les 3: Delfstoffen soorten en maten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Deze les

• Hoe ontstaan de delfstoffen metalen en steenkool?
• Wat is het verschil tussen dagbouw en schachtbouw?
• Waarom noemen we zeldzame aardmetalen zeldzaam als ze veel in de aardkorst voorkomen? 

Uitleg

werken weektaak

Delfstoffen

Stoffen die we uit de grond halen die nuttig zijn voor de mens.

3 soorten delfstoffen

• Metalen (ijzer, aluminium, goud, indium, lithium
  
• Fossiele brandstoffen (steenkool, aardolie, aardgas)
• Diverse grondstoffen (zout, grind, kalksteen)

Ontstaan van metaal

Wordt gewonnen uit ertsen

In het magma zit bijv. ijzer (vloeibaar).

Als het magma afkoelt gaat het stollen (wordt hard).

Als er veel ijzerdeeltjes bij elkaar stollen ontstaat er ijzererts.

IJzererts is een steen met een hoog % ijzer.

Ontstaan van metaal

Wordt gewonnen uit ertsen

Rivieren kunnen stukjes afbreken en mee nemen.

De rivier legt het verderop weer neer (=afzetting door de rivier).

Ontstaan van metaal

Wordt gewonnen uit ertsen

Rivieren kunnen stukjes afbreken en mee nemen.

De rivier legt het verderop weer neer (=afzetting door de rivier).

Mijnbouw

Delfstoffen worden uit de grond gehaald door mijnbouw.

Ligt de mijn in het daglicht? Dan noem je het dagbouw.

Goedkoper, maar het landschap wordt wel vernield.

Mijnbouw

Delfstoffen worden uit de grond gehaald door mijnbouw.

Ligt de mijn onder de grond? Dan worden er schachten gemaakt (gangen). Het heet dan schachtbouw.

Dit is wel gevaarlijker en duurder.

Maar het landschap blijft bewaard.

Het ontstaan van steenkool

Plantenresten 

+ afdekking

+ druk

+ warmte

+ tijd

= inkoling.

Wordt steenkool

Zeldzame aardmetalen

Groep metalen die veel gebruikt worden in bijv. telefoons.

Komen wel veel voor.

Maar zijn moeilijk te winnen want vaak verspreidt.

=> winning duur.

Werk aan weektaak

Oudste weektaak

opg. 1, 2, 5, 6 en 7 van 2.1

Weektaak afgelopen 2 weken

opg. 2, 4, 5, 6 en 8 van 2.2

Weektaak deze week

uitloop

haal ontbrekend werk in.

+ werk vast vooruit

opgave 1 t/m 7 van 2.3

Wat heb je geleerd?

• Hoe ontstaan de delfstoffen metalen en steenkool?
• Wat is het verschil tussen dagbouw en schachtbouw?
• Waarom noemen we zeldzame aardmetalen zeldzaam als ze veel in de aardkorst voorkomen?