Zuinigheid, gehoorzaamheid en hard werken 2022 vrijdag 31 maart

Cultureel-mentale ontwikkelingen in 
Nederland na 1945


1. Zuinigheid, gehoorzaamheid en hard werken
1 / 37
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavoLeerjaar 3

In deze les zitten 37 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 5 videos.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Cultureel-mentale ontwikkelingen in 
Nederland na 1945


1. Zuinigheid, gehoorzaamheid en hard werken

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen hoe het dagelijks leven in Nederland direct na de Tweede Wereldoorlog eruit zag.

Slide 2 - Tekstslide

Bevrijd! 
  • De schade van de oorlog was groot
  • Het aantal slachtoffers was hoog, rond de 200.000
  • Honderdduizenden mensen waren dakloos, fabrieken 
     draaiden niet meer, wegen en spoorwegen waren vernietigd 
  • Veel machines, auto's, vrachtwagens en fietsen waren door de
     Duitsers mee genomen
  • Honderdduizenden mannen waren in Duitsland
     tewerkgesteld tijdens de oorlog

De schade na het bombardement van Rotterdam in mei 1940 was groot, maar tijdens de vijf jaren van de Duitse Bezetting was er nog niet veel gedaan om de stad op te bouwen.

Slide 3 - Tekstslide


Wederopbouw
vanaf 1945



    Slide 4 - Tekstslide

    Samenwerking is nodig
    Regering, werkgevers en werknemers gaan afspraken maken in de SER
    • Lonen mogen niet stijgen (geleideloonpolitiek)
    • Prijzen van producten worden niet verhoogd (prijspolitiek)
    • De overheid gaat plannen maken om armoede te voorkomen

    Slide 5 - Tekstslide

    Leg in je eigen woorden uit wat geleide loonpolitiek nu precies is

    Slide 6 - Open vraag

    Samenwerken
    Deze samenwerking tussen werkgevers, werknemers en de overheid heet het harmoniemodel

    Slide 7 - Tekstslide

    Multinationals
    • De loonpolitiek zorgde ervoor dat Nederlandse
       exportproducten goedkoop waren.
    • Daardoor werden er veel Nederlandse producten in het
       buitenland gekocht.
    • Waardoor veel berdijven kunnen groeien en in het buitenland
       hun spullen verkopen. We noemen dit multinationals. Vb. 
       Heineken, Philips, Unilever, ING.

    Slide 8 - Tekstslide

    Hulp van de Verenigde Staten
    Financiële hulp voor de wederopbouw

    Slide 9 - Tekstslide

    Marshallhulp
    • De VS bood geld om de economie weer te kunnen opbouwen
    • Zorgen dat Europa snel herstelt 

    Slide 10 - Tekstslide

    Weet je nog wat de reden van de VS was op de Marshallhulp in Europa aan te bieden?

    Slide 11 - Open vraag

    0

    Slide 12 - Video

    Schaarste
    Er was een tekort aan producten 
    De overheid zorgde voor een distributiesysteem
     producten waren hierdoor 'op de bon'

    Slide 13 - Tekstslide

    Emigratie
    • woningnood
    • schaarste / dreigende werkloosheid
    • dreiging van de Koude Oorlog

    Slide 14 - Tekstslide

    Nu eerst maken 
    opdracht 2b 
    en opdracht 3

    Slide 15 - Tekstslide

    Verzorgingsstaat
    Een land waarbij het welzijn van zijn burgers, zoals in kwesties van gezondheidszorg, onderwijs, werkgelegenheid en sociale zekerheid de verantwoording zijn van de staat

    Slide 16 - Tekstslide

    Vadertje Drees
    • Minister president 
      1948-1958 
    • AOW

    Slide 17 - Tekstslide


    De Wederopbouw lukt!


    • Door: geleide loonpolitiek
    • Harmoniemodel: samenwerken/de schouders eronder en niet zeuren!

    • Hulp vanuit VS: Marshallplan
    • Ontstaan van een verzorgingsstaat


      Het Amerikaanse Marshallplan had twee belangrijke doelen:
      • Zorgen dat Europa weer wordt hersteld, zodat Amerika ook weer producten kan verkopen aan de Europeanen.
      • Laten zien wie hun échte bondgenoot is: kies voor het kapitalisme van ons, en niet het communisme van de Sovjet-Unie!

      Slide 18 - Tekstslide

      0

      Slide 19 - Video


      Welvaart
      • In 1956 werden de lonen voor het eerst verhoogd
      • Steeds meer mensen waren in staat zich luxe te veroorloven
      • In 1958 brengt het Brabantse DAF een familie-auto op de
         markt. Het Dafje.
      • De auto werd populair en was betaalbaar voor de gewone
         man

      Slide 20 - Tekstslide

      0

      Slide 21 - Video


      Het gezin

      • Het leven van de meeste mensen speelde zich af in het gezin.

      • De rollen waren duidelijk: vader, moeder en (veel) kinderen
      • Vader was de baas, moeder de huisvrouw, kinderen gehoorzaam
      • Echtscheidingen kwamen maar weinig voor (vrouwen hadden vaak geen eigen inkomen)
      • Het leven was zuinig en vrije tijd werd thuis doorgebracht


        Vrouwen zijn tot 1956 handelingsonbekwaam

        Tot 1956 moesten getrouwde vrouwen hun man om geld en toestemming vragen als ze bijvoorbeeld kleding of apparaten wilden kopen. Ook konden ze geen verzekeringen afsluiten of geld van de bank halen. Vrouwen waren ‘handelingsonbekwaam’, zoals dat indertijd werd genoemd
        Tot 1955 werden vrouwen op de dag van hun huwelijk ontslagen uit overheidsfuncties.

        Slide 22 - Tekstslide

        Aan de slag!
        Maak een samenvatting van blz. 7,8 en het eerste stukje van blz. 9 (het gezin) uit je boek

        Maak de opgaven: 3, 4, 9
        Schrijf de definities van de begrippen Harmoniemodel, verzorgingsstaat en verzuiling op kaartjes en leer deze begrippen


        Slide 23 - Tekstslide


        Verzuiling

        • De verdeling van de Nederlandse samenleving in 4 groepen (zuilen): protestanten, katholieken, liberalen, socialisten
        • Eigenlijk werd het van je verwacht dat je alleen omging met mensen binnen je eigen zuil
        • Er was veel sociale controle: familie, vrienden en de buurt controleerden of je je wel aan de 'regels' van de zuil hield.

        Slide 24 - Tekstslide

        VERZUILING : EIND 19e EEUW
        = VERDELING VAN DE SAMENLEVING IN GROEPEN MET EEN EIGEN POLITIEKE EN GODSDIENSTIGE OVERTUIGING
        "ZUILEN"
        IEDERE ZUIL HAD ZIJN EIGEN POLITIEKE PARTIJ, KRANT EN VERENIGINGEN

        Slide 25 - Tekstslide

        0

        Slide 26 - Video

        Katholieken
        Christenen met de bijbel als 
        uitgangspunt!

        Partij: CDA.
        Omroep: KRO.
        Krant: Volkskrant.


        Slide 27 - Tekstslide

        Protestanten. 
        Christenen met de bijbel als 
        uitgangspunt!
        Zij doen dit anders dan de katholieken (strenger, soberder)

        Partij: Christen Unie/  SGP.
        Omroep: NCRV/ VPRO.
        Krant: Trouw.


        Slide 28 - Tekstslide

        Socialisten. 
        Zij nemen het op voor de positie van de arbeiders

        Partij: PVDA.
        Omroep: Vara.
        Krant: Het Parool.


        Slide 29 - Tekstslide

        Liberalen. 
        Zij hebben vrijheid hoog in het vaandel staan. De overheid mag niet een hele grote invloed hebben. 

        Partij  (nu): VVD/ PVV.
        Omroep: AVRO.
        Krant: Telegraaf.


        Slide 30 - Tekstslide

        0

        Slide 31 - Video

        Slide 32 - Tekstslide

        SAMENLEVING
        VERZUILING HEEFT GROTE IN VLOED OP  HET DAGELIJKS LEVEN:
        • Boodschappen bij eigen zuil
        • Sporten bij club van eigen zuil
        • Geen contact met mensen van andere zuilen
        • Nooit trouwen met iemand van een andere zuil!

        Slide 33 - Tekstslide


        Seks? Bah!
        • Tot ver in de jaren 60 werd er bijna niet over seksualiteit gesproken
        • Seks was bedoeld om kinderen te krijgen en 'bestond' niet buiten het huwelijk
        • Er was weinig kennis over geboortebeperking
        • Voorbehoedsmiddelen waren bijna niet te koop  
        • Homoseksualiteit was taboe: het 'mocht niet', dus je trouwde maar gewoon met iemand van het andere geslacht.
        De vrouw wordt door een agent aangesproken omdat zij 'te bloot' over straat loopt. Deze foto is uit 1960.

        Slide 34 - Tekstslide

        De jaren 50 


        kenmerkten zich door Vlijt, Zuinigheid en Gehoorzaamheid!


        Slide 35 - Tekstslide

        Slide 36 - Tekstslide

        Aan de slag!
        Maak een samenvatting van blz. 10 de tweede helft en blz. 11
        En een samenvatting van blz. 14 t/m 16

        Maken opgaven: 3, 4, 9, 10, 11, 12
         leer de begrippen van H1


        Slide 37 - Tekstslide