Van wetsvoorstel tot wet - orgaandonatie - oefentoets

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Politiek juridisch

Burgerschap

Planning

[45 min.] Terugblik: waar hebben we het ook alweer over?

Veel begrippen komen langs, dus let op!

[45 min.] Oefentoets maken en bespreken.

Ben jij klaar voor de toets of moet je er nog even voor gaan zitten?

Tijd over? 

Maak nog snel een bonusopdracht!

Waar hebben we 't ook alweer over?

Paragraaf 1: Democratie en Verkiezingen

Paragraaf 2: De Nederlandse rechtsstaat

Paragraaf 3: Vrijheid en media

Overkoepelend leerdoel: kritische denkvaardigheden.

Vandaag

• Je kunt in grote lijnen aangeven hoe een nieuwe wet tot stand komt.
• Je kunt je keuze beargumenteren waarom jij wel of geen donor wilt zijn.  
  

De nieuwe donorwet

Actueel: Sinds zomer 2021 krijgen jongeren die 18 jaar worden een brief waarin ze gevraagd wordt een keuze in te vullen in het Donorregister.

Als mensen geen keuze invullen staan zij in het Donorregister met ‘geen bezwaar tegen orgaandonatie’. Zij geven zo toestemming om hun organen en weefsels aan een andere patiënt te doneren na overlijden. 

Hoe kwam deze wet tot stand?

Het wetsvoorstel voor deze nieuwe Donorwet, werd ingediend in 2012. 

Het doel van de wet: structureel meer orgaandonoren om de wachtlijsten in de zorg te verkorten. Uit internationale vergelijkingen bleek dat 'iedereen donor, tenzij' hierbij helpt.

De route van een wetsvoorstel 

Het is de taak van de regering en het parlement om wetten te maken. Het is een lang proces! 

Stap 1: Het omschrijven van een probleem. Wat moet de wet precies oplossen of voorkomen?

Stap 2: Er wordt uitgebreid over de wet gesproken. Er wordt advies gevraagd.

Stap 3: Voorstel gaat naar de Tweede Kamer. Er komt een debat.

Stap 4: De Tweede Kamer stem voor, vraagt aanpassingen of stemt tegen.

Stap 5: Na akkoord van de Tweede Kamer gaat het wetsvoorstel naar de Eerste Kamer.

Stap 6: De Eerste Kamer kan instemmen of verwerpen, maar niet wijzigen.

Stap 7: Eerste Kamer akkoord? Koning en minister ondertekenen de wet.

Stap 8: De wet wordt bekendgemaakt en kan nu ingaan.

We lopen deze stappen door...

Stap 1: 

Het omschrijven van een probleem. Wat moet de wet precies oplossen of voorkomen?

Een maatschappelijk probleem:

• Veel mensen hebben er last van of vinden dat er iets anders moet.
  
• Er zijn verschillende meningen over de oorzaak en de oplossing.
• Het probleem krijgt veel aandacht in de media [media als vierde macht]
  
• De politiek bemoeit zich met een oplossing voor het probleem.
  

Wie of wat zorgt er eigenlijk voor dat de politiek zich over een probleem moet buigen? -->

Statistieken, demonstranten, referenda, petities, belangenorganisaties, pressiegroepen. [invloed uitoefenen]

Stap 2:

Er wordt uitgebreid over de wet gesproken. Er wordt advies gevraagd.

De Raad van State is een belangrijk adviesorgaan van de regering.

Diverse (maatschappelijke) organisaties worden gehoord in commissies of vergaderingen.

Ook de media speelt een grote rol tijdens deze stap!

Stap 3:

 Voorstel gaat naar 

de Tweede Kamer.

Er komt een debat.

Moties worden ingediend.

Stap 4: 

De Tweede Kamer 

stemt voor, vraagt aanpassingen of 

stemt tegen.

Hoofdelijk. Bij een hoofdelijke stemming moeten alle Kamerleden per persoon mondeling voor of tegen stemmen. En alleen de stemmen van de aanwezige Kamerleden tellen. Elk Kamerlid kan om een hoofdelijke stemming vragen;

Om ieders individuele stem zichtbaar te maken. 

Kamerleden mochten een eigen standpunt innemen, ongeacht het partijstandpunt (vonden sommige partijen). Vandaar de hoofdelijke stemming.

Stap 5. Na akkoord van de Tweede Kamer gaat het wetsvoorstel naar de Eerste Kamer.

Vrijheid van meningsuiting is belangrijk voor een democratische samenleving; ook of misschien wel juist in het parlement!

Sommigen vragen zich af of de wet hun grondrechten schendt.

Ook al stemde de Tweede Kamer voor… er is pas een wet als de Eerste Kamer instemt. Er zijn veel twijfels. En tot dat moment daar is, blijft het debat gevoerd. Wat vindt jij er eigenlijk van?

Bron: Nieuwsuur, 2016

Stap 6: De Eerste Kamer kan instemmen of verwerpen, maar niet wijzigen.

Stap 7: 

Eerste Kamer akkoord? 

Koning en minister ondertekenen de wet.

De rol van de koning wordt bepaald door de Grondwet.

Dat maakt ons een constitutionele monarchie.

Stap 8: 

De wet wordt bekendgemaakt en kan nu ingaan.

Dit heeft te maken met het legaliteitsprincipe, weet je nog?

ddd

De route van dit wetsvoorstel duurde bijna tien jaar!

Het wetsvoorstel moest worden behandeld door drie verschillende kabinetten.

Wat zou er gebeurd zijn met dit wetsvoorstel als Rutte niet een kabinet II, III of zelfs IV gehad zou hebben?

Evaluatie

Meer informatie

www.donorregister.nl

www.transplantatiestichting.nl

OEFENTOETS

https://forms.office.com/e/zUAsN0BqQa