Teamtraining Digitale Geletterdheid - Structureel inbedden

Deze teamtraining kun je gebruiken als leidraad om te kijken hoe je digitale geletterdheid structureel wilt implementeren.

Aan het einde van deze sessie:
- Weten hoe we digitale geletterdheid willen implementeren.
- Hebben we een beeld van de voor- en nadelen voor het kiezen van een bestaande leerlijn of het zelf ontwikkelen van een leerlijn.

Digitale Geletterdheid
Niveau

Structureel inbedden
Let op
Let op: Deze teamtraining is geschikt voor scholen/teams fase 1 en 2 voorbij zijn. Je hebt een visie, je hebt onderzoek gedaan en je bent al klein gestart. 
1 / 27
volgende
Slide 1: Tekstslide
ICT-basisvaardighedenHBOStudiejaar 1-4

In deze les zitten 27 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Deze teamtraining kun je gebruiken als leidraad om te kijken hoe je digitale geletterdheid structureel wilt implementeren.

Aan het einde van deze sessie:
- Weten hoe we digitale geletterdheid willen implementeren.
- Hebben we een beeld van de voor- en nadelen voor het kiezen van een bestaande leerlijn of het zelf ontwikkelen van een leerlijn.

Digitale Geletterdheid
Niveau

Structureel inbedden
Let op
Let op: Deze teamtraining is geschikt voor scholen/teams fase 1 en 2 voorbij zijn. Je hebt een visie, je hebt onderzoek gedaan en je bent al klein gestart. 

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat gaan we vandaag doen?
Inventariseren)
Klein beginnen)
Kaders creëren & inbedden
Verdiepen en integreren)
(Fase 1
(Fase 2
Fase 3
(Fase 4 

Slide 2 - Tekstslide

Fase 1 en 2 zitten in de vorige teamtraining. Fase 4 zit in de volgende teamtraining.
De fasering in deze teamtraining is één route en niet dé route. Het is dus geen recept voor succes, maar eerder een mogelijke aanpak.
Let op

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


3 min
Leerlingen die zelfstandig en creatief kunnen werken met de enorme rijkdom en uitdagingen die de digitale wereld ze te bieden heeft: dat is waar digitale geletterdheid over gaat.
Theorie lezen
Theorie lezen
Theorie lezen
In deze fase onderzoek je samen waar je op dit moment staat. Vragen die je jezelf kunt stellen zijn:
- Wat doen we al?
- Welke basis hebben we?
- Waar willen we naartoe?
Deze fase draait om klein beginnen. Een belangrijke voorwaarde om klein te beginnen is dat je wel moet weten waar je staat. 

In deze fase maak je een start met de visie vertalen naar de praktijk. Het vertrekpunt hierbij is dat je kunt doorontwikkelen op de basis die al op school is gelegd. 
Dit is het moment om echt serieus te kijken hoe digitale geletterdheid echt ingebed kan worden in de school.

In deze fase kijk je naar de leerdoelen en sluit je aan bij bestaande leerlijnen of ga je zelf een leerlijn ontwikkelen voor bijv. ICT-basisvaardigheden, mediawijsheid, informatievaardigheden en computational thinking.
In fase 4 gaat het om de ontwikkeling van een aangepaste of complete leerlijn en het leggen van verbanden tussen verschillende vakken. 

En vergeet in deze fase zeker niet om te evalueren en zo nodig bij te stellen.

Slide 4 - Tekstslide


Waar vind jij dat jullie als school staan?
14

Slide 5 - Poll

Geeft elke docent aan dat jullie in fase 1 of 2 zitten en ben je het daar ook mee eens? 

Ga dan naar de teamtraining: Teamtraining Digitale Geletterdheid - Integratie fase 1 en 2
Actie!
3...2...1...

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoe wil je digitale geletterdheid structureel implementeren bij jullie op school? En wat komt daar bij kijken?
Fase 3: Structurele implementatie
Vragen als leidraad
Deze vragen kunnen als leidraad dienen:
- Hoe wil je digitale geletterdheid structureel implementeren? Als een apart vak of ga je het onderbrengen bij bestaande vakken? Of een combinatie?
- Ga je zelf een leerlijn ontwikkelen of aansluiten bij een leerlijn? 
- Wat vind je belangrijk bij het structureel implementeren van digitae geletterdheid?
- Hebben onze docenten voldoende kennis en vaardigheden om structureel aan de slag te gaan met digitale geletterdheid?
Stand van zaken op school in Fase 3
De stand van zaken op school is als volgt:
  • De school heeft een goed beeld bij wat digitale geletterdheid inhoudt.
  • Er is een visie ontwikkeld op digitale geletterdheid. Deze wordt meer en meer zichtbaar in het alledaagse handelen van leraren en leerlingen.
  • Er is draagvlak bij het lerarenteam om digitale geletterdheid naar een volgend niveau te brengen.
  • De school weet welke accenten binnen digitale geletterdheid worden gelegd en wat prioriteit krijgt, bijvoorbeeld passend bij het profiel van de school.
  • De basis is op orde, maar is ook bewust onbewkaam.

Slide 7 - Tekstslide

Bron stand van zaken: Kennisnet handboek digitale geletterdheid 2021/2022

3 min
Het moment is daar om duidelijke kaders te creëren en echt na te denken over hoe jullie digitale geletterdheid structureel willen implementeren op school. En dat kan op verschillende manieren. 
Theorie lezen
Theorie lezen
Theorie lezen
Leerlijn: Digitale geletterdheid als apart vak
Leerlijn: Combinatie apart vak en onderbrengen bij bestaande vakken.
Leerlijn: Onderdelen Digitale geletterdheid onderbrengen bij bestaande vakken.
In deze optie wordt digitale geletterdheid een apart vak op de lestabel. 

Voorbeeld: 1 uur per week krijgen leerlingen les over digitale geletterdheid. 
Voorbeeld: ICT komt in elk vak instrumenteel terug en mediawijsheid en informatievaardigheden worden ondergebracht bij NL, maar computational thinking wordt als apart vak (blok) gegeven.
Voorbeeld: Informatievaardigheden bij Nederlands, mediawijsheid bij geschiedenis en ICT-Basisvaardigheden bij de mentorles. Computational Thinking bij wiskunde of mens & natuur.

Slide 8 - Tekstslide


Wat past het beste bij jullie op school?
Apart vak
Combinatie
Onderdelen onderbrengen bij bestaande vakken
Anders...

Slide 9 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


5 min
Neem een kijkje hoe andere scholen digitale geletterdheid integreren en of ze zijn aangesloten bij een bestaande leerlijn of zelf een leerlijn zijn gaan ontwikkelen.

Formatief toetsen
Bekijk hoe andere scholen dit doen?
VO: DG op het 's Gravendreef
Gestart in: Schooljaar 2018/2019
Hoe gestart?: Projectweek ICT-basisvaardigheden klas 1 + Projectweek programmeren klas 2
Hoe geïntegreerd?: Apart vak onderbouw + projectmatig 
Bestaande leerlijn of zelf ontwikkelen: Bestaande leerlijn Schoolblocks
Waar staat de school?: Fase 3: Doorlopende leerlijn onderbouw in samenwerking met Schoolblocks
Volgende stap: Fase 4 - Verdiepen --> Er wordt nu onderzoek gedaan hoe digitale geletterdheid geïntegreerd kan worden in de bovenbouw bij bestaande vakken. 
PO/VO: Doorlopende leerlijn zelf ontwikkelen met de Scrum methode
PO: Het beschavingsspel, digitale geletterdheid en onderzoekend leren.

Slide 10 - Tekstslide

Bekijk ook hoe het Deltion College Digitale geletterdheid als keuzedeel heeft neergezet: https://youtu.be/cqIlaOShqmc

3 min
Of je er nu voor kiest om digitale geletterdheid als apart vak neer te zetten of onder te brengen bij bestaande vakken of een combinatie ervan. 
Je zult hiervoor gedegen materiaal nodig hebben. Er zijn verschillende partijen die leerlijnen hebben ontwikkeld waar je bij kunt aansluiten, maar je kunt ook besluiten om zelf een leerlijn te ontwikkelen.

Theorie lezen
Theorie lezen
Theorie lezen
Leerlijn voor één component
Leerlijn alle componenten Digitale geletterdheid
Zelf een leerlijn ontwikkelen
- Hour of Code: Computational Thinking
- Digital Skills for Kids: ICT basisvaardigheden (PO)
- CodeSkillz (PO/VO)
- Schoolblocks (PO/VO)
- Instruct (VO)
- Basicly (PO/VO)
- Stichting Future NL (PO/VO)
Neem de kerndoelen van het SLO als basis en bouw zelf het materiaal en de lessen.

Slide 11 - Tekstslide

Let op: Er zijn nog meer partijen die lesmateriaal aanbieden. 

Uitwisselen

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


- Schrijf 2 voordelen op van aansluiten bij een bestaande leerlijn.
- Schrijf 2 voordelen op van het zelf ontwikkelen van een leerlijn.

Slide 13 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


- Schrijf 2 nadelen op van aansluiten bij een bestaande leerlijn.
- Schrijf 2 nadelen op van het zelf ontwikkelen van een leerlijn.

Slide 14 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Waar gaat op dit moment jouw voorkeur naar uit?
Leerlijn voor één component (bijv. ICT-basis)
Bestaande leerlijn digitale geletterdheid
Zelf een leerlijn ontwikkelen

Slide 15 - Poll

Deze slide heeft geen instructies

De tekentafel
Voordat je goed kunt bepalen of je wilt aansluiten bij een bestaande leerlijn of zelf een leerlijn wilt ontwikkelen is het belangrijk om een checklist te maken. Wat vinden jullie belangrijk, zodat je een betere afweging kunt maken. 

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Inhoud
Opbouw en structuur
Voor de leerling
Voor de docent
timer
3:00
Differentiatie
Overige criteria
Hoe werkt dit?
Schrijf op wat je belangrijk vindt als jullie echt met een leerlijn voor digitale geletterdheid gaan werken. 

Na het opschrijven van antwoorden kan diegene die de LessonUp is gestart op antwoorden sluiten klikken. Daarna kan diegene de antwoorden slepen naar het juiste vak. 

Zo krijg je snel een beeld wat jullie als team belangrijk vinden.

Slide 17 - Woordweb

Op het digibord kun je antwoorden slepen naar het juiste vak. Hiervoor moet je als 'docent' eerst drukken op 'sluit antwoorden.' Daarna kun je antwoorden slepen.

Dit kun je natuurlijk ook op papier doen. 

Nu je hebt bepaald wat jullie belangrijk vinden kun je opnieuw beoordelen. Waar gaat nu jouw voorkeur naar uit?
Leerlijn voor één component (bijv. ICT-basis)
Leerlijn alle componenten digitale geletterdheid
Zelf een leerlijn ontwikkelen

Slide 18 - Poll

Deze slide heeft geen instructies

Voorbeeld checklist: Methode DG
Ga door naar de volgende slide als jullie zelf een leerlijn gaan ontwikkelen.

Ga je met een bestaande doorlopende leerlijn werken dan kun je kiezen uit verschillende methodes. Vaak heeft een methode een eigen invalshoek. 

De checklist rechts kan een start zijn om verschillende methodes met elkaar te vergelijken.

Binnen de checklist kun je ook eigen criteria erbij zetten of bepaalde criteria zwaarder laten wegen.
Klik hier om pdf te downloaden.
Voorbeeld checklist: Eigen Leerlijn DG

Wil je zelf een doorlopende leerlijn ontwikkelen? 
De checklist rechts kan een start zijn om te kijken of dit past bij de school. Er zijn namelijk veel aspecten waar je rekening mee dient te houden voor een succesvolle ontwikkeling. 

Binnen de checklist kun je ook eigen criteria erbij zetten of bepaalde criteria zwaarder laten wegen.
Klik hier om pdf te downloaden.

3 min
Digitale geletterdheid inbedden in het curriculum vraagt ook veel van de docent. 

Natuurlijk hoeft niet elke docent een expert in elk gebied te zijn, maar je wilt als docent wel een bepaald niveau aan digitale vaardigheden hebben. 

Dit hoef je niet helemaal alleen te doen. Juist de vorm waarin je samenwerkt en leert van elkaar zorgt ervoor dat de kennis en kunde duurzaam in je organisatie blijft en je niet afhankelijk bent van één of twee personen bent. 

Dit kun je op verschillende manieren aanpakken. Bekijk hiervoor de teamtraining: Digitale geletterdheid en de docent.
Theorie lezen
Theorie lezen
Digitale geletterdheid en de docent

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Zijn jullie als docenteamteam klaar om structureel met digitale geletterdheid te starten of moeten er nog stappen in de kennis en kunde worden gemaakt?
Wij zijn er helemaal klaar voor.
Een beetje extra kennis en kunde kan geen kwaad.
We zijn hier nog helemaal niet klaar voor.

Slide 22 - Poll

Deze slide heeft geen instructies


2 min
Op de vorige slides heb je onderzocht hoe jullie digitale geletterdheid kunnen structureel kunnen implementeren bij jullie op school. Als het goed is heb je onderzocht:

  • Hoe je digitale geletterdheid structureel wilt implementeren op school? 
  • Of je zelf een leerlijn wilt ontwikkelen of wilt aansluiten bij een doorlopende leerlijn die al gemaakt is? 
  • Of er nog wat moet gebeuren op het gebied van docentenprofessionalisering?  

Formatief toetsen
Afronding Fase 3

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Schrijf hier 3 concrete acties op die jullie gaan ondernemen om digitale geletterdheid structureel te inbedden.

Slide 24 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Reflecteer
Reflecteer op de teamtraining. 

- Fase 3: Kunnen we digitale geletterdheid nu structureel inbedden?

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


3 min
In deze teamtraining hebben jullie je gefocust op fase 3: Kaders creeren en inbedden. Dit duurt best een tijd om dit goed neer te zetten. 
Na fase 3 ga je verdiepen en integreren. Hier hebben we ook een teamtraining voor. 
Theorie lezen
Theorie lezen
Vooruitkijken
In fase 4 gaat het om de ontwikkeling van een aangepaste of complete leerlijn en het leggen van verbanden tussen verschillende vakken. 

En vergeet in deze fase zeker niet om te evalueren en zo nodig bij te stellen.

Slide 26 - Tekstslide


3 min
In Fase 4 is de stand van zaken op uw school als volgt: 
Theorie lezen
Theorie lezen
Vooruitkijken
Leermiddelen
De school werkt met leermiddelen die digitale geletterdheid
ondersteunen en stimuleren.
Integraal aandacht
De school besteedt integraal aandacht aan digitale geletterdheid,
dus niet alleen projectmatig of alleen voor een selecte groep leerlingen, maar voor iedereen en binnen de bestaande vakken. Digitale geletterdheid in alle leergebieden integreren hoeft geen doel op zich te zijn, alleen waar het passend is. Integratie hoeft niet in elk leergebied een meerwaarde te hebben. Hoe dan ook zijn er flinke stappen gezet.
Volgen leerlingen
De school is in staat de digitale vaardigheden van de leerlingen te
volgen en in kaart te brengen.
Digivaardige docenten
De leraren zijn vaardig genoeg om hun leerlingen adequaat te scholen en te begeleiden in digitale geletterdheid. Dat wil niet zeggen dat leraren digitale alleskunners moeten zijn, maar wel dat ze in staat zijn om zo nodig hulp in te schakelen, bijvoorbeeld via het netwerk van de school of via het eigen netwerk van collega’s in het land.
LOS stakeholders
Het schoolklimaat is zodanig dat (positieve en constructieve)
gesprekken over digitale media de normaalste zaak van de wereld
zijn: met de leerlingen, met de ouders en tussen de leraren
onderling. De school stimuleert dit ook actief.
Flexibiliteit
Er is een flexibele organisatie, een flexibel curriculum en een
flexibel team. De digitale wereld verandert immers razendsnel,
waardoor u voortdurend moet kunnen bijsturen om bij te blijven.
Zorg wel voor een fundament in uw curriculum waarop u kunt
terugvallen. Dit fundament stelt u ook in staat flexibel en adequaat
te reageren op onverwachte maatschappelijke ontwikkelingen.

Slide 27 - Tekstslide