middeleeuwse stad en ontstaan burgerij

Late Middeleeuwen
  • Tijd van Steden en Staten (1000-1500)

  •     Bevolking groeit
  •   Er ontstaan steden
  • Er komt meer handel
  • Geld komt weer terug
  • Macht van de steden neemt toe
  • De adel krijgt (soms) minder macht
Dit is een plattegrond van Zwolle in de Middeleeuwen
1 / 16
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 16 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 30 min

Onderdelen in deze les

Late Middeleeuwen
  • Tijd van Steden en Staten (1000-1500)

  •     Bevolking groeit
  •   Er ontstaan steden
  • Er komt meer handel
  • Geld komt weer terug
  • Macht van de steden neemt toe
  • De adel krijgt (soms) minder macht
Dit is een plattegrond van Zwolle in de Middeleeuwen

Slide 1 - Tekstslide


Verbeteringen in de landbouw
Rond het jaar 1000


  • Drieslagstelsel
  • IJzeren ploeg
  • Ontginningen

Slide 2 - Tekstslide

landbouw verbetering 1 = ijzerenploeg
landbouwverbetering 2=arabisch juk
1
2

Slide 3 - Tekstslide

landbouwverbetering 3: Drieslagstelsel

Slide 4 - Tekstslide

1000 tot 1150 --> 30 miljoen mensen extra!
Dankzij het voedseloverschot wat onstond door landbouwverbeteringen!

Slide 5 - Tekstslide


Steeds meer handel
  • Verbeteringen in de landbouw leveren meer oogst op
  • Overschotten worden verkocht of geruild op markten 
  • Geld wordt steeds meer gebruikt als (handig) ruilmiddel
  • Einde aan de aanvallen van Vikingen in West-Europa: meer veiligheid
  • Handelaren komen daardoor in verschillende landen en nemen andere producten (wijn of zijde) mee.

Slide 6 - Tekstslide


Steden ontstaan
  • Handelaren komen vaak op dezelfde plek: om te overwinteren en hun spullen op te slaan.
  • Deze plekken liggen op een goede plek: kruispunten van wegen en/of rivieren, meestal in de buurt van een kasteel of klooster
  • Op deze plekken waren vaak al jaarmarkten
  • Langzaam ontstaan hieruit nederzettingen, die uitgroeien tot steden.
  • opkomst geldeconomie

Slide 7 - Tekstslide

Middeleeuwen in Amersfoort
Gebied is een leen van de bisschop van Utrecht. Het is beleend aan de heren van Amersfoort
Hof met kerk
schout- en belastingrecht over Eemland
Markt bij de hof

Inwoners willen meer zeggenschap:
12 juni 1259 Stadsrechten

Slide 8 - Tekstslide

Middeleeuwen in Amersfoort
De stadsmuren
- de hofstede
- in 1259 al een aarde wal 
- rond 1300 eerste stadsmuur
- 1380-1450 tweede stadsmuur

- na 1450 verkoop percele eerste 
stadsmuur

Slide 9 - Tekstslide

Middeleeuwen in Amersfoort
economische activiteit
- akkerbouw/veeteelt, graan-/veehandel
- turfwinning
- bierbrouwen 
- textielnijverheid
- bedevaartplaats

Slide 10 - Tekstslide

Middeleeuwen in Amersfoort
Mirakel van Amersfoort
- 1444 Vondst van het Mariabeeldje
- mirakelboek
- Onze-Lieve-Vrouwekerk
- inkomsten door pelgrims

Slide 11 - Tekstslide

Rond het jaar 1000 groeiden de oogsten snel. Welke oorzaak had dat?
A
De boeren hadden geleerd het land te bemesten.
B
De boeren lieten hun kinderen meehelpen op het land.
C
Er kwamen steeds meer boeren, omdat de mensen in steden ook moesten eten
D
De boeren gebruikten betere werktuigen en wisten het land effectiever te bewerken

Slide 12 - Quizvraag

Waarom zou een heer stadsrechten aan een stad verlenen?
A
Het gaf de heer aanzien als hij een grote stad in zijn gebied had
B
Hij wilde graag dat de mensen in zijn gebied een beter leven kregen.
C
Hij kreeg in ruil daarvoor belastingen en militaire steun

Slide 13 - Quizvraag

Burgers in de steden hadden zelf het bestuur en wetgeving van de stad in handen
A
waar
B
Niet waar

Slide 14 - Quizvraag

Hoe kwam het dat de opkomst van steden uiteindelijk de positie van de adel verzwakte?
A
Het feodale stelsel was gebaseerd op trouw en loyaliteit, door de geldeconomie werkte dit niet meer
B
De steden werden rijker en konden zo steeds meer vrijheden kopen, zo had de heer geen invloed meer
C
Steden werden rijk en konden zichzelf verdedigen, en hadden de bescherming van de heer niet nodig
D
A, B en C zijn allemaal goed

Slide 15 - Quizvraag

ontstaan in een feodale wereld
ontstaan in een centrale staat
late middeleeuwen

Slide 16 - Sleepvraag