4.3 van burgeroorlog tot vijfjarenplannen

Rusland wordt communistisch


4.3 Van Burgeroorlog tot Vijfjarenplannen
1 / 17
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

In deze les zitten 17 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Rusland wordt communistisch


4.3 Van Burgeroorlog tot Vijfjarenplannen

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoelen vorige les

Je kan uitleggen hoe de tsaar zijn eigen positie in gevaar bracht met zijn beslissingen rond WO I.


Je kan uitleggen wat er gebeurde tijdens de Februarirevolutie.


Je kan uitleggen wat er gebeurde tijdens de Oktoberrevolutie.

 

Slide 2 - Tekstslide

Herhaling: WO I is de directe oorzaak van de Russische revolutie?
A
Juist
B
Onjuist

Slide 3 - Quizvraag

Herhaling: Waarom leidde WO I tot de Februari- Revolutie?
A
Er werden veel verliezen geleden
B
Er werd landbouwgrond verloren
C
Er brak hongersnood uit
D
De tsaar was verantwoordelijk (WO I)

Slide 4 - Quizvraag

Herhaling: Wat is het verschil tussen de februarirevolutie (F) en de oktoberrevolutie (O)?
A
F: Staatsgreep O: Opstand
B
F: Muiterij O: Opstand
C
F: Opstand O: Staatsgreep
D
F: Opstand O: Muiterij

Slide 5 - Quizvraag

Burgeroorlog 1918-1922
Burgeroorlog:
- Witten
(Mensjewieken, tegenstanders Oktoberrevolutie) 
TEGEN
- Roden 
(Bolsjewieken, aanhangers Lenin)

Slide 6 - Tekstslide

Burgeroorlog
1917-1922
  • De Witten, de mensjewieken --> voor tsaar
  • De Roden, de bolsjewieken --> voor Lenin
  • Geallieerden: willen Rusland terug
    --> Steunen de Witten.
    --> De Roden vermoordden tsaar
  • Rode leger won, bolsjewieken
    --> communisten --> Sovjetunie

Slide 7 - Tekstslide

Rood tegen Wit
De Roden (Bolsjewieken / meerderheid of socialisten)
  • Arbeiders
  • Arme boeren
(o.l.v. Vladimir Lenin, Leon Trotski)

Grootschalige plunderingen Bojaren en rijken door aanhangers van Lenin (Lenin's plunderaars)

Het Rode Leger (onder dwang gevormd door Trotski)
1918: 430.000 man
1920: 5.300.000 man
(o.a. ook doordat veel arme boeren bang zijn voor een terugkeer van de tsaar) 

1922: Bolsjewisten / socialisten winnen de burgeroorlog



Slide 8 - Tekstslide

Lenins Oorlogscommunisme
Poging van de communistische regering:
  • Boeren moeten gratis graan en vlees leveren
  • Fabrieken moeten staatseigendom worden
  • Arbeiders moeten inzetbare 'arbeidslegers' worden

Deze poging mislukt:
  • Veel van de landbouwgronden zijn al overgenomen door arme boeren (ook Roden)
  • Het verzet is groot (ophalers graan en vlees worden vermoord)

Gevolg:                      Tienduizenden onwillige boeren vermoord / naar strafkampen
                                     Het instorten van de (voedsel)productie, uitbreken van hongersnoden

Slide 9 - Tekstslide

Oorlogscommunisme
Naast de boeren komen ook de arbeiders massaal in opstand (stakingen)

Maart 1921: De mariniers van Kronstadt (eerder hielpen zij het Rode Leger en de Oktoberrevolutie) staken ook, eisen vrije handel en verkiezingen.

Ook deze opstand slaat Trotski neer. Duizenden voormalige bondgenoten in de strijd worden geexecuteerd of naar Siberië gestuurd.

Slide 10 - Tekstslide

Nieuwe Economische Politiek
Poging van de communistische regering #2:
  • Boeren mogen weer grond bezitten (eerder alles staatsbezit gemaakt).
  • Boeren mogen weer producten vrij verkopen, mits er belasting wordt afgedragen.
  • Winkels, werkplaatsen en kleine fabrieken weer privébezit.
  • Mijnbouw en zware fabrieken (industrie) blijven wel in handen van de staat.

Veel harde bolsjewieken (Trotski) vinden de NEP van Lenin  teveel lijken op het kapitalisme, en geven de voorkeur aan het oorlogscommunisme. Trotski wil ook een wereldrevolutie.

Josef Stalin steunt de NEP van Lenin en heeft meer macht dan Trotski.  Stalin wil de revolutie laten beginnen in één land. Trotski wordt verbannen in 1929.

Slide 11 - Tekstslide

Collectivisatie in de industrie
  • Planeconomie / Vijfjarenplannen: voor de industrie wordt bepaald wat er geproduceerd moet worden (termijnen van 5 jaar).

  • Economisch gezien werkte dit rampzalig,
    er waren altijd tekorten.

  • De Sovjet-Unie kan hierdoor sneller industrialiseren dan kapitalistische landen met vrije markt-economie.

Slide 12 - Tekstslide

Collectivisatie in de landbouw
  • Ook collectivisatie in de landbouw: Kolchozen (boerderijen mét vrijheid) en Sovchozen (boerderijen zonder vrijheid, staatseigendom).

  • Idee: zo kunnen de boerderijen meer en goedkopere produceren leveren aan de staat, kon de opbouw van industrie van worden betaald.

  • Realiteit: Rampzalig, veel tekorten

Slide 13 - Tekstslide

Collectivisatie
  • Boeren en arbeiders die zich tegen de collectivisatie verzette (boeren: 'koelakken') werden vermoord of gedeporteerd naar Siberië.

  • Fabrieksmanagers kregen de schuld (niet Stalin), werden opgepakt door geheime politie.


Slide 14 - Tekstslide

Collectivisatie (samengevat)
  • De collectivisatie moest zorgen voor een hogere opbrengst, maar dat viel vaak tegen en er ontstonden hongersnoden. Overigens meestal door eigen schuld: boeren slachtten hun vee uit protest tegen de collectivisatie. 

  • Boeren die zich op deze manier verzetten tegen de collectivisatie, werden gezien als vijanden van het communisme. Miljoenen boeren zijn om die reden vermoord.

Slide 15 - Tekstslide

Maken:
Tips voor de toets van 4.3

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Tekstslide