LB 2.9 Koppelwerkwoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Goedemorgen

Leg je schrift op tafel.

Pak je boek en ga lezen. 

Doel van de les

Aan het eind van de les:

-  weet je wat koppelwerkwoorden zijn;

- weet je in welk soort zinnen koppelwerkwoorden voorkomen; 

- kun je de hulpwerkwoorden, zelfstandig werkwoorden en koppelwerkwoorden in zinnen benoemen.

Planning

1. kort geheugen opfrissen zelfstandige en hulpwerkwoorden

2. uitleg koppelwerkwoorden

3. aan de slag

Wat is het gezegde in de volgende zin:
Mijn moeder heeft de krant al gelezen.

Wat is het zelfstandig werkwoord in voorgaande zin?

1. heeft
2. gelezen

Wat is de functie van het hulpwerkwoord in dezelfde zin?
Mijn moeder heeft de krant al gelezen.

Geef aan wat het onderwerp van deze zin DOET. (met andere woorden: wat is de handeling)
Jip geeft de planten water.

DOET het onderwerp iets in deze zin?
Manuel praat graag over zijn hobby.

1. ja
2. nee

Staat er een handeling in deze zin?
Shayla is een gezellige vriendin.

1. ja
2. nee

DOE-zin

Het onderwerp van een doe-zin, doet iets, voert een handeling uit.

Jip geeft de planten water. 

Jip is het onderwerp. Hij doet iets, namelijk water geven.

ZIJN-zin

Het onderwerp van een zijn-zin, is iets. Er wordt een kenmerk of een eigenschap/toestand beschreven.

Shayla is een gezellige vriendin. 

Shayla is het onderwerp. Ze doet niet iets. 

Koppelwerkwoorden

In een ZIJN-zin staan koppelwerkwoorden.

Koppelwerkwoorden

Er zijn negen koppelwerkwoorden: 

zijn, worden, blijken, blijven, lijken, schijnen, heten, dunken en voorkomen.

Ezelsbruggetje: ZWaBBeLS+HDV

De bloemen zijn prachtig.
Zijn is een koppelwerkwoord. Bloemen is het onderwerp. Wat koppelt dit werkwoord aan het onderwerp bloemen?

De planeet Mars lijkt onbewoond.
Het koppelwerkwoord is lijkt. Wat koppelt dit werkwoord aan elkaar?

Meerdere werkwoorden in een zin

- Een koppelwerkwoord kan ook samen met een hulpwerkwoord in een zin staan.

Het koppelwerkwoord is dan een voltooid deelwoord of een infinitief. 

De persoonsvorm is dan altijd het hulpwerkwoord. 

Bijvoorbeeld:

Het zwembad is leuk. -> is = koppelwerkwoord)

Het zwembad is leuk geworden. ->  is = hulpwerkwoord, geworden = koppelwerkwoord

Het zwembad blijkt leuk geworden te zijn. -> blijkt, geworden = hulpwerkwoord, zijn= koppelwerkwoord

- Een koppelwerkwoord en een zelfstandig werkwoord kunnen echter nooit in één zin voorkomen. 

Aan de slag

Maak LB 2.10A

Zet de theorie open.

Dit is je huiswerk voor maandag.

Klaar? Lezen. 

doelencheck:
Ik ken de negen koppelwerkwoorden.

ja

een beetje

nee

doelencheck:
Ik weet wat de functie van een koppelwerkwoord is.

ja

een beetje

nee

doelencheck:
Ik weet in welk soort zinnen koppelwerkwoorden voorkomen.

ja

een beetje

nee

Aan de slag

Maak LB 2.10 A

Dit is ook je huiswerk.

Klaar? Lezen.