20240325 Mask BASVMBO leerjaar 1 Thema's crim 09

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

BASVMBO

Maatschappijkunde

Drs. David Lindenaar

Docent burgerschap en maatschappijleer & - kunde bij de afdelingen:

Zorg, Vavo en Educatie

[e-mail]

https://www.linkedin.com/in/david-lindenaar-090aba11/

AFSPRAKEN 

1. Kom op tijd.

2. Neem altijd jouw spullen mee. Je neemt elke les een opgeladen laptop, boek en pen mee.

3. Telefoon in de tas, dopjes uit, smartwatch verbinding uit.

4. Jas uit, tas van tafel en niet eten in de les.

5. Ben je er een les niet? Maak het huiswerk dan thuis. Gebruik de e-mail die ik elke les verstuur.

6. Sla geen vragen over en antwoord altijd met uitleg.

Maatschappijkunde: eindexamen

Maandag 22-04 en woensdag 24-04: 

voorbereiding / oefenen voor het eindexamen.

Maatschappijkunde: eindexamen

woensdag 22 mei 2024: 09.00 - 11.00 uur: CE. Zie PTA pagina 42.

Wat te leren: zie PTA pagina 37:

1. Werk
2. Massamedia
3. Pluriforme samenleving
4. Politiek
5. Criminaliteit

Maatschappijkunde: 

Thema's kgt examenkatern politiek

18-12: 1. De maatschappij en de politiek

20-12: 2. Rechtsstaat, democratie en dictatuur

08-01: 3. Politieke partijen

10-01: 4. Politieke stromingen

15-01: 5. Kabinet en regering

17-01: 6. Het parlement

22-01: 7. Politieke besluitvorming

05-02: 8. Gemeente en provincie

07-02: 9. Nederland en Europa

12-02: 10. De toekomst van de Nederlandse politiek

  

Thema's kgt examenkatern criminaliteit

14-02: 1. Wat is criminaliteit?

26-02: 2. Ons beeld van criminaliteit

28-02: 3. Oorzaken van criminaliteit

04-03: 4. Nederland is een rechtsstaat

06-03: 5. Het strafrecht

11-03: 6. Van politie naar officier

13-03: 7. Voor de rechter

18-03: 8. Straf (20-03: geen les)

25-03: 9. Criminaliteitsbeleid

27-03, 01-04 en 03-04:

voorbereiding op SO3

11-04: 09.00-10.30: SO3

Terugblik op 18-03: 

Les 8. Straf 

De galgenvelden van Amsterdam

Zie het als een stukje middeleeuwse overheidscommunicatie: een paar opgehangen lijken aan de kant van de toegangsweg naar de stad. De boodschap: hier heb je je te gedragen want tegen misdadigers wordt hard opgetreden. In de late middeleeuwen had vrijwel elke stad een galgenveld. Rond Amsterdam bevonden zich 4 van dit soort horrorplekken: in Noord, bij de Omval, in Westpoort en het huidige Leidseplein.

Vanaf 1360 gebruikte Amsterdam het uiterste puntje van Noord als galgenveld. Een goede plek, zo in het zicht van de haven. De lichamen van misdadigers die op De Dam waren terechtgesteld, werden hier opgehangen ‘om van de vogelen gegeten, en van de lucht verteert te worden.’

Er werden gemiddeld zo'n 4 doodvonnissen per jaar voltrokken. Meestal gebeurde dit op de Dam, maar soms ook op de Nieuwmarkt. In het beste geval werd het vonnis snel en pijnloos voltrokken door onthoofding met het zwaard. In het slechtste geval werd de ter dood veroordeelde geradbraakt zonder genadeslag. Dit hield in dat het slachtoffer op een wiel gebonden werd, waarna met een ijzeren staaf alle botten werden gebroken. Daarna werd de pechvogel halfdood op een galgenveld achtergelaten om te sterven. In de loop der eeuwen hebben zo'n 1.000 ongelukkigen zo de dood gevonden.

8.1 Waarom straffen we?

Het doel van straffen. Met het geven van straf kan een aantal doelen bereikt worden.

• Wraak en vergelding.
  
• Genoegdoening.
  
• Afschrikking van de dader.
  
• Preventie.
  
• Beveiliging van de samenleving
  
• Handhaving van de rechtsorde.
  
• Voorkomen van eigenrichting.
  
• Heropvoeding van de dader.
  

8.2 Soorten straffen

Straffen onderscheiden we in hoofdstraffen, bijkomende straffen en maatregelen. Hoofdstraffen: De hoofdstraffen die in het Wetboek van Strafrecht staan omschreven, zijn:

1. Geldboete.
   
2. Hechtenis.
   
3. Gevangenisstraf.
   
4. Werkstraf.
   

8.2 Soorten straffen

Bijkomende straffen

Een bijkomende straf heeft altijd iets te maken met het strafbare feit.

Maatregelen

Maatregelen zijn om de samenleving (of de dader tegen zichzelf) te beschermen. De belangrijkste maatregel is de terbeschikkingstelling (tbs).

Voorwaardelijke straf

De veroordeelde krijgt een proeftijd waarin hij niet hetzelfde soort strafbaar feit nog eens mag plegen.

8.2 Soorten straffen

Rechten van het slachtoffer

1. Het slachtoffer kan via de officier van justitie vragen om schadevergoeding.
2. Slachtoffers hebben spreekrecht: het recht van een slachtoffer van een ernstig misdrijf om tijdens de rechtszitting te spreken.
3. Verder hebben slachtoffers recht op slachtofferhulp.
   
4. Slachtoffers hebben recht op informatie.
   

8.3 Helpt straf?

Reclassering

Reclasseringsambtenaren helpen en begeleiden verdachten en veroordeelden om herhaling van strafbaar gedrag te voorkomen.

Recidive

Iemand valt na een eerdere veroordeling opnieuw terug in crimineel gedrag.

Vaak zeggen recidivisten dat ze van gevangenisstraf niet beter, maar juist slechter zijn geworden.

25-03: 

Les 9. Criminaliteitsbeleid

Lesdoel 25-03

Les 9. Criminaliteitsbeleid

• 9.1 De overheid en de politiek
• 9.2 Beleidsterreinen
• 9.3 Repressie en preventie

DEZE LES MOET JE HET VOLGENDE AFRONDEN:

Les 9. Criminaliteitsbeleid

(pagina: 100-111)

opdrachten 01 - 21 + Begrippen en samenvatting

Zelfwerktijd 25-03: 

Les 9. Criminaliteitsbeleid

Pagina 110-111: 

Begrippen en samenvatting

Ben je klaar? Werk dan verder.

Les 9

pag. 100-111

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

Begr

Samenv

9.1 De overheid en de politiek

Er zijn verschillende overheidsorganen betrokken bij het voorkomen en bestrijden van criminaliteit.

Landelijk niveau

• Het kabinet en het parlement bepalen wat strafbaar is en welke strafmaat daarbij hoort.
• Het Openbaar Ministerie (OM) en de politie sporen strafbare feiten en brengen verdachten voor de rechter.
• De rechters zijn verantwoordelijk voor een onafhankelijke rechtspraak.
  

9.1 De overheid en de politiek

Gemeentelijk niveau

• De gemeenteraad mag bepaalde gedragingen strafbaar stellen.
• De burgemeester is verantwoordelijk voor de openbare orde en werkt samen met de politiecommissaris en de officier van justitie. Deze samenwerking noemen we het driehoeksoverleg.

9.1 De overheid en de politiek

Politieke stromingen

Verschillende stromingen hebben allemaal hun idee over de

beste manier om criminaliteit te bestrijden.

De sociaaldemocratie legt de nadruk op de maatschappelijke oorzaken van criminaliteiten en op preventieve maatregelen.

9.1 De overheid en de politiek

De christendemocratie (confessionelen) benadrukt het belang van het gezin, de school en organisaties zoals sportclubs en buurtverenigingen bij het voorkomen van criminaliteit.

Het liberalisme legt de nadruk op de eigen verantwoordelijkheid van burgers en repressieve maatregelen.

Effectiviteit en wenselijkheid

1. Bij effectiviteit gaat het om de vraag: werkt het beleid ook echt?
2. Wenselijkheid geeft aan met welk beleid je het eens bent.

Zelfwerktijd 25-03: 

Les 9. Criminaliteitsbeleid

Pagina 100-105

Vragen 01-10

Ben je klaar? Werk dan verder.

Les 9

pag. 100-111

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

Begr

Samenv

9.2 Beleidsterreinen

Het totale landelijke criminaliteitsbeleid bestaat uit verschillende beleidsterreinen.

Opsporingsbeleid

Een belangrijk onderdeel van opsporingsbeleid is prioriteiten stellen: welke vormen van criminaliteit moeten vooral worden aangepakt?

Vervolgingsbeleid

Gaat over de manier waarop justitie misdrijven vervolgt.

Gevangenisbeleid

Is een verzameling afspraken over de behandeling en opvang van gevangenen.

Jeugdbeleid

Justitie wil de jeugdcriminaliteit terugdringen door meer toezicht en controle.

9.2 Beleidsterreinen

Speciale beleidsterreinen

Naast de algemene soorten beleid is er ook beleid dat alleen gericht is op specifieke vormen van criminaliteit.

Bijvoorbeeld:

• Veelvoorkomende criminaliteit
  
• Georganiseerde misdaad
  
• Terreurbestrijding
  

Zelfwerktijd 25-03: 

Les 9. Criminaliteitsbeleid

Pagina 105-109

Vragen 11-21

Ben je klaar? Werk dan verder.

Les 9

pag. 100-111

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

Begr

Samenv

9.3 Repressie en preventie

Repressie betekent onderdrukken.

Een andere aanpak van criminaliteit is preventie, ofwel het voorkomen van criminaliteit.

Preventie door de overheid

De overheid is op landelijk niveau bezig met preventie, maar de meeste preventieve maatregelen worden op gemeentelijk

niveau afgesproken.

Preventie door de overheid:

1. Meer sociale controle
2. Verbeteren woonomgeving
3. Voorlichting
4. Speciaal voor jonge criminelen: Halt-bureaus

Terugblik 25-03

Les 9. Criminaliteitsbeleid

• 9.1 De overheid en de politiek
• 9.2 Beleidsterreinen
• 9.3 Repressie en preventie

DEZE LES MOET JE HET VOLGENDE AFRONDEN:

Les 9. Criminaliteitsbeleid

(pagina: 100-111)

opdrachten 01 - 21 + Begrippen en samenvatting