herhaling h 4

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

herhaling h 4

Stoffen verhitten

Stoffen kunnen veranderen als je ze genoeg verhit:

- Ze kunnen van fase veranderen (smelten)

- Ze kunnen verbranden

- Ze kunnen ontleden

Verbranden of ontleden?

Als je kijkt naar een reactie, en je vraagt je af of dat een verbrandings- of ontledingsreactie is? Dan kijk je of er zuurstof  nodig is. Heeft de reactie zuurstof nodig? Dan is het een verbrandingsreactie. 

O​2​​

Branddriehoek

- brandstof

- zuurstof

- ontbrandingstemperatuur

Zonder een van de drie brand-voorwaarden, geen verbranding.

Reactieschema of reactievergelijking?

Van een reactie kun je een reactieschema of een reactievergelijking maken. 

Een reactieschema is in woorden. 

Een reactievergelijking is in formule. 

Atomen en moleculen

Deeltjesmodel 

- Vrijwel alle stoffen zijn opgebouwd uit moleculen.

- Elke stof heeft zijn eigen soort molecuul.

- Een molecuul is het kleinste deeltje van een stof die nog dezelfde stofeigenschappen heeft. 

- Een molecuul is weer opgebouwd uit kleinere deeltjes: Atomen. Dit zijn de kleinste bouwsteentjes in de natuur.

Atomen en moleculen

-Stel we halen water uit elkaar: 1 molecuul water is opgebouwd uit twee atomen waterstof en één atoom zuurstof.

+

Elementen en verbindingen

Behalve over moleculen en atomen, spreken we ook vaak over elementen en verbindingen.

- Elementen zijn stoffen die bestaan uit 1 soort atoom. Element is zichtbaar , een atoom niet

- Verbindingen zijn stoffen die bestaan uit moleculen.  Verbinding is zichtbaar,  een molecuul niet. 

Samenvattend

Atomen: Kleinste bouwstenen in de natuur.

Molecuul: Opgebouwd uit atomen. Bijna alle stoffen bestaan uit moleculen.

Element: Een atoom of molecuul opgebouwd uit 1 soort atoom.

Verbinding: Een molecuul die is opgebouwd uit meer dan 1 soort atoom.

kloppend maken oefenen via internet

Chemische reactie

Je spreekt van een chemische reactie als de beginstoffen verdwijnen en er nieuwe stoffen worden gevormd. Je kunt het niet meer terugdraaien. 

Faseovergang

Bij een faseverandering verandert de stof niet, alleen de fase/toestand verandert. Door de stof te verwarmen of af te koelen verandert de fase van de stof.

Ontleden

Bij het ontleden van een stof ontstaan er uit één beginstof twee of meer nieuwe stoffen.

Voor de ontleding van stoffen is energie nodig.

• Thermolyse > energie door warmte
  
• Elektrolyse > energie door elektrische stroom
  
• Fotolyse > energie door licht
  

niet-ontleedbare stoffen

Elementen die je niet verder kunt ontleden. 

Bijvoorbeeld waterstof  

Je kunt een niet-ontleedbare stof herkennen aan de formule, 

 1 symbool in de formule.

H​2​​

ontleedbare stoffen.

verbindingen die je nog kunt ontleden 

bijvoorbeeld water 

je kunt een ontleedbare stof herkennen aan de formule

2 of meer symbolen in de formule 

H​2​​O