5.3 Na de Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

5.3 Na de Koude Oorlog

Leerdoelen

1. Wat is de VN en hoe wordt zij bestuurd?

2. Wat waren de directe gevolgen van de val van de Muur voor de politiek van Duitsland?

3. Wat zijn de gevolgen van het opkomend nationalisme in Oost-Europa na de Koude oorlog?

4. Wat is de oorlog tegen het terrorisme?

Samenwerking in de Verenigde Naties (VN)- 1945

Verenigde Naties (VN)

Bijna alle landen ter wereld zijn lid van de Verenigde Naties (VN). Het belangrijkste doel is oorlog voorkomen. 

Dit is in wezen de opvolger Volkenbond. 

Veiligheidsraad

Belangrijkste orgaan van de VN is de Veiligheidsraad. Deze Vergadering beslist of er ingegrepen moet worden. 

De Veiligheidsraad bestaat uit vijftien leden van de Verenigde Naties, waaronder vijf permanente leden: China, Frankrijk, Rusland, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. De andere tien leden worden voor een termijn van 2 jaar gekozen.

Samenwerking in de VN

Permanente leden (zoals SU en VS) in de Veiligheidsraad hielden tijdens de Koude Oorlog vaak voorstellen tegen met hun vetorecht:

• Sovjet-Unie hield westerse voorstellen tegen
• Omgekeerd blokkeerden de VS bijna alle voorstellen van de SU

Na de Koude Oorlog werkten de SU en VS wel samen:

• In 1990 in Irak tegen Saddam Hoessein zijn inval in Koeweit (olie)
• In januari 1991 werd Koeweit bevrijd na bombardementen en een grondoffensief

De Duitse eenwording- 1990

Na de val van de Berlijnse Muur werden Oost- en West Duitsland weer één Duitsland, dit noemen we de Duitse eenwording. Dat gebeurde op 3 Oktober 1990. Om een nieuwe oorlog in Europa te voorkomen gingen Europese landen beter met elkaar samenwerken. 

Oplevend nationalisme

In Oost-Europa leefde na 1990 het nationalisme op

Verschillende volkeren in de SU en het Oostblok, wilden na decennia communistische onderdrukking, niets meer met de Russen te maken hebben (b.v: Estland, Letland, Litouwen, Georgie)

Oude communisten pleegden in 1991 een staatsgreep en zetten Gorbatsjov gevangen. Dit mislukte echter want:

Boris Jeltsin greep de macht en werd president, kreeg steun van het leger en hief de SU op in 1991!

Bloedige nationalistische oorlogen op de balkan

• Ook Tsjecho-Slowakije viel uit elkaar in Tsjechië en Slowakije (zonder geweld)
• Joegoslavie viel uit elkaar in 7 staten(Slovenië, Kroatië, Bosnië, Servië en Montenegro, Macedonië en Kosovo)
• In Bosnië leefde 3 bevolkingsgroepen (Kroaten, Serviërs en Bosnische moslims), De Bosnische Serviërs wilden zich aansluiten bij Servië en verdreven en vermoorden de niet-Serviers (300.000 doden). In 1995 greep de NAVO in.
  

In het Bosnische stadje Srebrenica vermoorden Serviërs 8000 mannen en jongens (onder toeziend oog van Nederlandse VN militairen (Dutchbat) die een beschermende taak hadden, werden ze afgevoerd)

Uitbreiding van de NAVO

Na de val van de Sovjet-Unie kwamen er een hoop nieuwe landen in Oost-Europa. Een hoop van deze landen wilden lid worden van de NAVO omdat ze bang waren voor Rusland. Vanaf 1999 werden een hoop Oost Europese landen lid van de NAVO. Dit gebeurde ondanks dat de VS Rusland had beloofd dat deze landen geen lid zouden worden van de NAVO.

De Koude oorlog leek voorbij. De Verenigde Staten hadden geen grote tegenstanders meer.

zo leek het ...

9/11 en de 'oorlog tegen terrorisme'

Op 11 September 2001 vlogen 2 door Al Qaida gekaapte vliegtuigen in het World Trade Centre in de VS. Dit was het begin van de Amerikaanse  oorlog tegen het terrorisme. Alle NAVO landen beloofden de VS hiermee te helpen.

'oorlog tegen terrorisme'

1.  De VS viel Afganistan binnen om de Taliban (die bondgenoten waren van Al Qaida) te verjagen, dat mislukte. 

2. In 2003 viel de VS Irak binnen omdat de Iraakse dictator zou beschikken over chemische wapens (dit bleek later een leugen van de VS als excuus om Irak binne te vallen). De VS vecht nog steeds de 'War on Terror', maar het lijkt een oorlog die niet te winnen is.

3. Oorlog tegen Islamitische Staat

Door de politieke overheersing en bemoeienis tijdens de Koude Oorlog heeft de Verenigde Staten nieuwe vijanden gemaakt. 

Terroristische organisaties vechten tegen Westerse en Joodse doelen.