Grammatica t/m lijdend voorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Grammatica zinsdelen

Blz. 25+ Blz 67 + Blz. 109

Planning

• Wat leren we vandaag?

• Opdrachtje

• Herhaling theorie + nieuwe theorie

• Nakijken

• Maken van de opdrachten(blz. 109)

Wat leren we?

• Grammaticatekens
• persoonsvorm
• onderwerp
• werkwoordelijk gezegde
• lijdend voorwerp

Werkwoordelijk gezegde

Het werkwoordelijk gezegde bestaat uit alle werkwoorden in een zin. Een persoonsvorm behoort dus ook altijd tot het werkwoordelijk gezegde.

werkwoordelijk gezegde

Woorden als 'te' en 'aan het' horen bij het wwg, als deze woordjes voor een werkwoord staan.

bijv. Lucky Luke zat een sigaretje te draaien.

wwg: Zat te draaien

bijv. VWO 1 is het spelletje 'Galgje' aan het spelen.

wwg: is aan het spelen.

werkwoordelijk gezegde

Soms is een werkwoordelijk gezegde een werkwoordelijke uitdrukking.

bijv. Hij is met de noorderzon vertrokken.

wwg: is met de noorderzon vertrokken. 

Werkwoordelijk gezegde

Scheidbare werkwoorden zoals: nakijken, opletten behoren ook tot het werkwoordelijk gezegde.

Dat ziet er als volgt uit:

De docente kijkt de toetsen na.

PV:kijkt.

WG: kijkt na

Lijdend voorwerp

Lijdend voorwerp komt voor in zinnen waarin iets/iemand iets 'overkomt' dus als het ware 'lijdt'. 

Vind je door de vraag te stellen

'Wat/wie+ werkwoordelijk gezegde + onderwerp. 

TIP: HET LIJDEND VOORWERP BEGINT NOOIT MET EEN VOORZETSEL!!!!

Wederkerende werkwoorden.

Wederkerende werkwoorden(me, je, zich, ons): Dit zijn woordjes die verplicht vast zitten aan een werkwoord. Zo krijg je woorden(combinaties) als 

'zich schamen' en 'zich vergissen'. Je kunt namelijk niet een ander schamen of vergissen. 

Toevallig wederkerende werkwoorden

Er zijn ook wederkerende werkwoorden die er toevallig staan. Bij deze werkwoorden hoort nameiljk niet altijd een wederkerend voornaamwoord. 

Bijv. 'zich wassen' en 'zich vermaken'. Je kunt jezelf wassen, maar ook iemand anders of een ding. 

Lijdend voorwerp en de wederkende werkwoorden

Bij een verplicht wederkerend voornaamwoord(zich schamen) dan moe het woordje 'zich' bij het werkwoordelijk gezegde.

Bijv. 'Achteraf schaamden wij ons voor onze opmerkingen. 

-->wwg: schaamden ons

Lijdend voorwerp bij wederkerende werkwoorden

Bij een toevallig wederkerend werkwoord dan moet het woordje 'zich' bij het lijdend voorwerp.

Bijv. In de bergen was ik me 's morgens met water uit een bergbeekje. 

wwg: was

lv: me. (geeft immers antwoord op wie/wat was ik?)

Maken(blz 109)

• Opdracht 1. (helemaal)
• Opdracht 2( 1t/m 6).
• Opdracht 3.( 1 t/m 6)
• Opdracht 4 helemaal.