Les 7 ZK1C 20/03/24

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Wel op tafel:

Map

Pen

Feniksboeken

Welkom bij de Geschiedenisles ZK1C!

Niet op tafel:

Telefoon of Zakkie

Laptop

Tas

Programma deze les:

1. SO (20 minuten)
2. Korte uitleg Vikingen
3. Tijd voor herhalen en vragen

 

SO

Opdracht Drie standen

IN STILTE!

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

...Kun je uitleggen wie de Vikingen waren. (R)

Deelvraag

Wie waren de Vikingen?

Kaart van Europa rond 814

Voordat we kunnen weten wie de Vikingen waren, moeten we eerst kijken naar de kaart van Europa. 

Op deze kaart zie je in het groen (midden) het Rijk van Karel de Grote, het Frankische Rijk. 

Rechts onderin, wat nu Turkije is, zien we het Oost-Romeinse Rijk liggen. Daarnaast, in het lichte oranje, zien we het Arabische Rijk liggen. En in Spanje, zien we het Emiraat van Cordoba. Deze gebieden behoorden tot het Rijk van de Arabieren/islamieten. 

In het noorden van Europa zien we een aantal landen liggen: Noorwegen, Denemarken en Zweden. (Geel, blauw en roze). 

In de landen van het noorden woonden de Vikingen. In deze les gaan we leren wie deze mensen waren, wat ze geloofden, hoe ze in aanraking kwamen met andere mensen in Europa én hoe zij als eersten Amerika ontdekten.

Kaart van Europa rond 814

Vikingen

Voordat we kunnen weten wie de Vikingen waren, moeten we eerst kijken naar de kaart van Europa. 

Op deze kaart zie je in het groen (midden) het Rijk van Karel de Grote, het Frankische Rijk. 

Rechts onderin, wat nu Turkije is, zien we het Oost-Romeinse Rijk liggen. Daarnaast, in het lichte oranje, zien we het Arabische Rijk liggen. En in Spanje, zien we het Emiraat van Cordoba. Deze gebieden behoorden tot het Rijk van de Arabieren/islamieten. 

In het noorden van Europa zien we een aantal landen liggen: Noorwegen, Denemarken en Zweden. (Geel, blauw en roze). 

In de landen van het noorden woonden de Vikingen. In deze les gaan we leren wie deze mensen waren, wat ze geloofden, hoe ze in aanraking kwamen met andere mensen in Europa én hoe zij als eersten Amerika ontdekten.

Vikingen

Rooftochten

De Vikingen worden ook wel Noormannen genoemd. Zij leefden in Denemarken, Noorwegen en Zweden in kleine dorpjes bij elkaar.

Deze Noormannen waren erg goed in het bouwen van boten. Ze waren dan ook vaak op rivieren, meren en zeeën te vinden! 

rooftocht

Een reis waarbij je gaat roven. Roven is dat je in dorpen en steden dingen gaat stelen.

Noormannen

Ander woord voor Vikingen. Deze mensen woonden in tegenwoordig Denemarken, Zweden en Noorwegen. 

Boten van de Vikingen

De Vikingen maakten de voor- en achterkant van hun schepen lang en hoog. Dat was handig met varen op zee.

Vaak versierden ze de voorkant van hun schip met een drakenkop. Dat deden ze om hun vijand angst aan te jagen.

Bron: varende Noormannen. Afbeelding gemaakt rond de 12e eeuw.

Bron: een Vikingschip dat is gevonden vlak bij het plaatsje Oseberg. Het schip is 21,5 meter lang en ongeveer 5 meter breed. In het midden is een paal (de mast) waar een zeil aan vast zat. Ze gebruikten de wind om te zeilen. Ook zitten er gaten in de zijkant om te kunnen roeien.

Bron: detail van de Oseberg (zo heet het Vikingschip aan de linker kant). Je ziet hier een mooi versierd drakenhoofd. Historici denken dat het was bedoeld om de vijand angst aan te jagen. Maar... het echte doel van deze kop weten we niet.

Rooftochten

Met de schepen trokken ze eropuit om handel te drijven. Ook gingen de Vikingen op rooftochten. Ze gingen dan via een rivier naar dorpen, steden of kloosters toe, plunderden die en brandden ze plat. De mensen die er woonden werden vermoord of meegenomen als slaaf. Een reden voor deze rooftochten was dat er rond het jaar 900 niet genoeg te eten was in Scandinavië zelf, vanwege de bevolkingsgroei daar.

handel te drijven (handeldrijven)

Dat je producten koopt en verkoopt.

rooftocht

Een reis waarbij je gaat roven. Roven is dat je in dorpen en steden dingen gaat stelen.

plunderen

Dat je dingen die niet van jou zijn met geweld meeneemt. Dit kan alles zijn wat je tegenkomt. Je betaalt niet voor deze spullen.

slaaf

Persoon die eigendom is van iemand anders.

Het geloof 

Net zoals veel andere volkeren in Europa, geloofden de Vikingen in meerdere goden tegelijk. Odin was de belangrijkste god, Thor was de god van de donder en Freya de godin van de vruchtbaarheid.

Ze geloofden dat als ze dapper vochten ze in de hemel (Walhalla) zouden komen. 

Zoon van de Vikingkoning

Leif Erikson hield van avontuur. Hij hoorde van een ver land en wilde daar naartoe. Samen met 35 anderen ging hij op reis.

Na een tijd varen kwamen ze bij een vreemde kust. Hij noemde het land 'Helluland', waarschijnlijk langs de kust van Canada. 

Helluland

In de taal van de Vikingen betekend dit woord 'land van de platte stenen'. Dat is waarschijnlijk Baffin Island, in Noord-Canada.

avontuur

Dat je van spannende dingen houdt en graag nieuwe dingen ontdekt.

Zoon van de Vikingkoning

Leif en zijn mannen voeren verder naar het zuiden. Dit land noemde hij 'Vinland'. 

Archeologen en historici denken dat dat nu het noorden van Amerika was.  

Vinland

In de taal van de Vikingen betekend dit woord 'wijnland'. Waarschijnlijk is dit een deel van New Foundland dat tegenwoordig in Noord-Amerika ligt.