Geld & Geluk basisles: Maakt geld gelukkig?

• Mentorles
• Economie
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3,4

Introductie

Algemene uitleg docent: Je gaat met jouw klas een les volgen over geld en geluk. Voor deze les hebben we een aantal afleveringen van onze online soapserie HOMIES. Het is belangrijk dat je alle opdrachten in de goede volgorde doet. Ook is het van belang dat je alle filmpjes bekijkt samen met je klas. Tijdens de les wordt veel gebruik gemaakt van stellingen. Het is dan ook de bedoeling dat het telkens een open en eerlijk gesprek wordt tussen de leerlingen. Voor jou als docent belangrijk om goed te luisteren, niet te oordelen en vooral door te vragen. Zeker als een leerling populair gedrag vertoont in zijn of haar antwoorden is het belangrijk om niet te oordelen en door te vragen. Verder vind je per opdracht de doelen en instructie. Heel veel plezier met de les! Groetjes, Het Kikid team

Instructies

docenteninstructies_Geld_Geluk_basisles-3.pdf

Doel: 

Leerlingen bewust maken van:

1. Beïnvloeding van de omgeving op koopgedrag;
2. Het welbevinden in relatie tot geld en geluk. 

Algemene uitleg docent: 

Je gaat met jouw klas een les volgen over geld en geluk. Voor deze les hebben we een aantal afleveringen van onze online soapserie HOMIES. Het is belangrijk dat je alle opdrachten in de goede volgorde doet. Ook is het van belang dat je alle filmpjes bekijkt samen met je klas.  

Tijdens de les wordt veel gebruik gemaakt van stellingen. Het is dan ook de bedoeling dat het telkens een open en eerlijk gesprek wordt tussen de leerlingen. Voor jou als docent belangrijk om goed te luisteren, niet te oordelen en vooral door te vragen. Zeker als een leerling populair gedrag vertoont in zijn of haar antwoorden is het belangrijk om niet te oordelen en door te vragen. 

De allerbelangrijkste tip bij het gegeven van een les van Kikid is: ‘Creëer een veilige sfeer’

1. Maak afspraken met elkaar
2. Gebruik LSD (Luisteren
3. Samenvatten-Doorvragen) en laat je OMA (Oordelen-Meningen-Adviezen) thuis.

Gebruik humor, maak het onderwerp niet te zwaar

Verder vind je per opdracht de doelen en instructie. 

Wil je je verdiepen in het onderwerp kijk dan voor meer informatie op: https://www.nibud.nl/consumenten/uw-kind-en-online-kopen/

Heel veel plezier met de les!

Groetjes,

Het Kikid team

Intro filmpje van Kelvin

“Vandaag gaan we het hebben over geld: doekoe 💰 

We hebben het allemaal nodig. Om te eten, voor kleding, om te wonen. Maar het is ook best ingewikkeld om er goed mee om te gaan. 

Geef je het allemaal in 1 keer uit of spaar je zodat je echt iets moois kunt kopen? 

En wordt je echt blij als je de nieuwste sneakers draagt, maar helemaal geen geld meer hebt? 

Maakt geld je gelukkiger? Of zijn andere dingen ook belangrijk? 

Tijdens deze les gaan we hier met elkaar achter komen. 

En oja : ik ben Kelvin!”

HOE BELANGRIJK IS 

GELD VOOR JOU?

Helemaal niet

niet

Beetje

Belangrijk

Heel belangrijk

Het belangrijkste in het leven

Opdracht

Stap 1

Behandel de volgende stelling: Hoe belangrijk is geld in jouw leven?

Leerlingen kunnen antwoorden met:

Helemaal niet - Niet - Beetje - Belangrijk - Heel belangrijk - Het belangrijkste in het leven

Deze stelling komt aan het einde van de les terug. Als docent interessant om te kijken of de mening van leerlingen aan het einde van de les is veranderd, en vooral waarom.

Tip:

Maak een screenshot van de resultaten, deze kunnen handig zijn aan het einde van de les. 

Instructie docent

Doel: Leerlingen maken kennis met het thema van de les

Tip: 

Het is een introductie op de les. Vraag vooral door naar de redenen van de antwoorden. 

NOEM DRIE DINGEN DIE BELANGRIJKER ZIJN DAN GELD

Instructie docent

Stap 2

Leerlingen moeten 3 dingen opschrijven die zij belangrijker vinden dan geld. Bespreek kort de antwoorden.

LET OP: Je kan maar 1 x antwoorden. Dus alledrie de dingen in 1 wolkje plaatsen.

Doel: Leerlingen maken kennis met het thema van de les

Tip: 

Het is een introductie op de les. Vraag vooral door naar de redenen van de antwoorden. 

OPDRACHT:

WANTS & NEEDS

Opdracht: Wants & Needs

Elk mens heeft ze: wants & needs. Oftewel: voorwerpen die je echt nodig hebt (needs) en die je graag zou willen hebben (wants). De leerlingen gaan 10 voorwerpen zien. Leerlingen mogen zelf bepalen welke voorwerpen ze in welke categorie slepen. 

Zijn het wants of needs?

Wants: Wat je graag zou willen hebben (niet noodzakelijk om te kunnen leven)

Needs: Wat je echt nodig hebt (noodzakelijk om te kunnen leven)

Instructie docent

Doel: Leerlingen krijgen inzicht in welke spullen ze echt nodig hebben en welke slechts leuk zijn om te hebben.

Tips docent:

• Per voorwerp kan je het gesprek aangaan. Bijvoorbeeld met schoenen: moeten het dan mooie dure Nikes zijn (wants) of heb je gewoon schoenen nodig (needs).
• Een mooie verdieping kan er plaatsvinden door te vragen hoe leerlingen denken zichzelf te kunnen voorzien van hun wants en needs. Je kan het met de leerlingen hebben over sparen en kopen op afbetaling en de risico’s daarvan.

Schoenen

Leerlingen kunnen in de poll aangeven dit een Wants of een Needs te vinden

Red Bull

Leerlingen kunnen in de poll aangeven dit een Wants of een Needs te vinden

Iphone

Leerlingen kunnen in de poll aangeven dit een Wants of een Needs te vinden.

Een telefoon is best een grote uitgave. 

Je kan daarom bijvoorbeeld kiezen voor een abbonement waarbij je de telefoon afbetaald in delen, maar dat heeft ook nadelen. Waar zou jij voor kiezen? En zou je maandelijks extra betalen om je telefoon te verzekeren?

Laptop

Leerlingen kunnen in de poll aangeven dit een Wants of een Needs te vinden

Zonnebril

Leerlingen kunnen in de poll aangeven dit een Wants of een Needs te vinden

STELLINGENSPEL

Opdracht: Stellingenspel

Leerlingen gaan 6 stellingen beantwoorden die te maken hebben met geld en welbevinden (geluk).

Instructie docent

Doel: Leerlingen verkennen hun mening over de waarde van geld en de invloed daarvan op hun geluk

Tip: 

Bij de start van de les heb je al kunnen inventariseren hoe de klas denkt over geld en geluk. Per stelling kan je in deze oefening daar dieper op ingaan. 

JONGEREN KOPEN DINGEN OM COOL GEVONDEN TE WORDEN

Eens

Oneens

Stelling

Jongeren kopen dingen om cool gevonden te worden.

De leerlingen kunnen invullen of ze het hier mee eens zijn of niet. Ga daarna het gesprek klassikaal aan. 

Voorbeeldvragen:

- Denk je dat dit vaak voorkomt?

- Heb je zelf wel eens iets gekocht om erbij te horen/niet buiten de boot te vallen?

- Heb je wel eens iets gekocht omdat een influencer dat promootte?

SPULLEN KOPEN OP AFBETALING 

KAN GEEN KWAAD

Eens

Oneens

Stelling

Spullen kopen op afbetaling kan geen kwaad.

De leerlingen kunnen invullen of ze het hier mee eens zijn of niet. Ga daarna het gesprek klassikaal aan. 

Doel: 

Bewustwording creëren van de hedendaagse verleidingen op het gebied van geld en geld lenen.

Voorbeeldvragen:

- Wat zijn de risico's van achteraf betalen?

- Heb je wel eens iets besteld op afbetaling?

- Vind je dat achteraf betalen afgeschaft zou moeten worden? Waarom wel en waarom niet?

GELD LOST ALLE PROBLEMEN OP

Eens

Oneens

Stelling

Geld lost alle problemen op.

De leerlingen kunnen invullen of ze het hier mee eens zijn of niet. Ga daarna het gesprek klassikaal aan. 

Voorbeeldvragen:

- Wat is een voorbeeld van een probleem dat wel op te lossen is met geld? (voorbeelden: schulden, voorwerp dat kapot gaat)

- Wat is een voorbeeld van een probleem dat niet op te lossen is met geld? (voorbeelden: ziekte, overlijden, mentale problemen)

- Kan geld ook ongelukkig maken?

MENSEN MET GELD HEBBEN MEER VRIENDEN

Eens

Oneens

Stelling

Geld lost alle problemen op.

De leerlingen kunnen invullen of ze het hier mee eens zijn of niet. Ga daarna het gesprek klassikaal aan. 

Voorbeeldvragen:

- Wat zijn de nadelen van rijk zijn?

- Hoe zou jij je vrienden uitzoeken als je veel geld zou hebben?

- Wanneer is iemand een echte vriend?

Zorgverzekering

Iedereen is vanaf 18 jaar verplicht om een eigen zorgverzekering te hebben.

DigiD

Vraag een DigiD aan. Hiermee kan je inloggen op websites van de overheid. Dit heb je nodig voor bijvoorbeeld het aanvragen van zorgtoeslag of studiefinanciering.

Zorgtoeslag

Zorgtoeslag is een bedrag dat je van de overheid ontvangt om te helpen bij het betalen van je zorgverzekering. De kans is groot dat je hier recht op hebt. Check dit dus altijd op de website van de Belastingdienst.

Inkomstenbelasting

Vaak kan je tijdens de belastingaangifte een deel van je loonheffing terugvragen. Dit is belasting over een deel van je loon dat je werkgver inhoud. Als dit teveel is krijg je dat bedrag terug.

WAT MOET JE EIGENLIJK ALLEMAAL 

(FINANCIEEL GEZIEN) 

REGELEN ALS JE 18 WORDT?

Gesprek

Wat moet je eigenlijk allemaal regelen als je 18 wordt?

Vraag de leerlingen naar wat er allemaal verandert en wat je moet regelen als je 18 wordt. 

Zorgverzekering

Iedereen is vanaf 18 jaar verplicht om een eigen zorgverzekering te hebben.

DigiD

Vraag een DigiD aan. Hiermee kan je inloggen op websites van de overheid. Dit heb je nodig voor bijvoorbeeld het aanvragen van zorgtoeslag of studiefinanciering.

Zorgtoeslag

Zorgtoeslag is een bedrag dat je van de overheid ontvangt om te helpen bij het betalen van je zorgverzekering. De kans is groot dat je hier recht op hebt. Check dit dus altijd op de website van de Belastingdienst.

Inkomstenbelasting

Vaak kan je tijdens de belastingaangifte een deel van je loonheffing terugvragen. Dit is belasting over een deel van je loon dat je werkgver inhoud. Als dit teveel is krijg je dat bedrag terug.

Andere dingen die handig zijn om te regelen:

- Inschrijven als woningzoekende

We vragen de leerlingen een vragenlijst n te vullen. Daarna kan je als docent weer verder gaan met de les. We willen graag weten wat de leerlingen van de les vinden tot nu toe.

MAAK DE ZIN AF: 

"IK BEN ECHT GELUKKIG WANNEER..."

Stap 3

Eindig de nabespreking met de opdracht ‘Maak de zin af…’:

‘Jongeren zijn echt gelukkig wanneer ………’

Instructie docent

Doel: Leerlingen zoeken verdieping op het thema geld en geluk - kan nog scherper

Als docent is het belangrijk dat leerlingen de verdieping zoeken.

HOE BELANGRIJK IS GELD VOOR JOU?

Helemaal niet

Niet

Beetje

Belangrijk

Heel belangrijk

Het belangrijkste in het leven

Om de les af te ronden pakken we nog een keer de stelling erbij van de start van de les: 

Hoe belangrijk is geld in jouw leven?

Instructie docent: 

Check of de mening van leerlingen is veranderd. Vraag wat ze meenemen uit deze les.

Eindfilmpje Kelvin