H1 par. 1.6 Het einde van de Opstand

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Memo havo 2

H1. De tijd van ontdekkers en hervormers

par. 1.6 Het einde van de Opstand

Nederlandse Opstand

Leerdoelen

Hoofdvraag: Hoe werd Nederland een land zonder koning?

• Je kunt uitleggen hoe de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden ontstond. 
  
• Je kunt uitleggen hoe de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden werd bestuurd.
  
• Je kunt vier oorzaken benoemen die ervoor zorgden dat de strijd vanaf 1588 in het voordeel van de opstandelingen verliep.
  
• Je kunt uitleggen hoe er een einde kwam aan de Opstand.
• Ken je de begrippen en jaartallen uit deze paragraaf.
  

Onafhankelijksverklaring

1579 Unie van Atrecht

• Overwinningen Hertog van Parma
• Zuidelijke gewesten
• Overwegend katholiek
• Trouw blijven aan Spaanse koning Filips II
• Verzoening
• Katholicisme enige toegestane geloof

Onafhankelijksverklaring

1579 Unie van Utrecht

• Samenwerking van Noordelijke gewesten
  
• Leider Willem van Oranje
  
• Voortzetten van de strijd tegen Spanje

Plakkaat van Verlatinghe

Onafhankelijkheidsverklaring

1581 Plakkaat (of Acte) van Verlatinghe

Noordelijke gewesten zetten Filips II af. 

Niet langer hun koning. Wie volgt op?

1584 Willem van Oranje vermoord.

Geen geschikte kandidaat gevonden.

1588 Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

Onafhankelijkheidsverklaring

Bestuur van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

• Gewestelijke staten = Bestuur van een gewest. Zaten hoge edelen en afgevaardigden van steden en platteland.
• Staten-Generaal = Vergadering van afgevaardigden van de zeven gewesten van de Republiek. Afgevaardigden beslisten samen over buitenlandse politiek en over verdediging van het land.
• Stadhouder = legeraanvoerder.

De strijd na 1588

Oorzaken succes opstandelingen:

• Groei van de handel en nijverheid van 

Holland en Zeeland (huurleger op tijd betalen);

• Filips II voerde veel oorlogen tegelijk 

(weinig aandacht en geld Nederlanden);

• Republiek kreeg sterke bondgenoten 

(Engeland en Frankrijk);

• 1585 Maurits van Oranje volgde Willem op (succesvolle legeraanvoerder).

De weg naar vrede

Rond 1600 Brabant en Limburg veroverd > bestuurd door Staten-Generaal

Vooral strijd in zuidelijke gewesten. Lukt Republiek niet om meer te veroveren (ongeveer even sterk). Nederlanden en Spanje raken oorlogsmoe.

1609-1621 Wapenstilstand (toename handel en welvaart)

1621-1648 Weinig veranderingen

1648 Vrede van Münster (einde van de Opstand). 

Zuidelijke gewesten bleven bij Spanje, Noorden werd door Spanje erkend als een onafhankelijke staat.

Schrijf 2 dingen op die je vandaag geleerd hebt.

Wat vind je nog lastig?

Aan de slag

Wat? Zie whiteboard.

Hoe? Alleen 

Hulp? Bij je buurman/buurvrouw. Kom je er samen niet uit? Dan bij je docent. 

Tijd? Tot het einde van de les. 

Klaar? Leer begrippen en jaartallen. Vraag docent.