3HV - Les 6 - SO Repaso

• Spaans
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

SO Repaso

Lezen & luisteren

Verbos (ww) Compañeros 1 (via Quizlet 1-80)

Ser , Estar, Hay (Vervoegen en Toepassen)

Presente regelmatige ww (-AR, -ER,-IR)

Onregelmatige ww: venir, cerrar, jugar, dormir, hacer, ir

Wederkerende ww

Presente perfecto: regelmatige en onregelmatig

Socrative

Roomname: CROES5360

Persoonlijke voornaamwoorden

Ezelsbruggetje 

naam + naam = zij (mv)

naam + ik = wij

naam + jij = jullie

jij + ik = wij

 --> let goed op of je mnl of vrl gebruikt

mannelijk/ vrouwelijk, enkelvoud meervoud

HAY, ESTAR, SER 

TOP 3: Hay/ser/estar (zijn)

Moet je een Spaanse  zin maken met 'zijn'? Volg altijd deze top 3 :

1. Hay (staat er letterlijk 'er is' of 'er zijn' in de zin?)

2. Estar (kun je 'zijn' vervangen door 'zich bevinden'?)

3. Ser (in de overige gevallen). 

Let op: je kunt je ook in een tijdelijke emotionele staat bevinden. Bijv. verdrietig, boos, verliefd etc. Ook dan gebruik je 'estar'.

HAY

Betekenis: er is/ er zijn 

(of in een vraagzin: zijn er/ is er)

- Heeft maar 1 vervoeging: Hay

Gebruik:

Als je een zin maakt waar in het Nederlands "ER IS/ ER ZIJN" wordt gezegd, wordt dit in het Spaans HAY 

- onbepaalde hoeveelheden (mucho/a, poco/a, demasiado/a, más, menos etc)

- getallen (hay 2 perros en el jardín)

- onbepaalde lidwoorden (un, una, unos, unas).

ESTAR

Betekenis: Zijn/zich bevinden

Gebruik: 

- plaatsbepaling

- gevoel, stemming, emotie

- fysieke toestanden 

- uiterlijkheid

- Burgelijke staat (getrouwd, gescheiden, overleden, etc.)

SER

Betekenis:  zijn

Gebruik

- vaste eigenschappen, bv lengte. 

- Identiteit (nationaliteit, geslacht, beroep en afkomst)

- Tijd, data, dagen en gebeurtenissen 

- Waarvan iets gemaakt is, 

- Iemand zijn eigendom

Maak DEZE opdracht om te oefenen met hay/estar/ser

mannelijk/ vrouwelijk, enkelvoud meervoud

REGELMATIGE WERKWOORDEN 

eindigend op -AR, -ER en -IR

Verbos regulares Regelmatige w.w.	Hablar spreken	Comer eten	Vivir slapen
Yo	Habl o	Com o	Viv o
Tú	Habl as	Com es	Viv es
Él, ella, usted	Habl a	Com e	Viv e
Nosotros/ -as	Habl amos	Com emos	Viv imos
Vosotros /-as	Habl áis	Com éis	Viv ís
Ellos , ellas ustedes	Habl an	Com en	Viv en

Regels regelmatige ww AR, ER, IR:

• Bij ww op -AR zit in de vervoeging altijd een A behalve bij YO
• Bij ww op -ER zit in de vervoeging altijd een E behalve bij YO
• Bij ww op -IR zit in de vervoeging ook een E, behalve bij nosotros (viv)imos) en vosotros (viv(ís) én natuurlijk bij YO

• Het accent bij de vervoeging van vosotros staat :
• op de A (-ar) >> habláis
• op de E (-er) >> coméis
• op de I (-ir) >> vivís

Maak DEZE opdracht om te oefenen met regelmatie ww

mannelijk/ vrouwelijk, enkelvoud meervoud

6 ONREGELMATIGE WERKWOORDEN 

Venir, cerrar, jugar, dormir, hacer, ir

Venir =komen E>IE	Cerrar = sluiten E >IE	Jugar = spelen U>UE	Dormir = slapen O>UE	Hacer = doen/ maken	Ir = gaan
Ven g o	C ie rro	J ue go	D ue rmo	Hago	Voy
V ie nes	C ie rres	J ue gas	D ue rmes	Haces	Vas
V ie ne	C ie rre	J ue ga	D ue rme	Hace	Va
Venimos	Cerramos	Jugamos	Dormimos	Hacemos	Vamos
Venís	Cerráis	Jugáis	Dormís	Hacéis	Vais
V ie nen	C ie rren	J ue gan	D ue rmen	Hacen	Van

LET OP! Klinkerwisseling is niet bij nosostros en vosotros!

Hoe vervoeg je ww met klinkerwisseling?

Als voorbeeld nemen we dormir (o>ue)

1. Neem de stam van het ww: DORMIR -> DORM--)
   
2. Pas de vervoeging toe op de uitgang die voor regelmatige ww op -ir van toepassing is.
3. Vervang bij in de stam DORM, de klinker -O door -UE.
4. Bij nosotros en vosotros doe je dit niet! Daar blijft de klank een O;  dormimos, dormís

LET OP! Als er meerdere klinkers zitten in de stam, dan verandert de klinker in de 2e lettergreep dwz direct vóór de uitgang -ar, -er of -ir. Bijv. preferir (e>ie) 

Opdrachten

Klip op onderstaande opdrachten om te oefenen met onregelmatige werkwoorden:

Opdracht 1

Opdracht 2

mannelijk/ vrouwelijk, enkelvoud meervoud

WEDERKERENDE WERKWOORDEN (die eindigen op-SE)

Llamarse

Oefen HIER met quizlet

Opdracht 1 

Opdracht 2

Opdracht 3

mannelijk/ vrouwelijk, enkelvoud meervoud

Presente Perfecto 

-AR ->ADO            -ER/-IR -> IDO

Presente perfecto

1. Het voltooid deelwoord staat ALTIJD samen met het hulpwerkwoord HABER. Nooit uit elkaar!  HE hablado, HAS hablado, HA hablado, etc.

Ik heb gesproken met Juan, wordt: 

He hablado con Juan. 

Maar nooit: He con Juan hablado

2. Als het ww 2 klinkers naast elkaar heeft, bv LEER, TRAER, CAER. dan komt er een accentje op de í bij ído: LEER - leído, TRAER - traído, CAER - caído

 

Persente Perfecto met Wederkerende ww (-se)

1. SE verplaats je helemaal naar voren en verandert in : me, te , se, nos, os , se (afhankelijk van de gebruikte persoonsvorm)

2.  het hulpwerkwoord HABER (he, has, ha, hemos, habéis, han) blijft voor het voltooid deelwoord staan. 

LEVANTARSE

ME HE LEVANTADO

Perfecto (uitzonderingen)

abrir - abierto

decir - dicho

escribir - escrito

ir - ido

hacer - hecho

poner - puesto

ver - visto

volver - vuelto

romper - roto

ser - sido

morir - muerto

Maak DEZE opdracht om te oefenen met de Perfecto

Verbuga Spaans

Oefen de werkwoorden op verbuga.

Succes

Veel succes bij het leren voor dit SO!