havo 1 - periode 3: politiek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Geschiedenis klas 1

Tijdvak 1

Hoofdstuk 1 - introductie

Voorbereiding:

In de les: 

- binnen = beginnen: intro

- Aantekening: Politiek

- uitleg : Farao, ambtenaren en sociale lagen. 

- zelfstandig werken huiswerk 

- Afsluiting

Tijdvak 2: Grieken en Romeinen

Binnen = Beginnen: 

1. wat is irrigatielandbouw?

2. mk. opdr. 1,2 & 3 (blz. 14 wb) (blz. 19 HB)

Je leert...

- Wat politiek is.

- Hoe politiek, macht en bestuur ontstond in het oude Egype

Geschiedenis klas 1

Tijdvak 1

Hoofdstuk 1 - introductie

In de les: 

- binnen = beginnen:

- Aantekening: Politiek

- uitleg : Farao, ambtenaren en sociale lagen. 

- zelfstandig werken huiswerk 

- Afsluiting

Tijdvak 2: Grieken en Romeinen

Binnen = Beginnen: 

1. wat is irrigatielandbouw?

2. Wie heeft de macht in Nederland en waarom eigenlijk? 

Je leert...

- Wat politiek & macht is.

- Hoe politiek, macht en bestuur ontstond in het oude Egype

Wie heeft de macht en waarom eigenlijk? 

Wat is macht? 

1. vermogen: bij machte zijn in staat; de macht over het stuur verliezen het voertuig dat je bestuurt, niet meer onder controle hebben; boven je macht werken (a) werken met de handen boven je hoofd; (b) iets doen waarvoor je eigenlijk niet capabel bent

2 sterkte, kracht

3 wettelijke bevoegdheid: hiertoe heb ik geen macht

4 mogelijkheid om dingen te laten gebeuren zoals je wilt; = invloed, betekenis: de macht van de VS

5 persoon of zaak die macht heeft; leger, overheid, mogendheid, staat; een hogere macht bovenaards wezen of principe dat de kosmos op bep. wijze regeert en het lot van de mens bepaalt; landmacht, luchtmacht; grootmacht, supermacht. 

Irrigatielandbouw

• Om de akkers nat te houden, deed men aan irrigatielandbouw
• Dijken en kanalen

Komende periode: tijdvak 1 t/m 4 politiek

- Portfolio (20 %) 

- Digitale HOT- Toets tijdvak 1 t/m 4 

   (sociaal-economisch, cultureel & politiek)- Toetsweek (15%)

Binnen = Beginnen: 

Wat hebben deze afbeeldingen met elkaar gemeen?

Keuzemenu: 

1. uitleg Dorr + lezen HB (10 min)

2. In stilte: Zelfstandig werken opdr. 1 t/m 8 (hw donderdag)

Tekst & uitleg: Politiek en bestuur in Egypte

Bladzijde 19 t/m 21 (HB) lezen

Aan het werk - Plenda

WB (blz. 14-15): opdracht 1 t/m 8 maken. (huiswerk)

Klaar? -> mk. Opdr. 9, 10, 12 & 13 (blz. 15 wb)

Afsluiting

1. Beantwoord de volgende vraag op je post- it: 

- Hoe kwam de farao aan zijn macht in het oude Egypte? Gebruik in je antwoord de begrippen belasting, ambtenaren en sociale lagen. 

2. Plak je post-it op de kast bij het vertrekken. 

Geschiedenis klas 1

Tijdvak 1

Hoofdstuk 1 - introductie

Voorbereiding:

In de les: 

- binnen = beginnen: welk woord weg 

- Instructie & taakverdeling pf-opdracht

- zelfstandig werken in groepen 

- Afsluiting

Deze les...

...herhaal je de belangrijkste verschillen en overeenkomsten tussen de drie monotheistische godsdiensten

Binnen = Beginnen: 

Welk woord hoort er niet bij? 

- Vijf zuilen 

- Jeruzalem

- Jezus

- Torah

Fase 1: taakverdeling

- werk in groepen van 4: schrijf jullie namen op het blad. 

- leerling 1: begrippenlijst lezen (SOM huiswerk)

- leerling 2: Wijs worden blz. 76 t/m 78 lezen (Jodendom)

- leerling 3: Wijs worden blz. 84 t/m 87 lezen (Christendom)

- leerling 4: wijs worden blz. 88 t/m 91 lezen (Islam)

- Schrijf de belangrijkste begrippen, namen en gebeurtenissen op een blaadje. 

Fase 2: A3-vel invullen

- beantwoord de vragen aan de voorkant van het blad. 

- Vul samen het Venndiagram in aan de achterkant van het blad

        - Overeenkomsten tussen de godsdiensten schrijf je in de                  vakken A, B, C, of D. 

Fase 3: Afronding

- Schrijf jullie namen op het A3-blad

- Lever het blad in bij de docent. 

Afsluiting

1. Bekijk de onderstaande begrippen: 

       - Vijf zuilen 

       - Jeruzalem

       - Jezus

       - Torah

       - Gebedshuis

2. Ga op de plek in het lokaal staan in het lokaal 

Geschiedenis klas 1

Tijdvak 1

Hoofdstuk 1 - introductie

Voorbereiding:

In de les: 

- binnen = beginnen: gemene deler

- nakijken huiswerk

- lezen H2, par 3

- zelfstandig werken huiswerk 

- Afsluiting

Tijdvak 2: Jagers & Boeren/Grieken en Romeinen

Binnen = Beginnen: 

Wat hebben deze begrippen met elkaar te maken?

 

- farao

- irrigatielandbouw

- ambtenaren

- sociale lagen. 

Je leert...

- Wat democratie, aristocratie en monarchie betekent

- Hoe de politiek in Athene verliep. 

Nakijken huiswerk

Gebruik het nakijkboekje om je opdrachten na te kijken

Welke opdrachten blijven moeilijk?

WB (blz. 14-15): opdracht 1 t/m 8 maken. (huiswerk)

Klaar? -> mk opdr. 1 t/m 1 & 2 (blz. 26 WB)

Tekst & uitleg: Politiek en bestuur in Griekenland

Bladzijde 19 t/m 21 (HB) lezen

Belangrijke begrippen: 

- Monarchie

- Aristocratie

- Democratie

Aan het werk - Plenda

WB (blz. 26-27): opdracht 1 t/m 8 maken. (huiswerk)

Klaar? -> mk. Opdr. 9, 10 & 12 (blz. 27 wb)

Afsluiting

Heb je de leerdoelen behaald? 

A: JA

B: NEE

C: een beetje

Je leert...

- Wat democratie, aristocratie en monarchie betekent

- Hoe de politiek in Athene verliep. 

Geschiedenis klas 1

Tijdvak 1

Hoofdstuk 1 - introductie

Voorbereiding:

In de les: 

- binnen = beginnen: 

- De Romeinse Republiek: lezen tekst

- Keuzemenu

- zelfstandig werken- Afsluiting

Deze les...

... leer je hoe 

Tijdvak 2

Binnen = Beginnen: 

Bedenk bij de volgende afbeeldingen telkens: 

A: Monarchie

B: Democratie

C: Aristocratie

A. Monarchie    B. Democratie    C. Aristocratie

A. Monarchie    B. Democratie    C. Aristocratie

A. Monarchie    B. Democratie    C. Aristocratie

A. Monarchie    B. Democratie    C. Aristocratie

A. Monarchie    B. Democratie    C. Aristocratie

Tekst & uitleg: Politiek in de Romeinse Republiek. 

Bladzijde ............. (HB) lezen

Belangrijke begrippen: 

- republiek

- consuls

- vetorecht

Keuzemenu: 

1. In stilte: Zelfstandig werken opdr. 1 t/m 8 (hw donderdag)

2. Uitleg Dorr (10 min)

Romeinse Republiek

Het ontstaan van de Romeinse Republiek

- Republiek vanaf 509 v.Chr.
Nog een keer een paar belangrijke begrippen

- Republiek: Een land waar geen koning of keizer aan het hoofd staat.
- Senaat: Vergadering die de Romeinse republiek bestuurde.
- consul: Belangrijkste bestuurder in de romeinse republiek..
- Vetorecht: Het recht om een beslissing tegen te houden.

Romeinse Republiek

Geschiedenis klas 1

Tijdvak 1

Hoofdstuk 1 - introductie

Voorbereiding:

In de les: 

- binnen = beginnen: 

- Aantekening: Waarom de Republiek een keizerrijk werd

- zelfstandig werken

- Afsluiting

Deze les...

... leer je hoe het kwam dat Rome een keizerrijk werd. 

Tijdvak 2

Binnen = Beginnen: 

Binnen = Beginnen: 

Koppel de begrippen aan de juiste betekenis: 

1. Monarchie.   - a. een kleine groep (rijke) mensen aan de macht

2. Aristocratie.  - b. het volk aan de macht.

3. Democratie.  - 1 koning aan de macht. 

4. Tirannie.          - 1 persoon aan de macht. 

Tekst & uitleg: Van Republiek naar keizerrijk. 

Belangrijke begrippen: 

- republiek

- senaat

- consul

- beroepsleger. 

Aan het werk - Plenda

WB (blz. 44-45): opdracht 4 t/m 9 maken. (huiswerk)

Klaar? -> mk. Opdr. 10 & 11 (blz. 45 wb)

Afsluiting

Schrijf op je post-it: 

- Hoe kwam het dat het Romeinse rijk een keizerrijk werd? 

havo 1 - periode 3: politiek

Geschiedenis klas 1

Tijdvak 1

Hoofdstuk 1 - introductie

Voorbereiding:

In de les: 

- binnen = beginnen: vraagjes

- Aantekening: de investituurstrijd

- zelfstandig werken opdr. 1 t/m 7 wb 

- Afsluiting

Deze les...

... leer je hoe het kwam dat Rome een keizerrijk werd. 

Tijdvak 2

Binnen = Beginnen: 

- waar gaat politiek over?

- Wie had de macht in middeleeuws Europa 

Les 4: 

De investituurstrijd

De 'gang naar Canossa'

Hendrik zag zich genoodzaakt om de paus te vragen om de excommunicatie ongedaan te maken.

• Hendrik ging op weg naar de paus.
• Zat drie dagen te wachten (in de kou..?)
• Hendrik werd vergeven

Aan het werk - Plenda

1. WB (blz. 80-81): opdracht 1 t/m 7 maken.

     HB blz. 110 t/m 112 lezen

2. Nakijken met nakijkboekje

3. Klaar? -> mk. Opdr. 8 t/m 10 (blz. 45 wb)

Datum: Januari 1077

Verslaggever: Elias van Verona

Op een ijzige ochtend arriveerde Keizer Hendrik IV, met een klein gevolg, bij het kasteel van Canossa om vergiffenis te vragen aan Paus Gregorius VII. De tocht door de besneeuwde Alpen had hem zichtbaar uitgeput. Drie dagen lang, gekleed in eenvoudige wollen kleding en blootsvoets, stond Hendrik boete te doen voor de poorten van het kasteel, smeekbeden fluisterend in de bittere kou.

Op de vierde dag openden de poorten zich, en Hendrik werd naar de kapel geleid. Daar knielde hij voor de paus, met een smeekbede om vergeving. Paus Gregorius verleende, na een moment van plechtige stilte, zijn vergiffenis. De opluchting op Hendriks gezicht was duidelijk, een moment van berouw en hoop.

Deze gebeurtenis markeert een belangrijk keerpunt in de geschiedenis, waarbij de keizer zijn trots moest opzijzetten en de macht van de kerk erkende. Het laat zien hoe zelfs de grootste wereldlijke macht zich moet onderwerpen aan spiritueel gezag, wat de verhouding tussen kerk en keizerrijk voorgoed zou veranderen.