4.1 Stoffen veranderen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

4.1 en 4.2

Stoffen veranderen

ontledingen

Stoffen verhitten

Stoffen kunnen veranderen als je ze genoeg verhit:

- Ze kunnen van fase veranderen (smelten)

- Ze kunnen verbranden

- Ze kunnen ontleden

Verbranden of ontleden?

Als je kijkt naar een reactie, en je vraagt je af of dat een verbrandings- of ontledingsreactie is? Dan kijk je of er zuurstof (O₂) nodig is. Heeft de reactie zuurstof nodig? Dan is het een verbrandingsreactie. 

Branddriehoek

- brandstof

- zuurstof

- ontbrandingstemperatuur

Zonder een van de drie brand-voorwaarden, geen verbranding.

Reactieschema of reactievergelijking?

Van een reactie kun je een reactieschema of een reactievergelijking maken.

Een reactieschema is in woorden.

Een reactievergelijking is in formule.

Reactieschema of reactievergelijking?

het reactieschema van de verbranding van waterstof:

waterstof (g) + zuurstof (g) →water (l)

de reactievergelijking van de verbranding van waterstof:

2 H₂ (g) + O₂ (g) → 2 H₂O (l)

over vergelijkingen leer je in par. 5

Reactieschema

Een reactieschema is in woorden:

Beginstoffen → Eindstoffen

Een voorbeeld:

Hout(s) → Koolstof (s) + Water (l) + witte rook (g)

Reactieschema

Beginstoffen -> Eindstoffen

Hout(s) → Koolstof (s) + Water (l) + witte rook (g)

in een reactieschema staan alleen stoffen, 

oorzaken van een reactie (temperatuur, vuur, energie) 

en reactieverschijnselen (vuur, licht, explosie, geluid)

staan er niet in!

Even ophalen:

De fases geef je in een reactieschema weer als:

(s) = vast (solid in engels)

(l) = vloeistof (liquid in engels)

(g) = gasvormig (gas in engels)

soorten ontledingen

naam:                    ontleden door middel van:

thermolyse            temperatuur

electrolyse             elektriciteit

fotolyse                  licht

Bekijk het volgende filmpje

Thermolyse van suiker: 

thermolyse is een manier van ontleden door verhitting, je verhoogd de temperatuur. 

Onderzoeksvraag: 

welke stoffen ontstaan wanneer je suiker ontleed door middel van thermolyse?

Maak aantekeningen van de resultaten, er volgen vragen. 

Wat was de beginstof?

1. Koolstof
2. Water
3. Suiker
4. Brandbare gassen

Wat waren de reactieproducten?

1. Koolstof
2. Water
3. Suiker
4. Brandbare gassen

Beginstof

Reactieproducten

Suiker

Brandbare gassen

Water

Koolstof

Conclusie
De onderzoeksvraag was: welke stoffen ontstaan wanneer je suiker ontleed dmv thermolyse? Geef antwoord op de onderzoeksvraag.

Dit was een:

1. Faseovergang
2. Verbrandingsreactie
3. Ontledingsreactie
4. fotolyse

Verbrandingsreactie

Wanneer je bij de beginstoffen zuurstof (O₂) hebt staan, is er sprake van een verbrandingsreactie. 

Bekijk het volgende filmpje

Verbranding van glucose: 

verbranding is een reactie met zuurstof. 

Onderzoeksvraag: 

welke stoffen ontstaan wanneer je glucose verbrand?

Maak aantekeningen van de resultaten, er volgen vragen. 

Wat waren de beginstoffen?

1. Koolstof
2. Water
3. Zuurstof
4. Glucose

Wat waren de reactieproducten?

1. Koolstof
2. Water
3. Glucose
4. Zuurstof

De onderzoeksvraag was:
welke stoffen ontstaan bij de verbranding van glucose?
Geef antwoord op de onderzoeksvraag.

Dit was een:

1. Faseovergang
2. Verbrandingsreactie
3. Ontledingsreactie

Dit was een:

1. Faseovergang
2. Verbrandingsreactie
3. Ontledingsreactie

se bespreken

aan de slag: maken 4.1 en 4.2

gebruik je tekstboek om antwoorden die je niet weet op te zoeken.

(geen werkboek deel B? maak een begrippenlijst van 4.1 en 4.2)