Media in WOII: radio

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 6

De vorige les ging over kranten uit de Tweede Wereldoorlog. Wat weet je nog van deze les?

Radio tijdens WOII

Deze les gaat over de radio tijdens de Tweede Wereldoorlog. In deze paragraaf lees je waarom de Duitse bezetter de radio in beslag nam en worden enkele voorbeelden van illegaal radiogebruik beschreven. Als je deze les gemaakt hebt dan kun je in je eigen woorden uitleggen hoe illegale radioboodschappen werden verspreid en voorbeelden van persvrijheid bij de radio herkennen.

Radio tijden WOII

Wat denk je in deze les allemaal te leren?

Op de volgende slide staan 2 video's over de radio tijdens de Tweede Wereldoorlog. In de video's word verteld waarom de Duitse bezetter de radio in beslag nam en hoe radio Oranje zo belangrijk werd voor Nederland. Ook worden voorbeelden gegeven van illegaal radiogebruik. 

Na een kort stukje video verschijnt een vraag op je scherm. Bekijk de stukjes video en beantwoord de vragen. Schrijf de woorden die je moeilijk vind op een los blaadje.

00:15

Was er tijdens de Tweede Wereldoorlog sprake van persvrijheid op de radio?

1. Ja, want de volksemphänger was voor iedereen te verkrijgen
2. Nee, want de Duitse bezetter probeerde via de Volksemphänger het volk te beïnvloeden

00:53

Waarom nam de Duitse bezetter de radio's in Nederland in?

1. Nederlanders luisterden te veel naar de radio, waardoor geen kranten meer werden gelezen
2. Nederlanders luisterden niet naar radio van Hitler, maar naar Radio Oranje
3. Nederlanders gebruikte de radio om stiekem illegale boodschappen in te bewaren
4. Nederlanders sloopten de radio, waardoor veel storingen ontstonden.

02:14

In het filmpje worden voorbeelden gegeven van illegaal radiogebruik tijdens WOII genoemd. Geef 2 van deze voorbeelden

00:46

Je hebt net gezien dat Radio Oranje de grootste illegale radio-omroep was tijdens WOII. Waarom ontstond Radio Oranje?

1. Tijdens de Tweede kon niet iedereen de verzetskranten lezen. Via de radio kon verzetsnieuws alsnog worden verspreidt.
2. Koningin Wilhelmina was gevlucht naar Engeland. Om toch boodschappen aan het Nederlandse volk te kunnen vertellen, bedacht ze radio Oranje
3. Net als bij de kranten, bepaalde de bezetter wat wel en niet gezegd mocht worden. Radio Oranje ging hier tegen in om Duits propaganda te vermijden
4. Radio Oranje was van de Duitse bezetter om ook via de radio boodschappen over te vertellen aan het Nederlandse volk.

02:08

In dit radio fragment hoorde je prins Bernhard die verteld over de verjaardag van zijn dochter. Wat hoopt hij dat zijn dochter voor haar verjaardag krijgt?

1. Dat in Nederland Radio Oranje meer luisteraars krijgt
2. Dat Nederland bevrijdt zal worden
3. Dat zijn dochter de nieuwe koningin van Nederland word.
4. Dat Engeland de nieuwe baas wordt over Nederland

02:13

Je hebt net kunnen horen dat veel mensen Radio Oranje te gematigd vonden. Wat wordt hiermee bedoeld?

1. Radio Oranje had een te slecht bereik
2. Radio Oranje was niet fel genoeg tegen de bezetter
3. Radio Oranje vertelde alleen nieuws dat de Duitse bezetter had goedgekeurd
4. Radio Oranje was te illegaal

02:58

Je hebt net 2 voorbeelden gehoord van illegale liedjes op Radio Oranje. Waarom zou de Duitse bezetter deze liedjes niet willen laten horen?

Zojuist heb je wat geleerd over hoe de radio gebruikt werd tijdens de Tweede Wereldoorlog. Bekijk het filmpje nu nog eens en luister extra goed naar de radiofragmenten.

Wat valt je op aan de radiofragmenten? Vul het schema op de volgende slide in.

03:40

wie hoor je in de radiofragmenten?
Wat valt je op aan de radiofragmenten?
Zijn er grote verschillen tussen de radio van toen en nu? Wat vind je van de kwaliteit van de fragmenten?

Misschien is het je wel opgevallen dat de radiofragmenten uit de Tweede Wereldoorlog slecht te verstaan zijn. Er is veel ruis. De verstaanbaarheid van de fragmenten kan beter!

In deze opdracht gaan jullie een eigen radiofragment maken voor een illegale radio zender uit de Tweede Wereldoorlog. De leerkracht zal jullie een document mailen waarin de opdracht beschreven staat.