PS, paragraaf 5 havo

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

5. Hoe tolerant zijn we eigenlijk?

lesdoel:

Na deze les kun je benoemen wat tolerantie, zondeboktheorie, culturrrelativisme en cultuuruniversalisme is en kun je daarvan voorbeelden geven. 

migranten

Na de Tweede Wereldoorlog had Nederland arbeidskrachten nodig. Deze gastarbeiders kwamen vnl uit Marokko en Turkije.

Nu vnl. Oost-Europeanen (Polen, Roemenie, Bulgaren).

zondeboktheorie

Niet jezelf maar anderen de schuld van iets geven (vb:negatief groepsbeeld "ze pakken onze banen af")

meldpunt Midden-en Oost Europese werknemers

doel: overlast van Polen, Roemenen en Bulgaren melden;

kritiek: draagt bij aan intolerantie.

tolerantie:

De mate waarin groepen en of individuen met afwijkende meningen of gedragingen worden geaccepteerd.

Vooroordelen & discriminatie

Intolerantie kan leiden tot vooroordelen,

vooroordelen kunnen leiden tot discriminatie.

Vooroordeel: mening (over een groep) niet gebaseerd op feiten

Discriminatie

Mensen worden in dezelfde situatie anders behandeld

Discriminatie strafbaar 

Artikel 1 

Grondwet 

Discriminatie en werk?

Soms is er sprake van discriminatie op de werkvloer. Het gaat dan bijvoorbeeld om discriminatie naar:

- Geslacht: Voornamelijk vrouwen worden gediscrimineerd. Vrouwen die kinderen krijgen zijn minder “populair”. Ze zijn vaker afwezig en hebben recht op zwangerschapsverlof waardoor de werkgever ook nog een vervanger moet betalen.

- Afkomst: Werkgevers hebben vooroordelen over allochtonen. Bv. “ze zullen wel lui zijn”. Mensen met een buitenlandse achternaam worden minder vaak uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek.

- Leeftijd: Mensen die 50 + zijn worden minder snel aangenomen omdat ze “te duur” zijn.

cultuuruniversalisme:

bepaalde waarden en normen gelden voor iedereen (grondrechten) 

"Zwarte Piet is racistisch en moet daarom verboden worden"
Dit standpunt getuigt van:

1. Cultuurrelativisme
2. Cultuuruniversalisme

"Landen waar homoseksualiteit verboden is zijn minder dan de Nederlandse cultuur"

1. Cultuurrelativisme
2. Cultuuruniversalisme

cultuur
relativisme

verschillende culturen zijn onvergelijkbaar maar wel gelijkwaardig. Waarom bepaalde waarden en normen gelden binnen een groep kun je alleen begrijpen vanuit die cultuur.

aan de slag

Zoek zelf twee voorbeelden van cultuurrelativisme en twee van cultuuruniversalisme en bespreek deze met je buren in groepjes van 3/4 (wel aub op je plaats blijven zitten ivm coronamaatregelen). Een van jullie zal na 10 minuten jullie voorbeelden klassikaal terugkoppelen.