Medicatie les 1

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Medicatie (basis)

Leerdoel

• Je kunt uitleggen wat de verschillende namen van medicatie betekenen.
  
• Je kunt uitleggen waar je informatie over medicatie kunt verzamelen.
  
• Je gebruikt het Farmaceutisch Kompas om de (bij)werking van medicijnen op te zoeken.

Testen voorkennis

1. Waarom en wat is het verschil in medicatievorm?

     Tabletten- capsule-dragees

2. Met welke twee wetten hebben we te maken bij medicatie?

3. Wat hoort allemaal genoteerd te staan op een medicatie overzicht?

Wat zijn medicijnen?

Definitie: Een geneesmiddel (ook farmacon of medicijn) is een chemische stof die een bepaalde werking op het
lichaam uitoefent. De wetenschap van
de geneesmiddelen heet farmacologie
of geneesmiddelenleer

Vormen van medicijnen

Toedieningswegen

Enteraal -->  Maag- darm kanaal

Oraal

Rectaal

Parenteraal --> al het overige

Injectie (subcutaan, intradermaal, intramusculair)

infuus (intraveneus)

transdermaal (fentanylpleister)

Nasaal (via het neusslijmvlies)

Sublinguaal (onder de tong)

Drie soorten namen

Chemische naam

Chemische samenstelling 

Rangschikking atomen van het medicijn

Generieke naam (stofnaam)

Geeft aan welke stoffen erin zitten (werkzame bestandsdelen)

Medicatie met dezelfde stof lijken op elkaar --> bijvoorbeeld paracatamol 

Merknaam

Onder welke naam wordt het verkocht

Naamgeving medicatie 

chemische naam = nauwkeurige beschrijving van de atomen die de stof bevat 

(Para-acetylaminofenol)

stofnaam of generieke naam = beschrijving van de stof(fen) die in het medicijn zitten (paracetamol) onder deze naam herkennen wij vaak de werking van het medicijn

merknaam = fantasienaam verzonnen 

door fabrikant

® betekent

dat het een geregistreerd handelsmerk is en dat

niemand anders die naam mag gebruiken

Hoeveel verschillende namen ken je of kun je vinden van paracetamol?

Regelen en voorschriften

 Een aantal wetten heeft betrekking op het gebruik van medicijnen

 

Geneesmiddelenwet regelt in Nederland zaken rondom de productie, de handel, het voorschrijven en verstrekken van geneesmiddelen. De wet bevat ook voorschriften om een veilig gebruik van geneesmiddelen te stimuleren.

Opiaten zijn pijnstillende middelen die verslavend kunnen werken, zoals opium, morfine, cocaïne, heroïne en methadon. Deze medicijnen vallen onder de Opiumwet.

Werking van medicatie

Schrijf achter elke werking een voorbeeld van medicatie

Antigonisten

Tegengestelde werking

Medicatie noem je antidotum

Zoek op wat het antidotum voor bloedverdunners.

In welke situaties wordt dit gegeven?

Medicatie groepen

Analgetica

Pijnstillers

perifeer werkende analgetica (‘kleine’ pijnstillers)

centraal werkende analgetica (opioïden)

Belangrijke informatie

Opiaten kunnen de invloed hebben op het reactievermogen

Kan zorgen voor maagproblemen (NSAID’s)

Kans op verslaving --> opioïden

NSAID's

Wat betekent het?

NSAID’s staan voor non-steroidal anti-inflammatory drugs, oftewel niet-hormonale anti-ontstekingsmedicijnen.

 Kunnen jullie enkele voorbeelden noemen van werkzame stoffen?

Wat is een belangrijke bijwerking van NSAID's?

Anticoagulantia 

Stollingsmedicatie

Er zijn verschillende soorten antistollingsmiddelen:

• Acute  trombose behandeling 
  
• Lange termijn, milde antistolling
              - Acetylsalicylzuur (ascal)
• Lange termijn, zwaardere antistolling 
              - Trombosedienst (INR) --> cumarines
              - DOAC's (direct orale anticoagulantia)

INR

Stollingstijd van het bloed
Hoe hoger de INR, hoe langer
het duurt voor uw bloed stolt.

Van nature is de INR-waarde 1

Antibiotica

Remt ontsteking door bacteriën

Niet werkzaam bij virussen

Bij veelvuldig gebruik --> kans op resistentie!

BMRO -ESBL

Cytostatica

Doel: Remt de tumorgroei

Therapieën: Chemotherapie, Immunotherapie
en Target therapie

Aandachtspunten:

Excreta besmet !! --> uitscheidingsproducten

Beschermende maatregelen  (bijwerkingenbijkanker.nl)

Inhalatiemedicatie

• Verstuiving (aerosol)
  
• Poederinhalatie
  
• Verneveling
  
• Stoombad
  

Welke indicaties?

Verschil dosisaerosol en poederinhalator

Vernevelen

Opdracht

Zoek van de benzodiazepines (chemische naam) drie medicatie waarvan je de generieke en merknaam opzoekt.

 

Gebruik de volgende sites om medicatie op te zoeken:

Farmacotherapeutisch Kompas

Wie heeft er bevoegdheid om medicatie uit te schrijven?

1. De arts
2. De verpleegkundige
3. De verzorgende
4. verloskundige

Voorbeeld van een symptoombestrijder is ......

1. Antibiotica
2. Hormonen
3. Pijnstiller
4. Maagmiddel

Oraal betekent..

1. medicijnen via de anus
2. medicijnen via de huid
3. medicijnen via een injectie
4. medicijnen via de mond

Medicatie die oraal of rectaal wordt ingenomen noemen we een ....... toediening

1. Enterale
2. Parenterale

Opdrachten zorgpad

Maken alle opdrachten bij verwerking

Succes!