Burgerschap: juridisch-politieke dimensie

• Onderwijsassistenten
• MBO
• Studiejaar 3

Inhoud

Aanleiding

Voorkennis ophalen

Van vroeger naar nu

Huidig systeem

'Beken kleur'

Afsluiting

Voorkennis ophalen

Waar is 'democratie' ontstaan?

1. Griekenland (Athene)
2. Egypte (Alexandrië)
3. Italië (Rome)
4. Frankrijk (Parijs)

Van welke Griekse woorden is democratie afgeleid?

1. Demos (burger van een staat) Cratos (macht)
2. Demos (voorbeeld) Cratos (heerschappij)
3. Dem (macht) Oscra (kiezen) tos (volk)
4. Dem (man) Oscra (macht) tos (stem)

Wat is de oudste, nog bestaande, politieke partij in Nederland?

1. PvdA
2. Christenunie
3. SGP
4. CDA

Wat zijn de belangrijkste uitgangspunten van het liberalisme?

1. Vrijheid, gelijkheid en broederschap
2. Eigen volk eerst, streng asielbeleid
3. Vrijheid, gelijkheid en verantwoordelijkheid van het individu
4. Regulering van kapitalisme. Verbeteren lage/middenklasse

Wat is in Nederland een liberale partij?

1. CDA
2. PVV
3. Groen-Links
4. VVD

Wat is in Nederland een 'links' georiënteerde partij?

1. D'66
2. PvdA
3. Christenunie
4. BBB

Uit hoeveel zetels bestaat de Nederlandse Tweede Kamer

1. 100
2. 200
3. 76
4. 150

Hoeveel zetels moet een coalitie minimaal hebben om een meerderheid in de Tweede Kamer te hebben.

1. 150
2. 74
3. 75
4. 76

Atheense vs Europese democratie

Atheense democratie

- Oudste democratie (508 v. Chr.)

- Sterkste democratie (40x stemmen per jaar)

- Alleen mannen boven de 30 jaar mogen stemmen

Vrouwen, slaven en vreemdelingen geen stemrecht

Europese/Nederlandse democratie

- Democratische verkiezingen sinds 1848 (Grondwet Thorbecke)

- (Normaal) 1 keer stemmen in de vier jaar)

-  18 jaar en ouder met een Nederlands paspoort 

- Keuze voor een politieke partij

Directe democratie

- Eerste democratie (Griekenland)

- Nu in Zwitserland (volk beslist via referenda direct mee over Staatszaken) 

Indirecte democratie

- Volk stemt voor een volksvertegenwoordiging

- Varianten: parlementaire democratie (Duitsland, Nederland) en presidentiële democratie (Amerika)

Ontstaan politiek landschap

Verzuiling: 4 stromingen (Katholieke, Protestant-Christelijk, Socialistische, Liberale zuil)

* Sportclub, krant, school, vakbond, omroep

Ontzuiling: Begint na WO II: oprichting PvdA (1946): Niet alleen sociaal-democraten, maar ook P.C. en Katholieken.

* Midden jaren '60 zet dit door: ontkerkelijking, groeiende welvaart en individuele ontplooiing.

Politiek Nederland

Huidig politiek landschap Nederland

Stromingen: Liberalisme, Socialisme/Sociaal-democratie en Christen-democratie, Populisme

Liberalisme: persoonlijke vrijheid, eigen verantwoordelijkheid en weinig overheidsbemoeienis (VVD, D'66)

Socialisme/Sociaal-democraten: gelijke kansen, geleidelijke veranderingen, positie armen verbeteren (PvdA, Groen-Links, SP)

Christen-democraten: gezin, normen/waarden Christendom, gespreide verantwoordelijkheid (CDA, ChristenUnie, SGP)

Populisme: Stellen standpunten op op basis van gevoelens die onder de bevolking leven (PVV)

Specifieke doelgroep: o.a. 50+ en PvdD

Organisatie Nederlandse politiek

Tweede kamer (150 zetels): coalitie (minimaal 76 zetels=meerderheid) oppositie (maximaal 75 zetels)

Stemmen vanaf 18 jaar en Nederlandse nationaliteit

Elke stem telt even zwaar

Kiesdeler: aantal stemmen wat nodig is voor één zetel

Eigen politieke voorkeur

Politieke voorkeur en onderwijs

Vergelijk standpunten politieke partijen ten aanzien van onderwijs:

- Wat zijn overeenkomsten/verschillen?

- Welke partij heeft, op basis van deze standpunten, jouw voorkeur?

- Bij wie is deze anders, dan z'n algemene voorkeur?

Wat heb je van deze les geleerd?

Terugblik en afsluiting