v5 12.5 Reageren met hormonen

• biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

12.5 Reageren

met behulp van hormonen

klaarleggen

Boek blz 145

Binas 89 C

leerdoelen:

Je leert hoe je lichaam hormonen gebruikt om te reageren op veranderingen in de omgeving, aan de hand van enkele voorbeelden (heb je binas bij de hand)

1. reactie op kou (bron 18 / binas 89C)
2. reactie op watertekort (bron 19 / binas 85D)
3. reactie op energietekort (do 14/1)
4. reactie op zuurstofgebrek (do 14/1)

Sleep de organen naar de juiste plek, evt met binas 89A

orgaan 1

orgaan 2

orgaan 2

Hypothalamus

Hypofyse

Doelwitorgaan

De hypothalamus produceert...
(blauwe pijl), gebruik je binas

1. Releasing hormonen (RH)
2. Inhibiting hormonen (IH)
3. Zowel RH als IH
4. Geen van beide

Reactie op kou

Schildklierhormonen

binas 89A

De schildklier zit

• in de hals, tegen je strottenhoofd aan
  
• maakt o.i.v. TSH uit de hypofyse verschillende schildklierhormonen
  
• bevat jodium (krop bij tekort)
  
• jodiumpillen bij fall out 

functie is het stimuleren dissimilatie; invloed op metabolisme en groei

de reactie op kou

zie je in de TSH-regelkring

(bron 18 en binas 89C)

(Zintuigelijke) prikkel uit het externe milieu

Structuur T4 en T3

T4 = thyroxine: heeft 4 jood-ionen

T3=tri-jood-thyronine

Binas 67 K 1

Hoe noemen we het fenomeen dat een hormoon zijn eigen aanmaak remt?

Reacties op watertekort

Osmoregulatie = is de actieve regeling van de osmotische waarde (osmotische druk) van de vloeistoffen van een organisme om een homeostase te behouden van de watermassa.

binas 85D = bron 19 blz 146

Waardoor reageren alleen doelwitcellen op hormonen, en niet alle andere cellen ook?

Osmotische waarde

het aantal opgeloste deeltjes in de oplossing

Hoge osmotische waarde : veel opgeloste deeltjes in de oplossing

Tekst

Een bloeddonor doneert 0,5L volbloed, dat leidt tot veranderingen als:
1. daling van de bloeddruk
2. vermindering van het aantal rode bloedcellen per mm3 bloed
3. verhoging van de waterresorptie in de nieren
4. verhoging van de afgifte van het antidiuretisch hormoon (ADH)

In welke volgorde treden deze veranderingen op?

1. 1 - 2 - 4 - 3
2. 2 - 1 - 4 - 3
3. 1 - 4 - 3 - 2
4. 2 - 4 - 3 - 1

Het hormoon ADH wordt gemaakt in de hypothalamus en aan het bloed afgegeven in de hypofyse.

Door welk proces komt dit hormoon vanuit de hypofyse in het bloed terecht?

1. door actief transport
2. door osmose
3. door terugresorptie
4. door ultrafiltratie

ADH werkt in op cellen die dit hormoon kunnen herkennen met behulp van zogenoemde ADH-receptoren.

Waar bevinden zich deze ADH-receptoren voornamelijk?

1. op het celmembraan van cellen in de wand van de nierader
2. op het celmembraan van cellen in de wand van de nierkanaaltjes
3. op het celmembraan van cellen in de wand van de nierkapsels
4. op het celmembraan van cellen in de wand van de nierslagader

Deze les

Leerstof toetsweek

Nog de twee laatste onderdeeltjes van 12.5

Leerstof toetsweek

Hoofdstuk 10 Spijsvertering

Hoofdstuk 12 Hormonen

Hfst 2 Cel en leven

hfst 3 Wetenschappelijk onderzoek

hfst 7 Evolutie ; paragraaf   7.1 t/m 7.4 

oefenstof

 Examentraining na elk hoofdstuk in het boek.

https://biologiepagina.nl/Vwo4/vwo4.htm

https://biologiepagina.nl/Vwo6/examenvwo.htm

volgende dia de link

https:

Na de vakantie

In de lessen gaan we herhalen en opdrachten maken.

En je kunt zelf ook al beginnen........

de reactie op kou

zie je in de TSH-regelkring

(bron 18 en binas 89C)

(Zintuigelijke) prikkel uit het externe milieu

Osmoregulatie,

in bron 19, binas 85D

Reactie op energietekort

Reacties op zuurstoftekort

Zelf aan het werk

paragraaf 12.5 

(naar) binnen =

(naar) buiten =

gelijk blijven =

afgeven =

toestand = 

temperatuur =

andere = 

homo(ios)

endo

crien

exo

stasis

therm

hetero

Sleep de hormonen op de juiste plek

FSH and LH

testosteron

groeihormoon

oxytocine

oestrogenen

thyroxine

antidiuretisch hormoon

TSH