Les 28 - 3M - 22/23 - Regering en kabinet (les 6/10)

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Politiek

Les 0 - Politiek (introductie)

Les 1 - Wat is politiek? 

Les 2 - Kenmerken van een democratie 

Les 3 - Normen en waarden 

Les 4 - Links/rechts

Les 5 - Politieke stromingen

Les 6 - Regering en kabinet

Les 7 - Het parlement

Les 8 - Provincie en gemeente

Les 9 - Invloed uitoefenen op de politiek

Les 10 - Internationale vergelijking

PTA

Toets 'Hoe werkt de politiek?'  in TW3  -  20%

Programma 

1.  Introductie 

2. Boekje vullen

3. Opdracht

Aan het einde van de les:

• Je kunt uitleggen hoe een regering wordt gevormd 
• Je kunt uitleggen waarom er in de politiek compromissen gesloten moeten worden
• Je kent de taken en bevoegdheden van het staatshoofd  

Onderwijs, cultuur en wetenschap (linkertoren); Volksgezondheid (2 huisjes); binnenlandse zaken + justitie (witte en bruine toren)

• Volksgezondheid, Welzijn en Sport
• Financiën
• Asiel en Migratie
• Sociale Zaken en werkgelegenheid
• Algemene Zaken

Welke ministeries zijn er?

• Buitenlandse handel en Ontwikkelingshulp
  
• Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
  
• Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening
  
• Klimaat en Groene Groei
  
• Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en natuur
  
• Justitie en Veiligheid
  
• Infrastructuur en Waterstaat
  
• Buitenlandse Zaken
• Defensie
• Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
  
• Economische Zaken

Definities van les 6

1. Regering = ministers en de Koning
2. Kabinet = ministers en staatssecretarissen
3. Regeerakkoord = plannen van de regering voor de komende 4 jaar
4. Minister = verantwoordelijk voor één onderwerp van de regering, bijvoorbeeld minister van Justitie 
5. Staatssecretaris = soort onderminister, helpt de minister

6. Staatshoofd = onze Koning, die samen met de ministers de regering wordt

Taken Koning

• Handtekening zetten
  
• Troonrede voorlezen
  
• Beëdigen ministers en staatssecretarissen
  
• Overleg voeren met minister president
  
• Ons land vertegenwoordigen
  
• Op werkbezoek gaan

            7. Compromissen

Afspraken tussen de politieke partijen die regeren, waarbij beide partijen een stukje van de oorspronkelijke plannen loslaten

water bij de wijn doen

Hoe wordt een nieuwe regering gevormd: 

Stap 1: verkiezingen 

Op de dag van de verkiezingen mag iedere Nederlander van 18+ stemmen. Dezelfde nacht wordt al duidelijk hoeveel zetels de politieke partijen krijgen.

Eén partij heeft nooit in z'n eentje de meerderheid. Daarom moeten ze samenwerken met andere partijen. Maar met wie? 

Hoe wordt een nieuwe regering gevormd (2) 

Stap 2: Informatie
De informateur onderzoekt met welke partijen een coalitie mogelijk is. Als er partijen zijn gevonden die willen samenwerken kunnen ze door naar stap 3: de formatie. 

Hoe wordt een nieuwe regering gevormd? (3) 

Stap 3: de formatie. 

De partijen overleggen over hun plannen voor de komende regeerperiode van 4 jaar. Ze onderhandelen over standpunten en komen tot compromissen. Ze schrijven dit op in een regeerakkoord. 

Hoe wordt een nieuwe regering gevormd? (4) 

Stap 4: Ministers en staatssecretarissen

De partijen moeten nu nog de posities verdelen.  Als de posten verdeeld zijn dan wordt het nieuwe kabinet beëdigd door de koning. 

Compromis

Na de verkiezingen:

> Niet één partij de meerderheid (76)

> Die meerderheid heb je wel nodig om plannen uit te voeren (stemmen)

> Er moet dus samengewerkt worden

> Daarvoor moeten compromissen gesloten worden

 Het regeerakkoord:

Ze stellen samen een regeerakkoord op. Hierin staan de plannen van de regering voor de komende vier jaar

Ministeries

• In tweetallen leg op volgorde welke je het belangrijkste vindt.
• Op welke ministerie wil je werken?

Wie zitten er in het kabinet?

1. Alle ministers
2. Alle staatssecretarissen
3. Alle ministers en staatssecretarissen
4. Alle ministers en de koning

De koning is de leider (voorzitter) van de regering

1. waar
2. niet waar

Wat is geen taak van de Koning?

1. Wetten bedenken
2. Troonrede voorlezen
3. Overleggen met de minister president
4. Wetten ondertekenen

Wat is geen onderdeel van de kabinetsformatie?

1. Ministers kiezen
2. Bij de Koning langs gaan
3. Een regeerakkoord schrijven
4. Debatteren over wetten

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Stap 4

Verkiezingen

Ministers + staatssecretarissen

Informatie

De formatie

Schijf op in je boekje

• Hoe wordt een regering gevormd?

?

Aan het einde van de les:

• Je kunt uitleggen hoe een regering wordt gevormd 
• Je kunt uitleggen waarom er in de politiek compromissen gesloten moeten worden
• Je kent de taken en bevoegdheden van het staatshoofd  

?