5.2 Populaties

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Thema 5 Ecologie

Leerdoelen 5.2 Populaties

• Je kunt binnen een ecosysteem vormen van concurrentie en coöperatie onderscheiden.
• Je kunt de dynamiek en het evenwicht in een ecosysteem beschrijven.

In een levensgemeenschap heeft elke soort zijn eigen plekje en zijn eigen manier van overleven. Dat eigen plekje wordt aangeduid als de habitat, terwijl de taak en functie van een soort de niche van die soort wordt genoemd.

Waar kunnen organismen concurrentie om hebben?

Territorium

Waarvoor werken organismen samen (coöperatie)?

Populatiedichtheid

het gemiddelde aantal individuen per oppervlakte/volume-eenheid

Invloed op

• Overleving
• Voortplanting
• Etc.

Populatiedichtheid

Dichtheidsafhankelijke factoren: 

• Voedselrelaties
• Parasitisme
• Ziekte 
• Concurrentie

Negatieve terugkoppeling zorgt ervoor dat populatie in dynamisch biologisch evenwicht blijft

Dichtheidsonafhankelijke factor: klimaat

Populatiedichtheid = 

(Geboorte + Immigratie) - (Sterfe + Emigratie)

Let op eenheden

Populatiegroei

• Inheemse soorten: komen van nature in gebied voor

• Uitheemse soorten: soorten uit ander gebied (door menselijke "fout/invloed": exoten -> mogelijk invasief, met alle mogelijke gevolgen van dien)

Populatiegroei

J-vormige groeicurve (exponentiële groei): aan het begin als hulpbronnen (abiotische + biotische factoren) nog onbeperkt zijn

Draagkracht: de maximale populatiegrootte die over langere tijd in een ecosysteem kan worden gehandhaafd -> beperkende factoren, zoals voedsel, water, etc.

S-vormige groeicurve (stagnatie): biologisch evenwicht rond/net onder draagkracht

Binas tabel 93D1

Voorbeeld (Binas tabel 93D2)

Leerdoelen 5.2 behaald?

• Je kunt binnen een ecosysteem vormen van concurrentie en coöperatie onderscheiden.
• Je kunt de dynamiek en het evenwicht in een ecosysteem beschrijven.

Huiswerk

Bestudeer blz. 100 t/m 112.

Onvoldoende: Maken + nakijken opdr. 18 t/m 31b.

Voldoende: Maken + nakijken opdr. 23 t/m 31b.