[5H] HC3.3 Beperkingen van de verzorgingsstaat

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5

HC 3.3:

Veranderende maatschappelijke verhoudingen

(1978-2008)

Lesdoelen

Aan het einde van de les kan je:

• de gevolgen van de economische crisis van 1973 duiden;
• uitleggen waarom het poldermodel een oplossing voor de beperkingen van de verzorgingsstaat was;
• Lubbers herkennen in een spotprent.

Herhaling:
Noem de 2 feministische groepen.
Geef aan welke van de twee de 'redelijke' was.

Oliecrisis 1973

Nederland steunt Israël in 1973

Leidt tot een oliecrisis omdat Arabische oliemaatschappijen de export boycotten.

Oliecrisis 1973

De crisis maakt een eind aan de economische groei van na de Tweede Wereldoorlog.

Verzorgingsstaat wordt te duur!

Wat was de verzorgingsstaat ook al weer?
(in steekwoorden)

Waar staat de afkorting WAO voor?

1. Wet Alternatief Onderwijs
2. Wet Arbeid Ondanks
3. Wet Arbeid Ongeschiktheid
4. Wet Arbeid Onderwijs

Beperkingen

verzorgingsstaat

- Verzorgingsstaat was te duur en te bureaucratisch geworden.

Denk aan: misbruik op grote schaal

- Steeds meer ouderen, steeds minder jongeren. 

Denk aan: AOW

Kabinet Lubbers I

Liberaal beleid

- Bezuinigen op de verzorgingsstaat.

WAO-uitkeringen verlaagd, grotere drempel voor het verkrijgen.

- Privatiseren van staatsbedrijven.

de PTT, de Postbank, 

de Nationale Spoorwegen (NS) 

Partij?

Lubbers was vanaf 1982 minister-president in een coalitie van het CDA (partij van Lubbers) en de VVD.

Poldermodel

'Nederlands consensusmodel'

Overheid, werkgevers en vakbonden gaan samen overleggen om een overeenstemming te bereiken.

Denk aan: Akkoord van Wassenaar

WWV -> Wet Werkeloosheidsvoorziening.

Na WOII een uitkering voor werkelozen. In de jaren '80 door Lubbers geschrapt en samengevoegd met de WW.

Het wordt Lubbers verweten dat de Amerikanen op Nederlands grondgebied kernraketten mochten houden (dat was al wel vóór zijn premierschap gebeurd). Een raket is een verwijzing naar de dreigende atoomoorlog in de jaren '80.

Premier Lubbers. Meestal afgebeeld met dikke wenkbrouwen en een ongeschoren kin. Opland (maker van deze prent) vergroot altijd de neus en de kin.

Op het jasje van deze meneer staat "de uitkeringstrekkers", met uit zijn jasje 'de bijstand', 'WW', 'AOW' en 'WAO.'

Op de achtergrond zie je veel kerken. Dit verwijst naar de "christelijke principes" van het CDA o.l.v. Lubbers als premier.

In de jaren '80 was er ontzettend veel jeugdwerkeloosheid. Hier is de regering (in de ogen van velen) destijds niet zo goed mee omgegaan.

Is Opland het eens met de maatregelen van Lubbers?

Gebruik in je antwoord ten minste 2 beeldelementen.

Beantwoord de volgende vragen:
- wie is de persoon achter de kar?
- wat is de boodschap van de tekenaar?

(je kan op de afbeelding klikken)

Europese samenwerking

Economische bloei vanaf eind jaren '80 tot 2008 door internationale samenwerking en globalisering.

1985: Verdrag van Schengen -> vrij verkeer van goederen en mensen in de hele EEG.

1993: Verdrag van Maastricht -> EEG = EU. Een gemeenschappelijk buitenland- en veiligheidsbeleid. En €!

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd.

Stel 1 vraag over iets dat je deze
les nog niet zo goed hebt begrepen.