Nederlands Station 3e editie VBK1 - deel A - mondelinge taalvaardigheid

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Nederlands Station 3e editie VBK1

Deel A

Mondelinge taalvaardigheid

Kijk- en luisterstrategieen

• globaal luisteren
• selectief luisteren
• intensief luisteren
• studerend luisteren 

Globaal luisteren

Wat wil je?:

Je luistert om het onderwerp en de belangrijkste informatie vast te stellen

Zo luister je:

Let alleen op de dingen die gaan over het onderwerp 

(voorbeelden hoef je niet te onthouden)

Selectief luisteren

Wat wil je?:

Je luistert omdat je op zoek bent naar specifieke informatie

Zo luister je:

Let alleen op de informatie die je zoekt

Intensief luisteren

Wat wil je?:

Je luistert omdat je een tekst goed wilt bergijpen

Zo luister je:

Je luistert goed naar alle informatie en je probeert zoveel mogelijk te onthouden

Studerend luisteren

Wat wil je?:

Je luistert omdat je de belangrijkste informatie uit een fragment wil onthouden

Zo luister je:

Luister geconcentreerd. Bepaal daarna welke informatie belangrijk is. Maak eventueel aantekeningen.

Doel en soort: informeren

Doel: informeren

Omschrijving:

De maker noemt alleen feiten

Soort:

journaal, informatief programma

Doel en soort: amuseren

Doel: amuseren

Omschrijving:

De maker wil dat je plezier beleeft

Soort:

film, serie, radioprogramma, podcast

Doel en soort: activeren

Doel: activeren

Omschrijving:

De maker wil dat je iets koopt of gaat doen

Soort:

Reclame, poster voor een feest

Doel en soort: instrueren

Doel: instrueren

Omschrijving:

De maker legt je iets uit

Soort:

kook- of klusprogramma

Doel en soort: overtuigen

Doel: overtuigen

Omschrijving:

De maker geeft zijn mening

Soort:

discussieprogramma, productvlog, filmrecensie

Vraag

Met welk doel bekijk je het volgende fragment?

Wat is het doel van de makers van dit fragment?

1. informeren
2. amuseren
3. activeren
4. instrueren

Vraag

Met welk doel bekijk je het volgende fragment?

Wat is het doel van de makers van dit fragment?

1. informeren
2. amuseren
3. activeren
4. overtuigen

Voorkennis

Voorkennis is iets wat je al weet over een onderwerp.

Als je voorkennis hebt, onthoud je iets makkelijker.

Je kunt voorkennis activeren door de w-vragen en een h-vraag te stellen:

wie - wat - waar- wanneer - waarom - hoe

Hoofdzaken en bijzaken

Hoofdzaken zijn de belangrijkste zaken.

Bijzaken zijn minder belangrijk.

Hoofdzaken

Hoofdzaken staan vaak:

• in de titel
• in de inleiding
• aan het einde (samenvatting of conclusie)

Je kunt de belangrijkste zaken (de hoofdzaken) ook vinden door de w-vragen en h-vraag te stellen.

Je mening geven

Je geeft je mening met behulp van beoordelingswoorden 

bv. makkelijk - moeilijk

spannend - saai

Met behulp van argumenten leg je uit waarom je een mening hebt.

Bij een argument gebruik je vaak de woorden 'omdat' of 'want'.

Je wilt weten wat voor soort fragment het is.

1. Oriënterend kijken of luisteren
2. Globaal kijken of luisteren
3. Intensief kijken of luisteren
4. Zoekend kijken of luisteren

Je wilt weten waar het fragment ongeveer over gaat.

1. Studerend kijken of luisteren
2. Selectief kijken of luisteren
3. Intensief kijken of luisteren
4. Globaal kijken of luisteren

Je wilt begrijpen wat je ziet of hoort.

1. Studerend kijken of luisteren
2. Globaal kijken of luisteren
3. Intensief kijken of luisteren
4. Selectief kijken of luisteren

Je wilt gericht naar bepaalde informatie kijken of luisteren

1. Globaal kijken of luisteren
2. Studerend kijken of luisteren
3. Selectief kijken of luisteren
4. Intensief kijken of luisteren

Je wilt onthouden wat je ziet of hoort.

1. Globaal kijken of luisteren
2. Studerend kijken of luisteren
3. Intensief kijken of luisteren
4. Selectief kijken of luisteren

Wat is 'voorkennis'?

1. Vooraf bedenken waar de tekst of gaat.
2. Wat je al weet van een onderwerp.

Deze les begint met het activeren van voorkennis. Wat betekent dat?

1. Luisteren naar nieuwe informatie.
2. Onderzoeken hoe slim je bent.
3. Zeggen wat je van iets vindt.
4. Bekijken wat je al weet over iets.

Als je meer voorkennis hebt, is het makkelijker om een tekst te lezen.

1. waar
2. niet waar

Welke 5 W- en H-vragen ken je?

1. wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe.
2. wie, welke, waar, wanneer, welke en hoe
3. wat, waar, waarom, waaronder, woord, hoeveel
4. welke, waarheid, wat, waar, waarom, hoedanigheid

Wat is belangrijker in een tekst: hoofdzaken of bijzaken?

1. Hoofdzaken
2. Bijzaken

Hoofd- en bijzaken:
Wat zijn hoofdzaken?

1. De belangrijkste zaken uit de tekst
2. Extra uitleg
3. De eerste zin van elke alinea
4. De minst belangrijke zaken uit de tekst

Hoofdzaak of bijzaak?

1. Hoofdzaak
2. Bijzaak

Staat hier een feit of mening?

Morgen moet ik naar de tandarts.

1. Feit
2. Mening

Staat hier een feit of mening?

Dat is een goede film.

1. Feit
2. Mening