betoog: Bouwplan en schrijven

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Pak je boek en stap 10 minuten in een andere wereld

Nederlands

Schrijven 1: betoog

les 9

vwo 1

P2 2023-2024

• Wat denk je dat hiermee bedoeld wordt

Oriënteren: voor het schrijven

Je bepaalt:                                                                                           

• het tekstdoel: bij een betoog is dat...?                                           
  
• jouw hoofdgedachte: In één zin wat jij als schrijver met je tekst wilt bereiken.
• het leespubliek: de lezers voor wie je schrijft (belangrijk voor bijv. woordkeuze en inhoud)

Vooruitblik

Aan het einde van deze les ...

... weet je wat je in de inleiding en het slot schrijft.

... kun je een bouwplan invullen.

... heb je argumenten bedacht bij een nieuwe stelling

Bouwplan Betoog

Alinea 1: Inleiding 

Introductie onderwerp d.m.v. een aandachtstrekker, stelling en standpunt

Voor of tegen de stelling in 5 zinnen

Voor of tegen de stelling in 5 zinnen

Dus, argument 1, 2 en 3. Conclusie en herhaling standpunt en de (belangrijkste) argumenten

Titel

Alinea 2: Argument 1

Alinea 3: Argument 2

Alinea 5: Slot

Inleiding

In de inleiding (alinea 1 - Vijf zinnen)

• Introduceer je het onderwerp door...?

• Formuleer je je hoofdgedachte (= jouw mening).

• Een kort, grappig, of bijzonder verhaaltje te vertellen (anekdote)
• Eén of meer vragen te stellen.
• De aanleiding voor het schrijven van de tekst te noemen

Je probeert de aandacht van de lezer te trekken door:

- het onderwerp aan te kondigen. 

- een anekdote te vertellen.

- vragen te stellen. 

- aanleiding te noemen

"Tijdens het schoolfeest hebben jullie die leuke klassenbattle gestart. Ik ga jullie ervan overtuigen dat er geen leukere klas is dan wij..."

"Toen we met school op Texel waren, zagen we ineens onze docent in het water liggen. Alle klassen bleven staan kijken, behalve wij..."

"Wie de leukste klas is? Waar de sfeer beste is? Na het lezen van dit betoog weet je dat daar maar 1 antwoord op is"

"Dit weekend was het weer chaos tijdens de wedstrijd AX-BZ. Het stadion is gesloopt, conducteurs in de trein zijn bedreigd en in de stad is het een grote puinhoop. Die supporters maken van de wedstrijd een naar spelletje. Dat moet anders..."

 

aankondigen

anekdote

vragen stellen

aanleiding

Afsluiten

Het slot (alinea 5 - Vijf zinnen):

Een betoog sluit je af met een conclusie. 

Dus telefoons moeten niet meer worden toegestaan tijdens de lessen.

Dus er mag geen muziek meer worden geluisterd tijdens de lessen.

Bouwplan

Fase 1 (orienteren) + fase 2 (voorbereiden) = een ingevuld bouwplan

EEN BOUWPLAN:

• samenvatting in schema-vorm.
  
• hulpmiddel bij het uitschrijven van je tekst (kapstok)
  

signaalwoorden argumenten (Alinea's kern):

ten eerste, ook, overigens, ...

signaalwoorden conclusie (Slotalinea):

dus, kortom, concluderend, ...

Voorbeeld ingevuld bouwplan

Zie op somtoday (Jaarbijlage)

- Bouwplan - voorbeeld groepsopdrachten voor een cijfer.docx

Argumenten toelichten

Argumenten kunnen worden toegelicht met: 

• een voorbeeld, vergelijking of uitleg

Katten moeten aan de lijn:

- "Gister kwam mijn kat weer met een dood vogeltje thuis"

- "Tijgers (katachtige) zijn ook roofdieren"

- "De kat is een van gevaarlijkste diersoorten.  Hij vormt een groot risico voor 367 bedreigde diersoorten, stellen de onderzoekers."

De situatie (voor de meeste van jullie)

Je mentor vertelt tijdens de mentorles dat er in leerjaar 1 een klassenbattle plaats gaat vinden. Het onderwerp is ‘de leukste klas van leerjaar 1’. 

Alle klassen schrijven een betoog waarin zij de jury (dat zijn alle mentoren van leerjaar 1) ervan proberen te overtuigen dat zij de leukste klas zijn. 

De klas die het beste betoog schrijft wint. 

Aan de slag

Het eerste uur heb je je tekst geschreven

Schrijf: een betoog waarin jij de jury (dat zijn alle mentoren van leerjaar 1) ervan proberen te overtuigen dat jullie de leukste klas zijn. 

Het tweede uur ga je de tekst van je buur lezen en bestudeer je het beoordelingsformulier

Nieuwe stellingen voor je nieuwe bouwplan + tekst

1: Download het lege bouwplan (als je die niet meer hebt) en sla op op je bureaublad.

2: tweede uur -> beoordelen

3: werk in stilte .

ben je klaar met je eerste tekst, kies dan een nieuwe en verzin argumenten:

- Alle lantaarnpalen moeten ’s nachts uit.

- Geweldadige games moeten worden afgeschaft.

- Tweede paasdag moet worden afgeschaft.