Samenleving H2 2 lessen t/m 2.16

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom

Samenleving Hoofdstuk 2

De overheid om ons heen

Waar houdt de overheid zich mee bezig?

De centrale overheid

Het Rijk = 'de centrale overheid'

De ministers besturen het Rijk. 

Zij maken plannen en wetten die door de tweede kamer goedgekeurd moeten worden. 

De tweede kamer controleert de ministers. 

De tweede kamer

De provincie 

Verantwoordelijk voor de grond van een deel van het land

• Mogen steden uitbreiden?
• Mag extra ruimte komen voor bedrijfsterreinen? 
• Zijn er goede wegen of moeten die bijgebouwd worden?

De waterschappen

Het beheren van water en het bewaren

van de kwaliteit van ons water. 

De gemeente

De gemeente staat het dichtste bij jou

Veel zaken in jouw woonplaats worden geregeld door de gemeente.

Moeten er bomen geplant worden?

Identiteitsbewijs of paspoort regelen

 

Collectieve goederen

Voorzieningen waar alle burgers gebruik van kunnen maken en die worden geleverd en betaald door de overheid.

Collectieve goederen

De overheid zorgt voor collectieve goederen:

• Voor sommige ervan kun je niet iedereen apart laten betalen (bijvoorbeeld dijken)
• Kwaliteit ervan zelf regelen
• Betaalbaar blijven voor iedereen

Quasi-collectieve goederen

Dit zijn goederen die individueel leverbaar, maar die we toch als een soort collectief goed door de overheid laten leveren.

 

Onderwijs kun je per persoon leveren. Wanneer je niet betaalt, is het mogelijk om je uit te sluiten van lessen. Maar we kiezen ervoor om het collectief, betaalt met belastinggeld, te leveren.

Een dijk is een collectief goed.

1. Juist
2. Onjuist

Een speeltuin in de wijk is een collectief goed.

1. Juist
2. Onjuist

Een kaartje voor een voetbalwedstrijd een collectief goed.

1. Juist
2. Onjuist

Particuliere sector

De particuliere sector bestaat uit bedrijven en burgers.

Bedrijven in de particuliere sector streven naar winst.

Daarbij leveren ze vooral individuele goederen

Particuliere sector

Deze sector heeft te maken met marktwerking: de aanbieders van producten concurreren met elkaar.

Ze moeten daarom:

• goede kwaliteit leveren.
  
• hun prijzen laag houden. Dat kan alleen als ze hun bedrijfskosten laag houden.
  

Maken tot en met 2.6

Klaar? verder werken t/m 2.9

Welkom

Samenleving Hoofdstuk 2

De overheid om ons heen

Welke 4 overheden hebben we in Nederland?

De overheid

De Centrale overheid/het Rijk

Provincies

Waterschappen

De gemeentes

Collectieve goederen

De overheid zorgt voor collectieve goederen, omdat/want:

• Apart laten betalen niet mogelijk (bijvoorbeeld dijken).
  
• De kwaliteit ervan zelf wil regelen.
  
• Betaalbaar blijven voor iedereen.
  

Collectieve sector

Collectieve sector

Ambtenaren

Semi ambtenaren (docenten, verpleegkundigen)

Elkaar een beetje tegemoet komen

In Nederland kan niet iedereen volledig voor zichzelf zorgen

Hiervoor zijn bepaalde inkomensoverdrachten.

Overdrachtsinkomen

Voorbeelden van overdrachtsinkomen:

- Kinderbijslag

- Huurtoeslag

- Zorgtoeslag

- Alimentatie

- Aow

- Ww

Omslagstelsel

Actieven mensen die werken.

Inactieven mensen die een uitkering ontvangen.

Omslagstelsel 

• bijvoorbeeld AOW. Afhankelijk van aantal jaar inwoner NL
  

Welk probleem kan er ontstaan bij het omslagstelsel?

Vergrijzing

Omslagstelsel

* Nu premie afdragen voor de ouderen van nu.

*AOW

Kapitaaldekkingsstelsel

*Nu premie afdragen voor jezelf.

*Pensioenfonds

Maken tot en met 2.11

Klaar? Maken t/m 2.16

Daarmee klaar werken aan bouwsteen 2.2