8.1 puberteit en groei

• Science
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Opbouw periode 4 science

8.1 -8.3 van voortplanting

9.1 -9.3 (bloedsomloop, ademhaling)

online lessen: uitleg boek

live lessen: bespreking stof, makkelijker vragen stellen, condoomdiploma

regels tijdens deze lessen

je luistert naar elkaar

je behandelt elkaar met respect

je mag alles vragen

we noemen dingen bij de juiste naam

puberteit

Geslachtskenmerken: primair en secundair

Primaire geslachtskenmerken:

Aanwezig bij de geboorte:

Meisje: schaamlippen, vagina

Jongen: penis, balzak

Secundaire geslachtskenmerken:

Ontstaan in de puberteit. 

Meisje: borsten, ronde vormen

Jongen: borsthaar, baardhaar, baard in de keel

Geslachtskenmerken: tertiair

• Tertiaire geslachtskenmerken

1. denken en gedrag
2. kledingstijl. 

Hormonen

• regelstofjes, voor communicatie tussen cellen
• worden via het bloed vervoerd
• belangrijk om je lichaam te regelen
• maker hormoon: hormoonklier
• doelwitorgaan heeft receptoren

De hypofyse

De hypofyse stuurt en activeert

vooral andere organen.

Hormonen

hypofyse maakt aansturende hormonen -->:

- eierstokken produceren oestrogeen 

-teelballen (zaadballen) produceren testosteron

Door geslachtshormonen ontwikkelen secundaire geslachtskenmerken.

Hypofyse

Hormoon

Hormoon

Bloed

Receptor

Groeispurt 

Betekent: periode snelle groei

Geregeld door het groeihormoon

Kraakbeencellen in groeischijven delen

Secundaire geslachtskenmerken zijn:

1. Kenmerken die vanaf de geboorte zichtbaar zijn
2. Kenmerken die vanaf de puberteit zichtbaar zijn

Zijn de schaamlippen van de vrouw een primaire geslachtskenmerk of een secundaire geslachtskenmerk?

1. Primair geslachtskenmerk
2. Secundair geslachtskenmerk

Welke cel reageert op welk hormoon?

Wat hoort bij wat?

een belangrijke hormoonklier

een ander woord voor hormonen

stoffen die berichten doorgeven aan organen

vervoert hormonen

Organen die hormonen maken

hormonen

hormoonklieren

bloed

regelstoffen

hypofyse