen,daarna weer snel door te draaien.

Bij de projectie hetzelfde

geen diepte, theaterachtig, statische camera

decor,kostuums, acteurs, special effects, animatie

knippen,transitie,montage > dissolve (fade in/out)

eerste x betalend publiek in zalen

mede mogelijk door uitvinding naaimachine

cinematographe: hand aangedreven, kon opnemen en projecteren

eerste film: trein van long schot naar close up

1 camera standpunt ooghoogte

1 lange schot, niet geknipt

alledaags en realistisch, voorloper van docu

mensen sprongen op, nooit gezien

stomme film, vaak tekst, geluiden erbij of muziek live

Le Voyage dans la Lune

sciencefictionfilm

Kernconcepten

• VERNIEUWING EN VOORUITGANGSDENKEN​
  
• ONDERZOEK NAAR GRONDSLAGEN​
  
• EXPRESSIE EN VERVREEMDING​
  

​

19e eeuw

20e eeuw

VERNIEUWING EN VOORUITGANGSDENKEN: Breken met het verleden​

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

VERNIEUWING EN VOORUITGANGSDENKEN

• De opkomst van de filmindustrie wordt sterk bepaald door technische ontwikkelingen. In 1927 doet de geluidsfilm zijn intrede. Daarvoor waren er de STOMME FILMS (films zonder geluid die het verhaal moesten vertellen met beelden). Films zijn al snel heel populair onder de bevolking. Naast verhalende films worden ook ABSTRACTE films (film zonder verhaal) gemaakt door kunstenaars. Het zijn EXPRESSIEVE films gemaakt met snelle MONTAGE en veel shotwisselingen.

ONDERZOEK NAAR GRONDSLAGEN

• Essentie
  
• Abstractie
  
• Onderzoekend
  

• Georges Melies: Voyage dans la lune

Experimenteren met film

Special Effects

VERNIEUWING EN VOORUITGANGSDENKEN

In het begin van de film worden films op toneelachtige manier vastgelegd met een vaststaande camera. Makers als EISENSTEIN ontwikkelen MONTAGE technieken waarbij de volgorde en snelle wisseling van shots het verhaal vertellen.

In de jaren 30 wordt ontdekt dat film een perfect middel is om in te zetten voor PROPAGANDA..

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

ONDERZOEK NAAR GRONDSLAGEN

• Essentie
  
• Abstractie
  
• Onderzoekend
  

Kuleshov effect:

Effect dat kijkers beelden die niets met elkaar te maken hebben toch aan elkaar koppelen.

ONDERZOEK NAAR GRONDSLAGEN

• Essentie
  
• Abstractie
  
• Onderzoekend

Serge Eisenstein: Panserkruiser Potemkin

Attractiemontage:

• Deze montage zet in opeenvolgende shots tegenstellingen tegenover elkaar. 
  
• Met deze manier van kijken wil Eisenstein de kijker uit zijn passieve rol halen en laten reageren.
  
• Manipulatie met montage
  

Eerste propaganda film ooit

De allereerste oorlogsfilm was een negentig seconden durend propagandafilmpje uit 1898 en heette: Tearing Down the Spanish Flag. Het werd gemaakt tijdens de Spaans-Amerikaanse oorlog, en toonde een reconstructie van de overname van een Spaans regeringsgebouw in Havana, Cuba, door Amerikaanse troepen.

Triumph des Willens

1935

Hitler maakt graag gebruik van moderne technieken, zoals film.

De belangrijkste Nazi-propagandafilm is Triumph des Willens, 

van Leni Riefenstahl, waarin Hitler zich laat neerzetten als de leider

die Duitsland weer groot zal maken.

ONDERZOEK NAAR GRONDSLAGEN

• Essentie
  
• Onderzoekend

Leni Riefenstahl

• Film inzetten als propagandamiddel
  
• Vernieuwende filmtechnieken: luchtopnames en bewegende camera’s.

Deze video is niet meer beschikbaar

Welke video was dit?

EXPRESSIONISME

Duits expressionisme

Das Cabinet des dr Caligari en Nosferatu

• Bizarre camerastandpunten
  
• Veel donkere scenes
  
• Vreemde schaduwen
  
• Over the top acteren in gebaren en gezichtsuitdrukkingen
  
• Vervormde decors
  
• Sterkte licht donker contrasten in decor, maar ook in grime

EXPRESSIE 

• Duits expressionisme
  
• Fritz Lang: Metropolis
  

• De eerste science-fiction film
  
• Dystopie in de toekomst waarin de elite de macht heeft en de rest van de mensheid slaaf is. Angst voor de technologische ontwikkelingen. 
  

VERVREEMDING

• Hans Richter (Dadaisme)
  
• Salvador Dali en Luis Bunuel (surrealism): un Chien Andalou
  

Abstracte films

Associatieve reeks beelden zonder duidbare betekenis

Pas op! 

In het volgende filmpje wordt er

op een gegeven moment in een oog gesneden.

AMUSEMENT

• Musicalfilm
  
• Disney animaties
  
• Met komst geluid en kleurenfilms wordt het medium film steeds populairder. Verdere opkomst filmindustrie>Hollywood groeit. Er worden in de jaren 30 kaskrakers gemaakt als: Gone with the wind
  
• Showfilms (musicalachtige films) zijn ook populair: jazzsinger en The wizard of Oz
  
• Slapstick: Charlie Chaplin, Buster Keaton, Laurell and Hardy
  
• Ontstaan animatiefilms: Disney (jaren 30/40)
  
• Special effects: King Kong
  

Linkjes naar films passend bij amusement

Gone with the wind: https://www.youtube.com/watch?v=8mM8iNarcRc

Jazzsinger: https://www.youtube.com/watch?v=PIaj7FNHnjQ

The wizard of Oz: https://www.youtube.com/watch?v=tCgpLROSNmc

Laurel and Hardy: https://www.youtube.com/watch?v=sTCjXaGpc7g

Disney steamboat Willy: https://www.youtube.com/watch?v=hxf-UHuGobI

King Kong: https://www.youtube.com/watch?v=CuRQH_hLcTw

postmoderne film

Postmoderne films o.a.:

Star Wars, The matrix, Pulp Fiction, Batman Gotham City, Blade runner.

Wat is postmodernisme?

• Het postmodernisme is een kunststroming
• Postmodernisme is ontstaan als reactie op (verzet tegen) het modernisme. (postmodern = na het moderne) 
• Kunstenaars die tot deze stroming behoorden vonden dat het niet meer mogelijke was om steeds iets nieuws te verzinnen. 
• Het werk is over het algemeen betekenis- of inhoudsloos en alleen decoratief.
  
• Postmodernisme zie je terug in verschillende disciplines

Kenmerken Post modernisme

• Geen onderscheid Hoge en Lage kunst
• Bont en decoratief
• Nabootsten, figuratief en maximaal Kitscherig
• Less is a Bore
• Form follows Fantasy
• Werken met samples, stelen van bestaande kunst.
• Eclecticisme 

Postmodernisme

1. Geen vaststaande esthetische normen, veel eclecticisme en historicisme

2. Herwaardering ornament                              Architectuur

3. Grensoverschrijdingen van veel kunstdisciplines

4. Herwaardering verhalende verwijzingen

5. Complexiteit en tegenspraak (Robert Venturi)

6. Herwaardering figuratie

7. Cultuurrelativisme

8. Natuur: natuur en clichés over de natuur

9. Originaliteit: hoeft niet; clichés en (stijl)citaten mogen

10. High Art & Low Culture 

Bij cultuurrelativisme is er sprake van het accepteren van andere culturele levensvisies dan de westers georiënteerde.

‘Relativisme’ betekent dat de westerse cultuur niet de enige invloedrijke cultuur is, maar dat andere culturen waarden kunnen hebben, die net zo belangrijk zijn. 

parodie en imitatie

De dansscene uit Pulpfiction is een imitatie van een dansscene uit Fellini's 8 1/2 uit 1963.

Art House fim

Film in Artistieke bioscoop

voor een beperkte doelgroep

Gemaakt met een klein budget

Vaak zonder happy end

Niet altijd een duidelijk verhaal

Gemaakt met onbekende sterren.

Het doel vd film is filmmaken

Hollywood film

Soms een blockbuster (levert veel geld op) 

Het doel vd film is geld verdienen

Happy end

Gemaakt met veel geld en grote sterren

Verhaal met begin midden en eind.

intertextualiteit

• van de ene 'text' naar de andere 

intertextualiteit

Van de ene 'text' naar de andere

Less is more

Less is a bore

Sure, blablabla..de waarheid bestaat niet, ik maak wat ik tof vind

Kunst geeft vorm aan de waarheid waarnaar men op zoek is.

eclecticisme

Hoge cultuur

Hoge en lage cultuur versmelten

Kenmerken videoclip

Videoclips zijn bij uitstek een product van massacultuur en onmisbaar in de popmuziek als promotiemiddel van liedjes en artiesten.

Later werden het hele verhalen denk aan Thriller en geregisseerd door een filmregisseur.

Door MTV en Youtube werden videoclips belangrijk voor de verspreiding vd muziek.

Waarom hoort dit haute couture jurkje tot het postmodernisme?