Samenvatting Water in Nederland Examen 2021

Water in Nederland
1 / 38
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvmbo g, t, mavoLeerjaar 4

In deze les zitten 38 slides, met tekstslides.

time-iconLesduur is: 30 min

Onderdelen in deze les

Water in Nederland

Slide 1 - Tekstslide

Water in NL 


Wat zijn de belangrijkste zaken die je moet kennen?

Slide 2 - Tekstslide

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Tekstslide

Verschil hoog- laag Nederland
NAP= Normaal Amsterdams Peil
—>de gemiddelde hoogte van de zeespiegel.

Je ziet hier duidelijk verschil tussen het hoge en het laaggelegen deel van Nederland.
Overstroom jij als de dijken breken? Waarom wel/niet?

Slide 5 - Tekstslide

Land door rivieren
▪️ Nl = deltagebied van grote rivieren
     - Rijn
     - Maas
     - Waal
     - IJssel

=> Weet waar de rivieren liggen!

Slide 6 - Tekstslide

Hoe kan een rivier land “maken”?
▪️ Rivier stroomt van hoog naar laag —> bv de rivier de Rijn stroomt van de bergen in Zwitserland naar het lage gebied van Nederland. 
▪️ zie kaart: stroomgebied van de Rijn

Slide 7 - Tekstslide

Deltagebied van rivieren
▪️ hoe lager het gebied, hoe langzamer het water stroomt
—> sedimentatie van zand bij overstroming rivier.
▪️ zand blijft vlakbij de oever liggen en hoopt zich op
—> oeverwal 
▪️ verder weg van de rivier stroomt water langzamer —> sedimentatie van kleideeltjes —> komgrond.   
▪️ komgronden liggen lager dan de oeverwal 
Zandkorrels zijn groter en zwaarder dan kleideeltjes. Bij sedimentatie zakken zandkorrels daarom als eerste naar de bodem. Kijk maar eens hoeveel verschil er zit tussen zand en klei! 

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Tekstslide

Twee soorten dijken
▪️ winterdijk —> ligt op de oeverwal, hoog

▪️ zomerdijk —> ligt dichtbij de rivier, lager

▪️tussen winterdijk en de rivier ligt een gebied dat mag overstromen bij te hoog water: de uiterwaarden

▪️ Kijk naar de afbeelding en zie het verschil!

Slide 10 - Tekstslide

Polders in Nederland

Slide 11 - Tekstslide

Polder = Gebied met een kunstmatige waterstand omringd door dijken.

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide

Soorten polders
📌 zeepolder:
  • op zeeniveau
  •  sedimentatie zand en klei door zee
  • bij Waddenzee en Noordzee

Slide 14 - Tekstslide

Soorten polders
📌 Veenpolder:
  • tussen 0 en 2m onder NAP
  • West-NL
  • door draineren veenmoeras —> land droogt en zakt in
  •  —> dijken er omheen —> polder

Slide 15 - Tekstslide

Soorten polders
📌 Droogmakerij
  • lager dan 2m onder NAP
  • was eerst een meer of stuk zee
  • eerst een dijk —> water wegpompen met molen of gemaal —> kunstmatige afwatering —> polder

Slide 16 - Tekstslide

Soorten water
Grondwater
📌 onzichtbaar
📌 zit in openingen van zand- en kleideeltjes

Slide 17 - Tekstslide

Soorten water
Kwelwater:
📌 water dat stroomt tussen de bodemdeeltjes
📌 water uit hoger gebied kan naar lager gebied stromen
📌 water kan onder de dijk doorsijpelen
Hier zie je hoe kwelwater door de dijk naar de uiterwaarden is gesijpeld.

Slide 18 - Tekstslide

Soorten water
 Oppervlaktewater:
📌 zichtbaar
📌 sloten, kanalen, rivieren, meren, zeeën

Slide 19 - Tekstslide

Afwatering laag-Nederland
  • Kunstmatige afwatering
  • sluis: bij zeepolders
  • bemaling: veenpolder en droogmakerij

Hoe?
❓water in de polder = binnenwater —> pomp of molen —> water in tijdelijke opslag = boezem —> via sluis kan water naar buitenwater

Sluis bij Noordpolderzijl in Groningen. Het woord “zijl” betekent sluis.

Slide 20 - Tekstslide

Hoe komt water de polder in?
📌 neerslag
📌 kwel
📌 sluis

Slide 21 - Tekstslide

Afwatering hoog-Nederland
Natuurlijke afwatering
  • door hoogteverschil loopt water van hoog naar laag
  • stuwen houden water tegen of laten water door

Slide 22 - Tekstslide

Waterwinning: 3 manieren om aan drinkwater te komen ➡
  1. grondwater
  2. oppervlaktewater
  3. duinen

Slide 23 - Tekstslide

Drinkwater uit grondwater
WAAR
📌 Hoog-NL
HOE?
📌 Neerslag —> infiltreert in de bodem —> grondwaterlaag ligt op 20m tot 200m diepte —> naar boven gehaald en gezuiverd tot drinkwater.

Slide 24 - Tekstslide

Drinkwater uit oppervlaktewater
WAAR?
📌 Laag-NL
WAAROM?
📌 grondwater is zout in laag-Nederland
HOE?
📌 rivierwater bewaard in spaarbekkens —> zuiveren
📌 duurder


Slide 25 - Tekstslide

Drinkwater uit de duinen
WAAR?
📌 Kust
WAAROM? 
📌 drinkwater grote steden in de Randstad
HOE?
📌 zoetwaterzak
—> zoet water drijft op zout water in soort zak
PROBLEEM
📌 zoetwaterzak werd te klein door teveel waterwinning
OPLOSSING
📌 water uit rivier in zoetwaterzak pompen, diep in de grond omdat plantengroei anders veranderde.

Slide 26 - Tekstslide

Watergebruik in NL
Huishoudens:
📌 Per huishouden 120 liter/per persoon/per dag!

Industrieel watergebruik: 2 soorten —>
proceswater: nodig in proces, bv wassen groente
     Hoeft niet drinkbaar te zijn —> oppervlaktewater + 
     grondwater.
koelwater: afkoelen manchines, warm water in rivier en meer
     Electriciteitscentrales grootste gebruiker koelwater: 1600 liter/per dag/ per persoon!

Landbouw ➡ grootste waterverbruiker!
📌 irrigatie



Slide 27 - Tekstslide

Watervoetafdruk
➡ Al het zoet water dat je gebruikt voor huishouden, landbouw en industrieproducten.

 ➡ Watervoetafdruk NL:
      - huishoudelijk water
      - industrieel water
      - landbouw water    +
      = watervoetafdruk

Slide 28 - Tekstslide

Vervuiling water .... hoe?
  • organische vervuiling: etensresten, poep
  • chemische vervuiling: industrie
  • thermische vervuiling: warm koelwater industrie
  • vervuiling door landbouw: kunstmest in 
     oppervlaktewater —> bacterieën
  • verzilting: het zouter worden van water = brak water
  • Let op: Verzilting is ook: het zouter worden van de bodem in gebieden met een tekort aan water!

Slide 29 - Tekstslide

Soorten huishoudelijk water
  • zwart water: toiletwater —> goed zuiveren!
  • grijs water: douche, wasmachine, keukenwater 
                        —> weinig zuivering nodig

▪️ regenwater komt in riool: mengt met zwart water —> 
    vies —> zuiveren

Slide 30 - Tekstslide

Waterbeheer in Nederland
  •  Rijkswaterstaat: landelijk beheer water
  •  waterschappen: regionaal beheer, gekozen bestuur

TAKEN:
▪️ waterkwaliteit controleren
▪️ waterkwantiteit beheren: afvoer teveel water of 
     aanvullen tekort, verdroging tegengaan
▪️ beheer dijken, duinen en stuwen
▪️ waterwegen goed bevaarbaar houden voor schepen


Slide 31 - Tekstslide




Gevolgen van klimaatverandering

Slide 32 - Tekstslide

Het wordt steeds warmer!
De afgelopen 50 jaar is het warmer geworden op aarde -> grote gevolgen voor water in oceanen en rivieren.

1- Zeespiegel stijgt omdat ijs van noord/zuidpool smelt
2- zeespiegel stijgt omdat water uitzet bij opwarmen

Wat betekent dat voor ons in Nederland?

Slide 33 - Tekstslide

Zeewater: hoe beschermen we ons?
1- 2011: kustverdediging —> zandmotor
    Hoe werkt het?
▪️ zand storten voor de kust
▪️ wind, zee en getijden verspreiden het zand
    
    Resultaat? —> nieuwe duinen en breder strand

Slide 34 - Tekstslide

Zeewater: hoe beschermen we ons?
2- Deltawerken —> zuidwest NL kust
Hoe werkt het?
▪️ zeegaten afgesloten met dammen of stormvloedkering
▪️ bij hoog water kan sormvloedkering dicht ( zeeland, 
     Oosterschelde)

3- Dijkverhoging of dijkversterking —> de Maas
▪️ probleem is vaak dat er veel huizen staan vlakbij de dijk, dijkversterking ipv verhoging komt vaak voor.


Slide 35 - Tekstslide

Rivierwater: hoe beschermen we ons?
❓ Project:  RUIMTE VOOR DE RIVIER
Hoe?
  • dijkverlegging —> uiterwaarden worden zo breder = meer ruimte rivier. Voorbeeld hiervan zie je bij de Waal bij Nijmegen.
  • nevengeul maken —> extra geul naast rivier = meer ruimte rivier
  • afgraven uiterwaarden —> worden dieper = meer ruimte rivier
  • overloop maken —> lager stuk van een dijk = meer ruimte rivier
  • kribben verlagen —> stenen dammetjes in rivier lager maken = meer ruimte rivier
  • uitdiepen rivier




Dijkverlegging
Nevengeul
Afgraven uiterwaarden
Overloop
Kribben verlagen

Slide 36 - Tekstslide

Slide 37 - Tekstslide

Dat was het voor vandaag!

Slide 38 - Tekstslide