4.2 GEDICHT

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

4.2  Gedicht     

IN DEZE PARAGRAAF LEER JE: 

• de stijlfiguren antithese,

paradox,

herhaling en

parallellisme herkennen.

Wat zijn stijlfiguren in een gedicht?

Voor een dichter is een stijlfiguur een 

stuk gereedschap waarmee hij zijn gedicht 

inhoudelijk, vormtechnisch en klankmatig 

vorm kan geven. De meest populaire 

stijlfiguren binnen de hedendaagse 

westerse poëzie zijn beeldspraak en rijm.

Antithese

is een tegenstelling. 

Woorden of zinnen die tegengesteld zijn aan elkaar, staan bij elkaar.

Wij voeren geen bittere oorlog

onze wraak is zoet

Diana Ozon

Antithese

is een tegenstelling. 

Woorden of zinnen die tegengesteld zijn aan elkaar, staan bij elkaar.

Wij voeren geen bittere oorlog

onze wraak is zoet

Diana Ozon

Paradox

is een schijnbare tegenstelling: 

het lijkt alsof twee woorden of zinnen volledig aan elkaar tegengesteld zijn.

Maar als je goed leest, blijken ze samen een logische combinatie te vormen. 

We moeten vechten voor de vrede.

Boudewijn Buch

Herhaling

Bij herhaling worden bepaalde woorden of woordgroepen herhaald. Hiermee trekt een dichter de aandacht naar deze woorden/zinnen toe. 

Ik wilde

Ik wilde dat je voor me stond (...)

Parallellisme

Bij parallellisme komt een bepaalde zinsbouw steeds op dezelfde manier terug.

Parallellisme beïnvloedt het ritme en het tempo van het gedicht.   

Parallellisme

Bij parallellisme komt een bepaalde zinsbouw steeds op dezelfde manier terug.

Parallellisme beïnvloedt het ritme en het tempo van het gedicht.   

Wat is een antithese?

1. Een tegenstelling
2. Een versterkende betekenis
3. Een verzwakkende betekenis
4. Een schijnbare tegenstelling

In welke zin is er sprake van een antithese?

1. Ik heb voor goed geld slechte spullen gekocht.
2. Scheen er maar een beetje licht!
3. Doen is weten!
4. Dit is een lange, maar dunne plank.

Wat is een paradox?

1. Een tegenstelling
2. Een sterke betekenis
3. Een verzwakkende betekenis
4. Een schijnbare tegenstelling

In welke zin is er sprake van een paradox?

1. 's Lands grootste kruidenier gaat op de kleintjes letten.
2. Weinig alcohol kan te veel zijn.
3. Samen zijn is gezellig.
4. Uit dit kleine nestje kwamen genoeg vogels.

In welke zin is er sprake van herhaling?

1. De premier sprak saai, sloom en slaapverwekkend
2. We moeten vechten voor de vrede.
3. Spreken is zilver, zwijgen is goud
4. 'Nooit, nee nooit meer ga ik daarheen!'

In welke zin is er sprake van parallelisme?

1. De premier sprak saai, sloom en slaapverwekkend
2. We moeten vechten voor de vrede.
3. Spreken is zilver, zwijgen is goud
4. 'Nooit, nee nooit meer ga ik daarheen!'