Voorlezen - Smokey is jarig

• Brandweer
• Burgerschapskunde
• +1
• Basisschool
• Groep 3

Introductie

Voorleesverhaal waarin Smokey jarig is. Hij ontdekt dat het soms fout kan gaan in huis. Met kaarsen, warme lampen, stekkers, stoken en koken. Gelukkig weet Smokey hoe je jezelf goed kunt voorbereiden op een eventuele brand in huis. De rookmelder wordt getest en Smokey en zijn huisgenoten oefenen samen om naar buiten te gaan zodra het alarm klinkt. Na het voorlezen kun je - optioneel - in een toneelstukje naspelen wat je moet doen als je brand in huis hebt ontdekt. De kinderen zijn de brandweermensen en blussen de brand. Een interactieve les met luister,- doe, en sleepopdrachten en een toneelstukje.

Instructies

Voorbereiding:

Deze docentenhandleiding geeft een uitgebreide toelichting op de les- en leerstof en lesideeën. Handig om van te voren door te nemen.

Downloaden:

Download voorafgaand aan de les de werkbladen om tijdens de les te maken en/of om mee naar huis te geven.

Devices

Deze onderbouwgroep gebruikt waarschijnlijk nog geen devices. Zodra je de les start kun je het vinkje bij 'devices' verwijderen. De sleepopdrachten kan de leerkracht zelf maken met de input vanuit de klas.

Met de knop 'controleer' kun je de klas laten zien of de gegeven antwoorden goed zijn.

Met de knop 'Toon antwoord' laat je zien wat de juiste antwoorden zijn.

Instructies

Voorlezen - Smokey is jarig - Docentenhandleiding.pdf

Werkbladen

BOS - 3 Wat doe je - Werkblad groep 3.pdf

Voorlezen - Smokey is jarig

In deze les maken we de verjaardag van Smokey mee. Het wordt een bijzondere verjaardag. Luister maar.

Kennen jullie Smokey nog?

Hij woont samen met papa, mama, Anne, Inge en Roets de muis tegenover de brandweerkazerne.

Vanuit zijn mand ziet hij de brandweerkazerne.

In het verhaal is Smokey jarig.

Voorlezen:

Hoi, wat leuk dat jullie er zijn.

Dat vindt Smokey heel erg fijn.

Want Smokey wordt 6 jaar.

Wat een mooie slingers hangen daar!

Kom maar snel naar binnen,

want dan kan het feest beginnen.

Voorlezen:

Oh! Zo’n mooie taart lust ik wel,

maar wat branden die kaarsjes fel!

We blazen ze snel allemaal uit. Help je mee?

Een, twee….pfffff

Klik naar volgende slide.

Voorlezen:

Nu kunnen we de taart verdelen

en daarna lekker spelen.

WACHT! Vóór we uit deze kamer gaan,

zijn alle kaarsjes wel uitgegaan?

Bespreek:

Bespreek met de kinderen waarom je de kaarsjes uit moet blazen als je naar buiten gaat of als je gaat slapen. Bijvoorbeeld slingers kunnen in brand gaan. De poes kan de brandende kaars omstoten waardoor er brand kan ontstaan.

Voorlezen:

“Kom, laten we ons verstoppen in huis.

Jij mag ons zoeken Roets de muis.

1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10

Wie niet weg is, is gezien!”

Opeens klinkt er een luide grauw, AUW!!

Smokey’s staart doet heel veel pijn.

Wat zou er aan de hand zijn?

Lesidee:

Laat de kinderen tijdens het voorlezen meetellen tot 10.

Bespreken:

Smokey heeft zich gebrand aan de hete lamp.

Vraag:

Vraag aan de kinderen of zij zich wel eens gebrand hebben. Waaraan hebben zij zich gebrand? (Wat is heet)

Als alle kinderen antwoord hebben gegeven kun je ingaan op:

Wat moet je doen als je je hand hebt gebrand?

10 minuten onder de kraan met lauw stromend water houden.

Géén zalfjes gebruiken!

Kleding in brand?

• Ga liggen en rollen over de grond. Houd je handen voor je gezicht. Het vuur gaat dan uit.
• Ga dan onder de douche staan. 10 minuten lauw stromend water. 
• Trek onder de douche je kleding voorzichtig uit.
• Waarschuw de dokter of eventueel 112.

Doen:

Oefen met de kinderen de stappen die je moet doen wanneer je kleding in brand staat.

Voorlezen:

Hé Smokey, doe je met me mee?

Ik speel een game op de TV.

Ik race zo hard ik kan,

maar… ik krijg het er wel érg warm van.

Smokey kijkt eens in het rond.

Zie jij waar al die warmte vandaan komt?

Bespreken:

Je kunt het natuurlijk erg warm krijgen als je fanatiek aan het spelen bent.

En ook van het straalkacheltje krijg je het erg warm.

Zie je de kringeltjes boven het kacheltje en de kabelhaspel? 

Hieraan zie je dat er veel warmte vanaf komt. 

Maar hoe komt het dat de kabelhaspel  zo warm is? En waarom zit vlammetje vuur daar? 

Als je televisie wil kijken of een game wilt spelen of het kacheltje aan wil zetten, dan moet je de stekker in een stopcontact doen. De apparaten krijgen dan stroom waardoor alles goed werkt.

Maar als je al die stekkers in een opgerolde kabelhaspel en een stekkerdoos doet, en je zet alles tegelijk aan, dan wordt het heel erg warm.

Misschien wel zó warm dat je brand krijgt.

Op deze tekening zie je dat de kabelhaspel is opgerold en dat alle apparaten aan staan. De haspel is nu zó warm geworden dat de kabel is gaan branden. Kijk maar vlammetje vuur zie je al. En die hoort daar natuurlijk niet te zijn.

Weet je wat je kan doen om géén brand te krijgen?

• Rol de kabel helemaal af van de kabelhaspel. 
• Zet niet alle apparaten tegelijk aan .

Het is natuurlijk wel goed dat er een rookmelder hangt. Als er dan brand is, dan begint hij direct te piepen. En dan weet je dat je snel naar buiten moet gaan. 

We kunnen het veilig maken door de stekkers uit het stopcontact te halen en de kabel helemaal van de kabelhaspel af te rollen.

 Voorlezen:

"Lang zal Smokey Leven", 

zingen Anne en Inge. "Wij  willen je iets geven",

Smokey ziet dat een groot pakket 

dicht bij de open haard is neergezet.

Vlammetje vuur is héél dichtbij.

"Pas op!", zegt ze. "Let op mij."

Straks gaat door de warmte het pakje in brand.

Daarom neemt Smokey het snel mee naar zijn mand.

Bespreken:

Voor de open haard zit géén deurtje. Als er dan vonkjes van het vuur afkomen, kunnen deze de kamer in gaan. Het cadeautje, dat zo dicht bij de kachel ligt, kan door deze vonken in brand gaan.

Dat is natuurlijk niet goed.

Voorlezen:

Smokey is zo benieuwd wat er in het pakket zit. Zal het een lekker bot zijn?

Snel scheurt hij het papier eraf.

Nee, er komt een paraplu tevoorschijn.

Bespreken:

De vuur vonkjes uit de open haard zijn erg warm. Hierdoor kun je brand krijgen. Gelukkig heeft Smokey het pakje snel bij het vuur weg gehaald.

Voorlezen:

Smokey weet precies waar de paraplu goed voor is.

Hij test de rookmelder, want het ging vandaag al bijna een paar keer mis.

Met de kaars, de hete lamp en bij al die stekkers aan elkaar.

En ook het pakje, zo dicht bij de haard. Dat is toch écht een brandgevaar.

Met de paraplu drukt Smokey de testknop van de rookmelder in. PIEP PIEP PIEP klinkt het luid.

Als er écht brand is, ga dan snel het huis uit.

Bespreken:

Door het knopje in te drukken test je of het geluid van de rookmelder goed werkt. Dat is fijn om te weten, want als er écht brand is, laat de rookmelder deze harde pieptoon horen. Hij waarschuwt voor het gevaar van rook en vuur. 

Als je het piepen van de rookmelder hoort, roep je snel papa of mama. Of als je bij opa en oma logeert, roep je opa of oma. Samen ga je snel naar buiten.

Daar bel je de brandweer.

Voorlezen:

"Weet je wat," zegt Smokey, "ik heb een idee."

Doen jullie allemaal met mij mee?

We doen net alsof het fout is gegaan.

En er is brand ontstaan.

De rook gaat naar de rookmelder, die daar hangt aan het plafond.

PIEP PIEP PIEP, klinkt het hard. We gaan snel weg en blijven laag bij de grond. 

Vergeet niet de deur achter je te sluiten.

We gaan allemaal naar buiten.

Doen:

Oefen samen met de kinderen om kruipend de klas uit te gaan, zodra de rookmelder piept. Doe net alsof je de deur achter je dicht doet als je veilig 'buiten' bent.

Voorlezen:

Als er écht brand is weet ik dat je 112 bellen moet.

Maar nu bellen we niet. Dat is niet goed.

Want nu is de brand nep en er is geen écht gevaar.

We oefenen het nu alleen met elkaar.

Samen oefenen is leuk en goed om te weten.

Maar nu heeft Smokey trek in eten.

Bespreken:

Hier zie je de plek voor het huis waar iedereen naar toe is gegaan toen de rookmelder ging piepen.

Zullen we tellen of iedereen veilig buiten is?

Als er nu echt brand is, met welk nummer bel je dan de brandweer?

Antwoord: 112.

Wat ga je vertellen aan de brandweer als je belt?

• Wie je bent.
• Waar je woont
• Wat er aan de hand is.
• Of iedereen veilig buiten is.

Weet jij ook waar je woont?

Welke plaats en welke straat en welk huisnummer?

Nu was er gelukkig geen échte brand in huis. Dus we gaan gauw kijken hoe het verhaal verder gaat.

Smokey heeft heel veel trek in eten.

Voorlezen:

Mama doet het vuur onder de pannen aan,

zodat ze snel aan tafel kunnen gaan.

Uit de keuken komt een heerlijke geur.

Smokey kijkt eens door de keukendeur.

Wat ziet hij nu? De pannen staan nog op het vuur,

en mama staat buiten bij de overbuur.

Klik naar de volgende slide.

Voorlezen:

Opeens ontstaat er in de pan

een grote hete vlam.

Smokey schrikt. "WOEF WOEF,  dit gaat mis!"

Mama komt snel kijken wat er aan de hand is.

Klik naar de volgende slide.

Voorlezen:

Mama zet de deksel op de pan.

En weg is de vlam!

Ze zet ook het vuur onder de pan en de afzuigkap uit.

"Deze pan is nog heel heet, die raak ik voorlopig niet meer aan",

zegt mama. "Ik laat hem gewoon staan."

"Smokey, dank je wel voor het waarschuwen en opletten."

"Ik zal voortaan niet meer weglopen of, het vuur onder de pan uitzetten".

Vraag:

Hoe kan het dat opeens de vlam in de pan komt?

Antwoord: Het fornuis (gas, inductie, keramisch of elektrisch) maakt de pan heel heet. Mama is buiten en let niet op het eten. Dan wordt de pan te heet en kan er brand komen.

Gelukkig ziet Smokey het gebeuren en hij begint  heel hard te blaffen. Mama hoort dat en komt er snel aanlopen. Ze was gelukkig heel dichtbij.

Vertel:

Door de deksel op de pan te leggen, gaat het vuur uit. Ze laat de pan gewoon staan. Dan wordt die vanzelf helemaal koud. Want mama heeft het fornuis uitgezet.

Voorlezen:

Al het eten is verbrand.

Daarom gaat Smokey met iedereen naar een restaurant.

Aan tafel worden ze verrast met kleurplaten en lekker eten.

Dit was echt een verjaardag om nooit te vergeten!

Naar de volgende slide.

Voorlezen:

De verjaardag van Smokey is weer voorbij.

Hij ligt nu in zijn mand en lijkt heel blij.

Hoor jij het zacht snurkende geluid uit de mand komen? 

(Klik op het geluidsicoon om het snurken te horen.)

Smokey is, vast en zeker, in zijn droom, in  een nieuw avontuur terecht gekomen. 

Vertel:

In het verhaal van Smokey hebben we gezien dat er brand in huis kan ontstaan.

Als je ziet dat er brand is, roep dan gauw papa of mama. Samen ga je zo snel mogelijk naar buiten. Daar bel je de brandweer.

Vraag:

Weet jij met welk nummer je de brandweer kunt bellen?

Antwoord: 112

We gaan nu naar een video kijken waarin we zien en horen wat er gebeurt als de brandweer belt.

Video:

Bekijk de video 'brandweerman'

Bespreek:
Als je de brandweer belt, dan gaan de brandweermannen en-vrouwen zo snel mogelijk naar de brandweerkazerne. In de brandweerkazerne trekken ze een speciaal brandweerpak aan. Dat pak zorgt ervoor dat de brandweermensen veilig een brand kunnen gaan blussen.

In het filmpje zag je hoe ze dit pak snel aan deden.

Vertel over het veiligheidspak:

• De laarzen hebben een hele harde 'neus' en beschermen de voeten.
• De broek en de jas beschermen het lichaam tegen het hete vuur.
• De helm beschermt zijn hoofd. 
• Wist je dat de helm en de strepen op het pak lichtgeven in het donker?
• Het masker en de fles vol lucht zorgen ervoor dat de brandweerman niet, de gevaarlijke, rook hoeft in te ademen.

Lesidee: 

Als je een fysiek pak tot je beschikking hebt, kun je ook het pak echt aantrekken en laten zien.

Lesidee:
Speel het geleerde uit de les na in een toneelstukje. Hierin kun je aandacht besteden aan de brandoorzaak, rookmelders, deuren dicht, snel naar buiten gaan, 112 bellen en blussen.

Een voorbeeld toneelstukje is hieronder uitgeschreven.

.

Toneel:    Brandweergastdocent en leerkracht spelen na wat je doet als de juf/meester brand in huis ontdekt. De leerlingen komen als brandweer ter plaatse en blussen de brand.

Voorbereiding: 

De leerlingen plaatsen hun stoeltje in een rij van 2, 3 of 4 stoeltjes naast elkaar, met het zicht gericht op het digiboard. 

Bij de start van het toneelstukje zitten de kinderen in de rij op hun stoeltje.

Voor in de klas zet je, zo mogelijk, de volgende voorwerpen neer: een pannetje, een ‘huisdier’ (knuffel hond/kat of Smokey), een rookmelder (of activeer tijdens het toneelstuk de rookmelder op het digibord) en een telefoon.

De brandweergastdocent/leerkracht vertelt:

Jullie (de kinderen) zijn brandweermannen en brandweervrouwen. En jullie zitten nu in de brandweerauto. 

Vraag: 

Zitten brandweermannen en brandweervrouwen altijd in de brandweerauto te wachten totdat er een hulpvraag komt? 

Antwoord: Nee, de brandweermannen en vrouwen zijn gewoon aan het werk. Liggen ‘s nachts in bed te slapen. Pas als er een hulpvraag komt, dan horen ze dat op hun pieper. Dat is een brandweer apparaatje die gaat piepen als de brandweer wordt opgeroepen. Als de pieper gaat, gaan de brandweermensen zo snel mogelijk naar de kazerne. Net zoals we net in het filmpje hebben gezien.

Doen:

Gaan jullie allemaal achter in de klas staan en kijk met je gezicht naar mij.

Vertel:

Brandweermannen en brandweervrouwen jullie zijn nu thuis of op het werk of in de sportschool of lekker buiten aan het sporten. Terwijl jullie dat doen, gebeurt er tegelijkertijd van alles bij de juf of meester thuis. 

Kijk en luister maar:

De juf of meester laat zien wat brandweergastdocent/leerkracht vertelt:

De juf of meester is boven in de slaapkamer bezig met het afstoffen van de televisie en de vensterbanken en de bedlampjes. Alles moet netjes schoon worden.

Opeens stopt de juf of meester. "Oh nee, ik moet snel eten koken, want ik krijg vanavond visite".

De juf of meester gooit de stofdoek naar achteren en gaat snel naar beneden. In de keuken zet ze de pannen op het vuur. MMMM dat ruikt al erg lekker. Smokey/hond, ander huisdier, kijkt toe. Jammie. Daar heb ik ook wel zin in.

Dan opeens klinkt het geluid van de rookmelder (fysiek testknopje indrukken of de rookmelder op het digibord aanklikken).

De juf of meester kijkt verschrikt op. Het brandalarm gaat? Snel loopt de juf of meester naar de gang en naar boven. Ze ziet hoe zwarte rook de slaapkamer uitkomt. Oh nee! Er is brand? Wat nu? Eerst de deur dicht doen van de slaapkamer. Dan snel naar een veilige plek om de brandweer te bellen. De juf of meester neemt de mobiele telefoon mee naar buiten. Smokey/hondje loopt de juf of meester voor de voeten. Ze struikelt er bijna over. Ja, jij moet ook mee naar buiten. Buiten pakt de juf of meester de telefoon.

Juf of meester (JM) doet net alsof ze het alarmnummer belt: Ik bel nu (nep) 112 (natuurlijk niet echt, want we zijn aan het oefenen)

Brandweergastdocent/leerkracht (BL): Meldkamer, van wie wilt u hulp? Van de brandweer ambulance of politie?

JM: Van de brandweer

BL: In welke provincie?

JM: In de provincie….

BL: Een moment, ik verbind u door.

BL: U spreekt met de brandweer. Waar is de plek van het noodgeval. In welke plaats?

JM: In de plaats….

BL: en welke straat?

JM: straatnaam…..

BL: welk huisnummer?

JM: huisnummer …

BL: Wat is het noodgeval:.

JM: Er is brand boven in de slaapkamer.

BL: Is iedereen veilig het huis uit? Ook de huisdieren?

JM: Ja iedereen is veilig buiten.

BL: Is er ook iemand gewond geraakt of heeft iemand rook ingeademd?

JM: Nee, we zijn direct naar buiten gegaan.

BL: Ik waarschuw nu de brandweer die het snelst bij u kan zijn. Ik heb nog een paar vragen.

BL: Heeft u de deur van de slaapkamer ook dicht gedaan? Dan kan de brand en de rook niet zo snel het hele huis door.

JM: Ja, de deur van de slaapkamer zit dicht.

BL: Weet u ook wat er precies brandt?

JM: Nee ik heb geen idee. Ik was boven aan het stoffen en heb niets gevaarlijks gezien.

BL: De brandweer is nu op weg naar de kazerne. Ze zijn er over ongeveer 8 minuten. Het is belangrijk dat u niet weer naar binnen gaat. Want het vuur en de rook is erg gevaarlijk. Wacht u buiten op de brandweer. Als ze er zijn kunt u tegen de brandweer zeggen waar ze naar binnen kunnen en welke slaapkamer het is.

JM: Ja, dat is goed. Maar kom snel, want ik krijg visite vanavond. Oh jee. Ik bedenk net dat de pannen nog op het vuur staan te pruttelen.

BL: Dus de pannen staan op een laag pitje?

JM: Ja zeker, ik maak stoofvlees.

BL Ik geef dat direct door aan de brandweer, dan controleren ze of het nog veilig is. Ik blijf aan de lijn totdat de brandweer ter plaatse is.

Brandweermannen en brandweervrouwen: we hebben een melding gekregen van een brand in de slaapkamer bij de juf/meester. We moeten rijden naar: " noem de plaats, straat en huisnummer." 

Jullie zijn inmiddels in de kazerne aangekomen.

Dan trekken we nu het pak aan: de broek, de laarzen, de jas, de helm, de handschoenen. Alles aan? Instappen! (alle kinderen nemen plaats op een stoeltje in de zelfgebouwde brandweerauto).

De brandweergastdocent/leerkracht neemt plaats op de stoel van de chauffeur. Hij/zij kijkt achterom en vraagt nogmaals aan de kinderen:

Hebben jullie je veiligheidsschoenen aan? Je broek en jas aan? Je helm op? De handschoenen aan? Ja? Dan gaan we rijden.

Ta Tuu Ta Tuu We hebben een hobbel over de weg, een bocht naar rechts een bocht naar links, weer een bobbel in de weg.

Zien jullie al rook? Ja? We zijn ter plaatse.

Brandweermannen en brandweervrouwen. We zijn bij het huis van de juf/meester. Straks als ik zeg UITSTAPPEN, dan lopen jullie naar de juf/meester toe. Jullie vragen waar je naar binnen kunt en waar de slaapkamer is en waar de keuken is. Zodra jullie dat weten zeggen jullie dat tegen mij en krijg je van mij de volgende opdracht. Begrepen?

UITSTAPPEN.

Zodra de kinderen hebben aangegeven wat ze van de juf/meester hebben gehoord, krijgen ze de volgende opdracht:

"Ga naar binnen en blus de brand."

Als de kinderen het vuur in de slaapkamer hebben geblust en het vuur onder de pan stoofvlees hebben uitgezet, melden ze dit bij de brandweergastdocent/leerkracht.

De brandweer gastdocent/leerkracht vraagt of de kinderen/brandweermannen en -vrouwen ook hebben gezien hoe de brand is ontstaan. 

Antwoord: de brand is ontstaan door de stofdoek die op het brandende nachtlampje terecht is gekomen. Die was warm en heeft de stofdoek in brand gezet. De brandweermannen en vrouwen mogen dat tegen de juf/meester zeggen.

De brandweergastdocent/leerkracht geeft aan dat het goed was dat de juf de deur van de slaapkamer heeft dichtgedaan. Maar dat de rook boven alles vies heeft gemaakt en dat het huis wel schoongemaakt moet worden. Juf/meester moet dus wel ergens anders slapen. Maar beneden is alles nog schoon en het eten stond gelukkig op laag vuur, dus de visite kan  wel komen.

Brandweermannen en brandweervrouwen we hebben de klus geklaard, jullie hebben goed gewerkt. Nu kunnen we terug gaan naar de kazerne. Stap in de brandweerauto. We hebben nu geen haast meer. Dus geen zwaailicht en sirene aan.

Wat hebben we geleerd:

Als er brand is in je huis en je ziet dat, of je hoort de rookmelder piepen:

• Dan waarschuw je iedereen in huis. (sleep het juiste plaatje naar de juiste plek.
• Je gaat snel de ruimte uit. Als er rook is, kruip je er onder door (sleep het juiste plaatje naar de juiste plek).
• Je doet de deur achter je dicht en gaat naar buiten (sleep het juiste plaatje naar de juiste plek).
• Op de veilige plek buiten bel je 112.
• Je wacht buiten op de brandweer en geeft ze de sleutel van je huis.
• Ga zélf niet meer naar binnen.

Hoe vond je de les?

😒🙁😐🙂😃

Vraag aan de leerlingen welke smiley ze geven voor de les.

Tips voor het aanpassen of verbeteren van de les kunnen worden gemaild naar:

[e-mail]