§1.1 klimaat en landschap deel 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

1.1 Klimaat en landschap deel 2

Tip: Paragraaf 1.1 gaat over het klimaat en landschap van de VS. Vraag de leerlingen wat ze onder klimaat en landschap verstaan. 

Lesdoelen van deze les

1. Wat betekent het begrip reliëf ?
2. Hoe kan reliëf het klimaat beïnvloeden? Noem twee voorbeelden.
   
3. Hoeveel graden daalt de temperatuur als je 1000m stijgt?
4. Leg uit hoe stuwingsregen werkt en vertel ook welke gevolgen dit heeft voor de omringende gebieden

Wat zie je?

Dwarsdoorsnede van de VS

Hoe kan reliëf (hoogteverschil) het klimaat beïnvloeden?

3. Ten opzichte van een gebergte

• Loefzijde: vochtige lucht

stijgt op, koelt af, brengt veel neerslag

• Lijzijde: lucht daalt, warmt

op en het wordt droog

Regel: aan de loefzijde is het koud en nat, aan de lijzijde is het warm en droog

A

B

Verdamping

Opstuwing

Lucht daalt

Lucht warmt op

Lucht koelt af

wolken vormen

Regen

Warme lucht

Koude lucht over de top

Loefzijde

Lijzijde

6 graden /1000m

Woestijn klimaat in de VS

• Achter de Sierra Nevada en Coastal Ranges (gebergte)

• Aanlandige wind brengt vochtige lucht, neerslag valt aan de westkant van de Sierra Nevada en de Coastal ranges waardoor het erg droog en heet wordt aan de oostkant

• klimaatfactor: ten opzichte van gebergte.
• BW klimaat

klimaatgrafief

Steppe klimaat in de VS

• In het midden/westen van de VS 

• Hetzelfde als BW klimaat. Droog maar in de zomer wel neerslag door zuidoosten wind vanaf de Golf v M.

• Great plains en de Centrale laagvlakte.

• Klimaatfactor: Ten opzichte van een gebergte

• BS klimaat

klimaatgrafief

Great plains: Het is een hoogvlakte waar de boeren er tarwe verbouwen: de wheatbelt. Ook graast er vee op uitgestrekte grasvlakten. Dat noem je extensieve veeteelt (weinig vee per hectare) 

Centrale laagvlakte: Naar het oosten toe wordt het natter en loopt het landschap langzaam af: dat is de Centrale Laagvlakte van zo’n 200 tot 500 m hoog (laagvlakte). Er wordt veel mais verbouwd: de cornbelt (corn = mais).

4. Hoogteligging

Regel: hoe hoger, hoe kouder.

Per 1000m daalt de temperatuur 6 graden.

Hooggebergte klimaat in de VS

• Rocky Mountains, Cascade Range, Sierra Nevada (1500m en hoger).

• Veel neerslag, eeuwige sneeuw en gletsjers.

• klimaatfactor: hoogteligging

• EH klimaat

klimaatgrafief

• Middelgebergte
• Toppen tussen de 500 en de 1500 m
• Oud gebergte, dit zie je door dat het afgeronde en minder hoge pieken zijn

• Hooggebergte 
• pieken tussen de 1500 en 4000m.
• Jong gebergte, dit zie je doordat het scherpe en hoge pieken.
• Je ziet hier eeuwige sneeuw op de toppen

BW

EH

BS

5. Invloed van wind of zeestromen

Wind uit koude gebieden (bijv. polaire lucht) of warme gebieden (bijv. rond de evenaar)

Koude zeestromen of warme zeestromen (bijv. de Golfstroom) 

Zeestromen

Warme zeestroom = Zeestroom die warm water van de evenaar naar hogere breedte voert.

Koude zeestroom = Zeestroom die koud water uit de poolgebieden naar lagere breedte voert.

Invloed wind en zeestromen in de VS

Minneapolis: invloed van koude poollucht in de winter

Los Angeles: koele zomers door koude zeestroom

Aan het werk

Wat: lees en maak §1.1 ‘Klimaat en landschap' opdracht 5 t/m 7

Wanneer: voor de volgende les af

Lesdoelencheck van deze les

1. Wat betekent het begrip reliëf ?
2. Hoe kan reliëf het klimaat beïnvloeden? Noem twee voorbeelden.
   
3. Hoeveel graden daalt de temperatuur als je 1000m stijgt?
4. Leg uit hoe stuwingsregen werkt en vertel ook welke gevolgen dit heeft voor de omringende gebieden

Wat betekent het begrip reliëf?

Hoe kan reliëf het klimaat beïnvloeden? Noem twee voorbeelden.

Hoeveel graden daalt de temperatuur als je 1000m stijgt?

Leg, aan de hand van een tekening, uit hoe stuwingsregen werkt