Week 8 Nursing 3 Farma - BOL 2e jaars, periode 4

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Nursing 3 - week 8 

Farmaologie

maag- en darmstelsel 

behandeling van: 

- obstipatie

- peptische aandoeningen

Leerdoelen

- Je kunt beschrijven op welke wijze peptische aandoeningen en obstipatie beïnvloed kunnen worden door medicijnen 

- Je kunt de indicaties, de werking en de meest voorkomende bijwerkingen uitleggen van de volgende medicatiegroepen: 

o Middelen bij peptische aandoeningen: 

 Antacida 

 H2-receptorantagonisten 

 Protonpompremmers 

o Middelen bij obstipatie 

- Je kunt beredeneren op welk moment bovenstaande middelen ingenomen moeten worden 

- Je kunt voorlichting geven over dieet en leefstijl indien een zorgvrager één van bovenstaande middelen 

       voorgeschreven krijgt 

- Je kunt met hulp van het FK voldoende informatie verzamelen om op veilige wijze deze medicatie te kunnen geven en/of een zorgvrager te begeleiden die één of meerdere van de geneesmiddelen uit bovenstaande medicatiegroepen gebruikt 

Boek: Medicatieveiligheid, op weg naar veilige zorg. Elly van Haaren et al. 2014 

-Paragraaf 5.2

 

www.farmacotherapeutischkompas.nl  

www.apotheek.nl  

www.zorgvoorbeter.nl  

www.lareb.nl 

literatuur

Plan voor vandaag: 

- vragen beantwoorden vorige week als die er zijn. 

- onderwerp van deze week bespreken: maag/darm

KORTE PAUZE: 5-10 minuten. 

- opdracht 4 inhoudelijk bespreken.  (schatting: 15 a 20 minuten) 

     Vragen en bezwaren zijn dan welkom om te bespreken. 

- vragen stellen aan de docent, als die er zijn. 

Vorige week: 

- luchtweginfecties 

- COPD

- astma.. 

Zijn er nog vragen? 

LET OP HET MAKEN EN INLEVEREN VAN OPDRACHT 5: medicijnschema (2 punten)

Anatomie. wat is wat? 

3

6

9

10

13

gaster

pancreas

jejunum/nuchtere darm

blinde darm

endeldarm

De vertering van lange glucoseketens (zetmeel, koolhydraten) begint in?

1. de mond
2. de slokdarm
3. de maag
4. de dunne darmen.

Stelling: De pH waarde in de maag als er voedsel in komt, ligt dichter bij 1, dan bij 9.

1. waar
2. niet waar

De zure pH in de maag dient verschillende doelen. Welke hoort er niet bij?

1. helpt bij vertering van botstukjes e.d.
2. zet pepsinogeen om in pepsine.
3. helpt bij het afbreken van vetten in vetzuren.
4. helpt bij het doden van ziektekiemen in voedsel

Stelling: de resorptie van aminozuren en vetzuren, vindt vooral plaats in de dikke darm

1. waar
2. niet waar

Opfrissen: werking spijsverteringskanaal

- Voedsel in de maag  

- Voedsel via de oesofagus naar beneden.  

- receptoren in mond en maag 'zien' dit en geeft seintje aan de maag 

- Meer zuur (HCL) via protonpompen

- Pepsinogeen omgezet in Pepsine  

- Pepsine en zuur samen verteren voedsel 

- Voedsel naar darm: Natriumcarbonaat erbij om te neutraliseren.  

 

Probleem bij peptische aandoeningen, oa:  

- Veel zuur wat omhoog komt in de oesofagus 

- Maagwand onvoldoende beschermd tegen 

    het zuur > schade  

Wat zijn peptische aandoeningen? 

- Dyspepsie 

- Reflux­oesofagitis  

- Ulcus pepticum 

- Ulcus duodeni 

- Hernia hiatus 

     diafragmatica 

Behandeling peptische aandoeningen

- Leefstijl en dieetadviezen.  > welke kennen jullie al?  

- Antacida 

      Bij teveel maagzuur 

      Binden het maagzuur 

      Bijv: Rennie, Antagel 

 

 - H2-Receptorantagonisten 

       Remmen het maagzuur 

       Bijv: Zantac/Ranitidine 

 

- Protonpompremmers 

       Remmen het maagzuur 

       Bijv: Omeprazol/Losec 

Nogmaals de 3 medicijnen.

ANTACIDA

- Werking: neutraliseren van maagzuur.  

- Basische stof.  

- Werkt bijna direct 

- Antacidum  + HCL > zout en water.  

- Bijwerking: constipatie of diarree; verstoring zout balans, verandering absorbtie andere geneesmiddelen

Vb Rennie. Antagel 

protonpompremmers

- Werking: blokkade van de zuurpomp in de maag 

- Werkt systemisch, gaat na ongeveer 24 uur werken, werking houdt ook wat langer aan tot 48/uur.  

- Bijwerkingen: weinig, maar soms constipatie, diarree, misselijk.  

-Veranderd absorptie van andere geneesmiddelen.  

Bv Omeprazol

H(istamine)2 receptor antagonist

- Werking: blokkeert de histamine receptor > geen/verminderd  signaal om maagzuur te gaan aanmaken.  

- Werkt systemische, in 24 uur.  

- Werkt kort: 2-3/dag  

- Bijwerking: valt mee. Diarree/vermoeidheid. Verandering absorbtie andere middelen.  

Vb Ranitidine

Helicobacter pylori
wat weet je hier nog van?

Speciale oorzaak en behandeling (niet in de leerdoelen) 

- Helicobacter pylori. Bacterie die peptische klachten en maagzweer kan veroorzaken.  

 

- Behandeling is een kuur van een paar weken met:  

        Protonpompremmers 

        Claritromycine en amoxicilline  

- werking spijsvertering

- peptische aandoeningen en behandeling

wat is obstipatie?
wat kun je er aan doen?

Middelen bij obstipatie- stappenplan. 

NIET medicamenteus - ALTIJD doen. 

Dieetadviezen:  

    - Voldoende vocht 

    - Vezelrijke voeding 

 

Voldoende lichaamsbeweging 

 

Toilethygiene en zitadviezen 

Medicamenteus

- Bulkvormende middelen 

- Osmotisch werkende middelen 

- Stimulerende laxantia  

Bulkvormende laxeermiddelen. 

- Werking: Volume van de feaces groter maken. 

(Mengt zich met darminhoudt, houdt ook wat water vast en maakt dit zo zacht.  En stimuleert de peristaltiek)  

- Indicatie: als patient niet in staat is tot vezelrijk dieet.  

- Nadeel: moet met veel water worden ingenomen. 

- Bijwerkingen met verschillende medicaties.  

- Bijv. Psylliumzaad, metamucil, volcolon 

Osmotische laxeermiddelen

-Vocht vasthouden in de darm > weker en groter > bevorderen van de peristaltiek.  

- Bijv: Movicolon en lactulose  

Er is verschil tussen movicolon en lactulose: indicaties, doelgroep en bijwerkingen.  

> Opzoeken , verwerken in je schema. 

 

- Bijwerkingen: buikkramp en buikpijn. Misselijk. Flatulentie

Stimulerende laxeermiddelen

-Werking: chemische prikkeling van de darmwand 

             Darmperistaltiek stimuleren 

             Toename watergehalte in feces.  

- Bijv: bisacodyl/ sennosiden/klysma’s.  

- oraal/rectaal/Klysma’s 

 

- Bijwerkingen vaak: diarree, krampen en pijn in het maag/darmsysteem. Opgeblazen gevoel, misselijk.  

- Bij Senna; urine wordt rood.  

- Langdurig gebruik: chronische diarree, zoutbalans verstoord, mogelijk ook dat de darm wat luier word.  

Obstipatie en hoe weer aan het poepen te raken.. 

nog vragen?? 

Opdracht: Vul je medicatiedocument aan met: 

- Anti - Peptische middelen 

     * Antacida 

     * Histamine2 receptor 

          antagonisten 

     * Protonpompremmers.  

- Anti-obstipatiemiddelen 

 * Bulkvormende middelen 

 * Osmotisch werkende 

  middelen, met een 

  duidelijke onderverdeling in: 

            Movicolon 

            Lactulose.  

  * Stimulerende laxantia  

!!!!! Complete schema inleveren uiterlijk 24 juni

NU: 

KORTE PAUZE: 5-10 minuten. 

- opdracht 4 inhoudelijk bespreken.  (schatting: 15 a 20 minuten) 

   

- vragen stellen aan de docent, als die er zijn.