1.2 Over zee naar het Oosten

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Schrijf de antwoorden op je wisbordje.

a: Leg uit waarom door de Zijderoute de producten 'peperduur' werden.

b: Leg uit wat de Middeleeuwse wereldkaarten te maken hadden met de mogelijkheid om verder dan Europa te gaan reizen.

c: Noem een continuïteit van de Middeleeuwen met de 15e/16e eeuw en een verandering.

planning

• Elke les begin je gelijk met het beantwoorden van de vraag/vragen.
  
• Uitleg paragraaf.
  
• Vraag beantwoorden op je wisbordje
  
• Huiswerk maken en bespreken.
• Afsluiten les.

Leerdoelen par 1.2

Je kunt beschrijven hoe de Portugezen een zeeweg naar Indië ontdekten.

Je kunt uitleggen hoe de Portugezen in Azië handeldreven en hoe ze er concurrentie kregen van andere Europese landen.

Prins Hendrik de Zeevaarder

• Portugal ging als eerste op reis naar Afrika over zee, na stilvallen handel met Afrika. Prins Hendrik ging met geld zorgen voor:

1. Bouw van schepen (karveel) met de beste zeelui. 
2. Cartografen gaan met kennis kaarten maken en navigatie kennis verzamelen.
3. Kompas was er al, er werden nieuwe navigatiemiddelen ontwikkelt.
4. Bondgenootschap met christelijke rijk van Pape Jan tegen de Arabieren sluiten.

Reizen langs Afrika.

• Vanaf 1424 gingen de Portugezen op reis langs de Afrikaanse Westkust. Ze namen lokale bevolking gevangen en als slaaf verhandelen. Verder gingen ze handelen in goud en ivoor. Ze gingen de binnenlanden via rivieren verkennen op zoek naar rijk Pape Jan, nooit gevonden!
• Ze gingen verder reizen hielden de reizen geheim voor concurrenten. In 1488 voer Diaz langs Kaap de Goede Hoop. 

Portugezen in India

• 1497: Vasco da Gama kreeg de opdracht om voor Portugal een winstgevend handelsnetwerk op te gaan zetten in Indië.
• 1498 de koning in Calicut wilde niet handelen met Portugal door matige geschenken en werkten de Arabische handelaren hem tegen. 
• Vasco da Gama keerde maar met weinig producten terug naar huis, maar genoeg om er nog winst op te maken en de route naar Indië was nu bekend.

Ontstaan van factorijen en wereldhandel.

• Vanaf 1502 gingen Portugezen met geweld, een deel van het handelsnetwerk in Azië/Indië veroveren op de Arabieren.
• De Portugezen gingen aan de kusten handelsposten bouwen: factorijen. Daar was dan een haven met een fort met soldaten, kanonnen, pakhuizen en woningen voor de handelaren. 
• Het werd zo een winstgevend handelsrijk met specerijen en luxe goederen en werden Italianen weggeconcurreerd.

Een Nederlandse spion Jan Huygen van Linschoten.

• Portugal kon de route naar Indië niet geheimhouden door spionage. 
• 1595: Houtman gaat op reis naar Indië en weet op Java de heersers van Java met geweld te dwingen om hem specerijen te verkopen. Zo werd het monopolie van Portugal doorbroken. Ze verloren veel factorijen door gevechten op zee en land met Europese concurrenten, maar ook door missionarissen die verdeeldheid onder de volken veroorzaakten in Japan.

Schrijf het antwoord op de vragen op je wisbordje

a. Leg uit Hoe Prins Hendrik het mogelijk maakte dat de Portugezen over zee konden gaan reizen en een route konden zoeken naar Indië.

b. Leg uit hoe de Portugezen een winstgevend handelsrijk met specerijen en luxe goederen opbouwden.

c. Leg uit hoe de Portugezen hun macht verloren in Indië.

Te doen:

Maken werkboek par. 1.2 vraag 1,3,4a+b, 5,6,7,8.

Leren: Par 1.1

Oefenen met begrippen/ leerdoelen van par. 1.1+1.2

Samenvatting leerdoelen.

Je kunt beschrijven hoe de Portugezen een zeeweg naar Indië ontdekten.

Je kunt uitleggen hoe de Portugezen in Azië handeldreven en hoe ze er concurrentie kregen van andere Europese landen.

Schrijf in max. 5 zinnen een samenvatting van de leerdoelen van vandaag.