NL na '45: Verzuiling en ontzuiling

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 3

Nederland na 1945:

Verzuiling en ontzuiling

Wat is verzuiling? Schrijf de betekenis op.

Verzuiling

Sociale verdelingen in levensbeschouwelijke groepen (zuilen)

- Protestanten

-Rooms-Katholieken

-Liberalen

Socialisten

Wat is levensbeschouwing?

1. Hoe je wilt leven
2. Hoe je dood wil gaan
3. Mening over hoe je moet leven
4. Vooroordelen

Verzuiling van Nederland

Aan het einde van de 19e eeuw richtten protestanten eigen kranten, universiteiten en politieke partijen op.

--> meer invloed in de samenleving

--> ook andere groepen zoals de Rooms katholieken volgden het voorbeeld.

Zo ontstond de verzuiling van Nederland.

Abraham 

Kuyper

Leider van de protestanten

Politieke partij: ARP

Wat is sociale druk?

1. veel gezelligheid
2. Druk met sociaal zijn
3. invloed van een groep

2 geloven op een kussen daar slaapt de duivel tussen

In de politiek

De leiders van de zuilen hadden wel contact met elkaar, vooral in de politiek.

In de oorlog werkte alle zuilen samen tegen de Duitsers, dit hoopten ze voort te zetten na WO2 (doorbraakgedachte)

Toch bleven mensen tot ver in de jaren 60 trouw aan hun zuil.

SCHANDAAL

De protestantse prinses Irene (tante Koning W. Alexander) trouwde in 1964 met de Spaanse katholieke prins Carlos Hugo in een katholieke kerk in Rome
.

• geen toestemming kabinet
• geen feestdag
• openbare gebouwen wilden naam veranderen
  

Uitingsvormen van de verzuiling:

Bij welke zuilen horen de volgende bronnen?

Bij welke zuil hoort de bron?

1. Liberalen
2. protestanten
3. socialisten
4. katholieken

Bij welke zuil hoort de bron?

1. Liberalen
2. protestanten
3. socialisten
4. katholieken

Bij welke zuil hoort de bron?

1. Liberalen
2. protestanten
3. socialisten
4. katholieken

Bij welke zuil hoort deze bron?

1. liberalen
2. protestanten
3. socialisten
4. katholieken

Tijdens Tweede Wereldoorlog

• Zuilen door de Duitsers verboden
• Zuilen werken wel samen in het verzet
•  Wens tot opheffen verzuiling = DOORBRAAK
• Oprichting PVDA (socialisten, liberalen, protestanten, katholieken)
• MISLUKKING: Mensen blijven trouw aan eigen zuil

VANAF 1945 WEDEROPBOUW

GEEN TIJD VOOR VERANDERING/VERNIEUWING NA DE OORLOG
WEDEROPBOUW  HEEFT PRIORITEIT
OUDE, VERTROUWDE VERZUILDE ORGANISATIES blijven bestaan
EIND JAREN 50 STIJGING WELVAART
ZUILEN werden MINDER BELANGRIJK 
BETER ONDERWIJS EN ZORG DOOR DE OVERHEID

ONTZUILING

JONGEREN:

• Hogere opleiding
• Ontkerkelijking
• Doen hun "eigen ding"
• Meer geld
• Meer ontspanning

Ontzuiling vanaf jaren '60

• Ontzuilde partijen (D66)
• Samenwerking katholiek en protestant (CDA)
• Ontzuilde kranten 
• Ontzuilde omroepen (RTL)

• Ontzuilde docenten in christelijk onderwijs
• Ontzuilde vakbond (FNV)
• Ontzuilde werkgeversorganisaties (VNO-NCW)

Maar zuilen blijven bestaan...

• Nog steeds verzuilde partijen (VVD, SGP, SP, CU, PvdA)
• Nog steeds verzuilde omroepen (KRO, VPRO, EO)
• Opkomst islamitische zuil
• Speciaal onderwijs (Katholiek, protestant, islamitsch)

Vragen?

Liberalen

Protestanten

Katholieken

Socialisten

AVRO

Volkskrant

KVP

Telegraaf

VARA

VPRO

VVD

trouw

Parool

KRO