Examentrainer Duitsland 24-25

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Examentrainer Duitsland 24-25

Duitsland 1918-1991

Gebruik bron Bron 1. Leg uit – met gebruikmaking
van de bron – wat de Dolkstootlegende is.

Dus eerst leg je uit wat de dolkstootlegende is (2p)
Dan ga je verder met: "In de bron zie je ........" (2p)

bron 1

Toelichting.

In het midden staat Philipp Scheidemann, rijkskanselier in 1919.

Op de tekening staat: "Duitsers, denkt hieraan!"

Welk bewijs levert bovenstaande bron tegen de Dolkstootlegende?

Deze spotprent gaat over de gevolgen van het Vredesverdrag van Versailles. Leg met behulp van de bron uit wat de maker wil laten zien.

- bekijk de bron. Wie zijn er tegen het Dawesplan en waarom?
- Hoe zie je dat in de bron?

Lees de bron
De Hitlerjugend was een van de manieren waarmee Hitler van Duitsland een totalitaire staat maakte. Leg dit uit aan de hand van de bron.

Bron: een citaat van Hitler uit 1936

Een stelling: "Deze bron bevat elementen van het idee volksgemeinschaft"

Leg uit dat deze stelling klopt.

Lees de bron hiernaast.

 Leg uit dat deze speech een voorbeeld is van appeasement.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren er verschillende reacties van
Nederlanders op de Duitse bezetting: sommigen waren enthousiast,
anderen waren fel tegen, weer anderen pasten zich aan.
 Welke reactie past bij deze bron? Geef twee verschillende redenen
voor jouw keuze.
Doe het zo:
reactie: … (kies uit: enthousiast / fel tegen / aanpassen)
reden 1: … (geef een reden)
reden 2: … (geef een andere reden)

Zie bron. Het plaatje gaat over de conferentie van München (1938). De man op de band is minister Chamberlain van Engeland. Op de band staat de tekst ‘Duitse eisen’. De andere man is Hitler. Leg uit wat je ziet op de tekening, wat is de betekenis van de tekenaar!?

Welke twee kenmerkende aspecten passen het best bij deze bron? Leg je antwoorden uit en verwijs steeds naar de bron.

Goebbels zei direct na de Rijksdagbrand: “Dit is een
geschenk uit de hemel.”
Toon aan met behulp van bron 2 dat Hitler hier ook zo over dacht.

Dus eerst leg je uit waarom Hitler er zo over dacht (2p)
Dan ga je verder met: "In de bron staat dat ........" (2p)

bron 2

Adolf Hitler in de nacht van de Rijksdagbrand, 27 op 28 februari 1933.

Bij deze bron passen twee uitspraken: 1 Jordaan schrijft deze tekst bij een prent met als titel Gelijkgeschakeld, wat overeenkomt met het begrip 'nazificeren'.
2 Met dit fragment kun je 'de rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen' laten zien. Ondersteun elke uitspraak met een verwijzing naar de bron.

Bekijk de bron.
- Leg uit of de prent verwijst naar West-Duitsland of Oost-Duitsland.
- Leg (zonder de prent) uit waarom de snelle opbouw van Duitsland als een bedreiging gezien kan worden voor de rest van Europa

Over de relaties tussen Duitsland en de Sovjet-Unie vóór september 1939 bestaan onder andere de volgende opvattingen: 1 Stalin maakte door het tekenen van het Hitler-Stalin-pact met Duitsland de weg vrij voor Hitler om Polen binnen te vallen. 2 Een verdrag tussen Engeland en de Sovjet-Unie was mogelijk geweest. Dan zou Stalin waarschijnlijk geen verdrag met Duitsland hebben gesloten. 3Het wantrouwen van Engeland en Frankrijk tegen de Sovjet-Unie was gerechtvaardigd. Het communistisch ideaal was de ondergang van het westerse kapitalisme en een volledig communistische wereld.
Leg uit welke opvatting door het bericht van Woermann het meest wordt ondersteund.

Vanaf 1968 liet de regering van de BRD onderzoek doen naar de mening
van DDR-burgers over politieke en economische kwesties. Hiervoor werden West-Duitse burgers die de DDR hadden bezocht ondervraagd over hun gesprekken met burgers van de DDR. Licht deze werkwijze toe door:  te verklaren dat de detente dit onderzoek vergemakkelijkte en
 aan te geven dat de regering van de BRD met dit onderzoek de Ostpolitik wilde ondersteunen en
 een politieke reden te geven dat de regering van de DDR zelf geen
openbaar onderzoek naar de mening van haar burgers liet uitvoeren.

De bron pas bij een Amerikaans buitenlands beleid.
a) Om welk buitenlands beleid gaat het?
b) Wat had dit beleid als doel, verbind het doel met een
element uit de bron.

Gebruik bron 9.
In de tekening is een reden te herkennen voor de invoering van het
Dawesplan.

--> Geef met behulp van de bron aan welke reden de Verenigde Staten
hadden voor het aanbieden van het Dawesplan.

Welk beeld wil de maker van de
bron de kijker over de Jood meegeven?

Gebruik bron 15.

25) Een bewering: tijdens de Duitse bezetting van Nederland was er geen sprake meer van een parlementaire democratie en ook niet van een rechtsstaat.

 → Geef met behulp van de bron twee verschillende argumenten     waaruit blijkt dat deze bewering juist is. 

Gebruik bron 9.
Met deze foto kun je de economische en de sociale ontwrichting van de Duitse samenleving in mei 1945 illustreren.
Toon beide aan.

Een bewering:
‘De denazificatie werd in de Sovjet-bezettingszone grondiger doorgevoerd dan in de westelijke bezettingszone.’
Toon met behulp van de bron de juistheid van de bewering aan.

- de verandering te beschrijven die Brandt door zijn Ostpolitik bracht in het beleid ten opzichte van het Oostblok, en
- uit te leggen waarom het bezoek van Polen in dit beleid past, en
- met twee argumenten die je uit de gebeurtenis uit de foto, duidelijk te maken dat de foto bij het beleid past.

Eén van de voorwaarden voor deelname aan het Marshallplan die de Verenigde Staten stelden, was dat de deelnemende Europese landen zouden gaan samenwerken bij het afbreken van onderlinge handelsbarrières.
Leg het verband tussen deze voorwaarde en het politieke doel van het Marshallplan

Gebruik bron
In deze bron is sprake van de buitenlandse politiek
van de Verenigde Staten sinds 1947.
Geef de naam van deze buitenlandse politiek en leg uit
– met een citaat uit de bron – waaruit die politiek bestond.

Gebruik de bron. In 1947 wordt de Trumandoctrine geformuleerd.
Leg uit dat Cloyd Sweigert met zijn cartoon:
- verwijst naar de werkwijze van Stalin in Europa na de Tweede Wereldoorlog en
- laat zien dat de prent aansluit bij het uitgangspunt van de Trumandoctrine.

Bekijk de bron hiernaast.
Een gegeven: Na het neerslaan van de opstand worden de bevoegdheden van de Staatssicherheitsdienst in de DDR uitgebreid.
Leg uit dat dit gegeven het beeld van de Oost-Duitse arbeiders, zoals dat wordt geschetst in de bron, nuanceert.

Beantwoord de vraag voor twee punten

Volg de vier stappen:
1. In welk jaar is de prent gemaakt? Wat gebeurde er toen? Door wie is de prent gemaakt?
2. Beschrijf wat je ziet zonder te interpreteren
3. Is de prent vanuit een perspectief gemaakt, of wordt de hele situatie belachelijk gemaakt?
4. Wat is de boodschap van de tekenaar?

1. De BRD en de DDR erkennen elkaar na jarenlange toenadering als gelijkwaardige staten.
2. De Sovjet-Unie neemt officieel afscheid van de Brezjnevdoctrine.
3. De Hongaarse regering staat toe dat mensen uit het Oostblok naar Oostenrijk reizen, als ze dat willen.
4. De spanning rond Sovjetlanceerinstallaties op Cuba neemt af als de Sovjet-Unie besluit daar toch maar geen nucleaire raketten te plaatsen.
5. In de relaties tussen Oost en West begint een periode van detente.
6. Michael Gorbatsjov treedt af als leider van de Sovjet-Unie Wat is de juiste volgorde?

Een bewering: In dit fragment rechtvaardigt Gromyko de Brezjnev-doctrine. Geef een omschrijving van de Brezjnev-doctrine en toon aan dat de bewering juist is.

In augustus 1988 verschijnt deze prent van Michael Cummings in een Britse krant. De man is Gorbatsjov, op de kleren van de baby staat "glasnost"
Michael Cummings geeft in deze prent een visie weer op de gevolgen van de politiek van Gorbatsjov.
Leg met een verwijzing naar de bron uit, welke visie dat is.

Gebruik bron 6
Deze postzegel is een voorbeeld van DDR-propaganda.
– Leg uit waarom de DDR de muur een ‘beschermingsmuur tegen het fascisme noemde’.
– Leg aan de hand van drie tekst- of beeldelementen uit waarom deze postzegel een goed voorbeeld van DDR-propaganda is.

In augustus 1961 stond deze foto zowel in een Oost- als in een West-Duitse krant. Hieronder staan vier onderschriften die bij de foto passen:
1 arbeiders bouwen een anti-fascistische muur
2 bouw van de Muur: noodzakelijk om de vrede te handhaven
3 de bouw van de Muur: symbool van onderdrukking
4 Muur van de schande
→ Welke twee onderschriften zouden in een Oost-Duitse krant hebben gestaan? Schrijf alleen de nummers op

Gebruik de bron

A. Waarom is volgens bron 4 de muur gebouwd?

B. Waarom is volgens bron 5 de muur gebouwd?

C. Welke bron is het meest betrouwbaar? Onderbouw je antwoord met 1 argument

Gebruik de bron

➤Geef een verklaring voor de aanwezigheid van Russische tanks in Oost- Duitsland (de DDR) tot 1991. Geef ook een reden waarom de Russische tanks vanaf 1991 dat gebied verlieten.

Doe het zo:

aanwezigheid tot 1991: ... (geef een verklaring) 

vertrek vanaf 1991: ... (geef een reden)

Leg uit wat deze bron te maken heeft met het Marshallplan.

Gebruik bron 19.

1) In de bron vragen Oost-Duitse jongeren om perestrojka. Gorbatsjov noemt dat opvallend.

 → Geef een reden waarom het opvallend was dat juist deze jongeren daarom vroegen.

Spotprent. De tweede man van links stelt de Oost-Duitse leider Honecker voor. De andere mannen zijn belangrijke partijfunctionarissen. De mannen proberen uit alle macht de deur dicht te houden. Op de jurk van de vrouw staat: ‘perestrojka’.
Leg uit of deze spotprent gaat over een periode in Duitsland, voor of na de val van de muur.

Leg uit of de maker van de bron voor of tegen de eenwording van Duitsland is, leg uit waarom. Gebruik in je antwoord de een beeldkenmerk van de bron.

In 1990 werden de twee Duitsland weer één land.  Bill Caldwell, titel: The March of the Fourth Reich

Leg uit, telkens met een verschillende verwijzing naar de bron:
 welk Europees verdrag, dat in die tijd wordt gesloten onder Nederlands voorzitterschap, Kohl met deze uitspraak ondersteunt en
 dat de uitspraak van Kohl past bij de politieke rol die het herenigde Duitsland in Europa op zich neemt.