6.3 Centralisatie in Frankrijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

H5 Koningen, burgers en kruistochten

6.3 Centralisatie in Frankrijk

Leerdoelen

Wat waren de oorzaken en gevolgen van de Honderdjarige Oorlog?

Hoe verliep de centralisatie in Frankrijk?

De Honderdjarige oorlog (1)

• De koning van Engeland, Edward III, bezat een enorm gebied in Zuidwest-Frankrijk (Aquitanië).
• Officieel was hij leenman van de Franse koning Filips IV,  die wilde het gebied terug  hebben
• Engelse koning Edward wilde dit voorkomen (en koning van Frankrijk worden) -> stuurde in 1337 zijn leger naar Frankrijk: Honderdjarige Oorlog

Hoewel hij slechts een leenman was van de Franse koning, was Edward eigenlijk de baas in een stuk van Frankrijk: het rode stuk in het zuidwesten van het land.

De Honderdjarige oorlog (2)

• Hoewel het Franse leger veel groter was, won het Engelse leger de eerste gevechten. Zelfs Parijs was in Engelse handen! 
• Bij Crécy (1346) en Poitiers (1356) lijden de Fransen een grote nederlaag (want heel veel Engelse boogschutters) 

De Engelse longbows waren veel effectiever dan de Franse kruisbogen. Met hun grote handbogen konden die in hoog tempo pijlen op de Fransen afschieten, die zelfs een harnas konden doorboren. De Slag bij Crécy (1346) werd daarom door het Engelse leger gewonnen.

De Honderdjarige oorlog (3)

• Rond 1420 ziet het er erg slecht uit voor de Fransen: grote delen van het land zijn door de Engelsen veroverd.
• Een jong Frans meisje, Jeanne d'Arc, weet de Engelsen echter te verslaan bij Orléans (1429): vanaf dat moment worden de Engelsen uit Frankrijk verdreven.
• In 1453 is de Honderdjarige oorlog voorbij.

Rond 1420 hadden de Engelsen grote delen van Frankrijk veroverd.

Jeanne d'Arc

1412-1431

 

• Op dertienjarige leeftijd een visioen over de stad Orléans.
• Karel VII gaf haar een leger, waarmee zij de Engelsen versloeg.
• Een paar jaar later werd ze gevangen genomen.
• Jeanne overlijd op negentienjarige leeftijd

Toen ze dertien jaar was, hoorde ze stemmen in haar hoofd die haar zeiden dat ze de stad Orléans van de Engelsen moest bevrijden. De stemmen kwamen van God, geloofde Jeanne. Zonder het aan haar ouders te vragen, ging ze naar een stad in de buurt. Daar verbleef een Franse generaal, wist ze. Hij stuurde Jeanne naar de Franse koning Karel VII. Deze geloofde haar, en liet Jeanne een grote groep soldaten leiden. Met dit leger had Jeanne, toen pas zeventien jaar, veel succes. Maar een jaar later werd ze gevangengenomen en aan de Engelsen verkocht. Die sloten haar op en begonnen een rechtszaak tegen haar. Volgens de rechter waren de stemmen die Jeanne hoorde van de duivel en was ze dus een heks. Daarom werd ze levend verbrand.

Jeanne d'Arc

1412-1431

• Dit Franse meisje hoorde stemmen die haar vertelden dat ze de Fransen moest helpen bij de stad Orléans.
• De Franse koning gaf haar een leger, waarmee zij de Engelsen versloeg.
• Een paar jaar later werd ze echter gevangen genomen en aan de Engelsen verkocht.
• Die zeiden dat zij en heks was en verbrandde haar op de brandstapel

Jeanne krijgt een visioen

Jeanne wordt verhoord

Slag bij Orléans

Jeanne op de brandstapel

Gevolgen van de oorlog

• De Franse koning Karel had veel gebied veroverd, had nu een eigen kroongebied maar Franse adel had nog steeds veel macht: grote delen van het land waren in handen van machtige hertogen.
• Koning Karel wilde dat zij hen gehoorzaamden: hij veranderde de koninklijke adviesraad; naast adel nu ook ambtenaren in de raad, die de koning loyaal waren.
• Karel voerde een staand leger in.
• Hij hief nieuwe belastingen om zijn soldaten en ambtenaren te betalen, en had geen toestemming nodig hiervoor.

Lodewijk XI was een koning die zijn enorm veel macht en invloed kreeg. ZIjn tegenstanders noemden hem wel eens 'de spin'. Omdat hij vanuit zijn web loerde en op het goede moment zijn tegenstanders in zijn 'web van macht' ving. Zie paragraaf 5.5.

Koning Lodewijk

• De Franse koning Karel overlijd in 1461, en wordt opgevolgd door zoon Lodewijk
• Lodewijk ging verder met centraliseren, stimuleerde de handel, en maakte regels voor veiligheid en gezondheid in steden en voor het uitoefenen van ambachten; en organiseerde jaarmarkten
• Frankrijk werd door Lodewijk zijn plannen welvarender
• Lodewijk betaalde opstandige steden die onafhankelijk wilde zijn van hun adellijke heer; de Franse adel werd minder machtig
• Toppunt toen machtige hertog van Bourgondie overleed en Lodewijk dat gebied kon innemen

Lodewijk XI was een koning die zijn enorm veel macht en invloed kreeg. ZIjn tegenstanders noemden hem wel eens 'de spin'. Omdat hij vanuit zijn web loerde en op het goede moment zijn tegenstanders in zijn 'web van macht' ving. Zie paragraaf 5.5.

Leerdoelen

Wat waren de oorzaken en gevolgen van de Honderdjarige Oorlog?

Hoe verliep de centralisatie in Frankrijk?