4.1 De steden komen weer tot bloei

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

4.1 Steden komen weer tot bloei

Deze les

Blokje uitleg/aantekeningen over  intro hoofdstuk 4 en 4.1

Filmpje over de middeleeuwse stad

Huiswerk

Kenmerkende aspecten en de tijdlijn

Blz. 102

Intro lezen

1493 Neurenberg

Samen lezen intro

Tijdlijn bespreken

kaart 1493 Neurenberg bespreken : galgenveld, lot boeren (arm, horige, lijfeigene) stad lonkt!

KA

Landbouw wordt productiever

1. Invoering drieslagstelsel
2. Ontginning woeste gronden
3. Gebruik ijzeren ploeg
   
   

• Gevolg 1: Toename bevolking
• Gevolg 2: Terugkeer lange afstandshandel

Terugkeer handel

• Er ontstaan nieuwe steden langs belangrijke handelsroutes
• Er ontstaan samenwerkingsverbanden tussen steden
   --> Hanze
• De leenheren gaan handel bevorderen door meer veiligheid te bieden
• Geldeconomie ontstaat --> geldwisselaars groeien uit tot banken

schooltv.nl

De stad herleeft

• Inwoners van steden vragen de heer/bisschop om ...........
• Heer verleent ..............in ruil voor belasting en militaire steun
• Gevolg: .......... worden onafhankelijker
• B......... ontstaat
• P............:  (steenrijke) rijke burgers
• Oprichting van .......... om concurrentie tegen te gaan

privileges

stadsrechten

steden

burgerij

patriciers

gildes

uitleg steenrijk

In de steden en dorpjes van de middeleeuwen, werden de huisjes vooral gebouwd van hout. Het stadsbestuur stimuleerde de bewoners om zoveel mogelijk steen te gebruiken in plaats van hout. Waarom??

want hout vloog snel in brand vooral met de openhaarden van toen. Er was alleen wel een probleem, steen was duur en kon dus alleen door de rijkeren veroorloofd worden. Vaak de koopmannen /patriciërs het koopmanshuis. Zij waren zeer rijk, oftewel steenrijk.

privileges

Wat was geen gevolg van de stadsrechten?

1. De adel verloor invloed
2. De adel werd armer
3. De burgers kregen privileges
4. De steden werden zelfstandiger

Stadsrechten: welke zin klopt niet?

1. Recht om stadsmuren te bouwen
2. Recht op vrijstelling van belasting bij de heer
3. Recht om markten te organiseren
4. Recht op zelfbestuur

Hoe noem je het proces waarbij boeren bossen kappen en moerassen droogleggen?

1. Drieslagstelsel
2. Ontginningen
3. Ontbossing
4. Overschotten

Van wie kreeg een stad, stadsrechten?

1. Magistraat
2. Schout
3. Burgemeester
4. Heer

1 begrip hoort er niet bij:
Domein – Drieslagstelsel – Missionaris - Horige

1. Domein
2. Drieslagstelsel
3. Missionaris
4. Horige

Wie zijn de patriciërs?

1. Rijke families in steden met bestuurlijke functies.
2. Ambachtslieden die zich verenigden in een stad.
3. Rijke handelaren die van stad naar stad trokken.
4. Leden van de hofhouding van de landsheer in een regio.

Lees onderstaande vier zinnen over de gilden.

1. Alle mensen in een gilde hadden hetzelfde beroep.
2. Ambachtslieden werkten samen in gilden.
3. Lidmaatschap van een gilde was niet verplicht.
4. Niet alle ambachten hadden een eigen gilde.

Welke is of welke zijn juist?

1. 1 en 2
2. Alleen 1
3. 2 en 3
4. 1 en 4

Als je goed genoeg was, moest je de ???? afleggen. Dat was een soort examen. Als je slaagde, mocht je lid worden van het gilde.

Welk woord moet er op de vraagtekens staan?

1. gilde
2. meester
3. meesterproef
4. leerling

Het gilde controleert de kwaliteit en de prijs van de producten die de gildeleden maken.

1. Waar
2. Niet waar

Zwarte Dood

• Vanaf 1350 treft een pestepidemie Europa
• --> 1/3 van de bevolking sterft
• Uiteindelijk kunnen de overlevers zich meer luxe producten veroorloven

schooltv.nl

Feodale stelsel verzwakt

• Macht van de adel neemt af door meer zelfstandigheid van de steden
• Burgers kunnen zichzelf beschermen en kopen vrijheid door belasting te betalen
• Leenheren maken meer gebruik van huurlegers door geldeconomie

Huiswerk

vragen maken 

H4 §1 maken vr. 1, 2, 3, 4, 7, 8, 10, 11, 12

volgende les 4.2