§2.4 El Niño - Zuidelijke oscillatie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom!

Planning

• Welkom!
• Herhaling vorige les
• Lesdoelen
• Uitleg §2.4 El Niño
• Opdrachten maken
• Lesdoelen bespreken
• Gezamenlijke afsluiting!

Oceaan en zeestromen

• Warme zeestroom
• Koude zeestroom
• Thermohaliene circulatie
• Diepwater pomp
• Invloed van de wind
• Invloed op temperaturen over de aarde 

Lesdoelen

• Je kent het verschil tussen El Niño, La Niña en ENSO.
  

De zuidelijke oscillatie

• Windstromen drijven de zeestromen aan
• Zeestromen beïnvloeden de atmosfeer en het klimaat
• Het klimaat beïnvloed de zeestromen weer 
• Voorbeeld van deze interactie: ENSO (El Niño Southern Oscillation)

De zuidelijke oscillatie 

• Oscillatie = schommeling
• El Niño = oceanische deel
• Zuidelijke oscillatie = atmosferische deel
• Weergeven in een index
• Luchtdrukverschillen tussen Tahiti en Darwin
• Positief of negatief getal

De zuidelijke oscillatie

• Positief: sterk lagedruk boven Darwin en hogedruk boven Tahiti
  
• Wind verplaatst volgens de zuid oost passaat
• Negatief: zwak lagedrukgebied boven Darwin en een sterker lagedrukgebied boven Tahiti
• Passaten verdwijnen bijna
• Oorzaak: El Niño

El Niño en La Niña

• Normaal waait er een oostelijke wind over de atlantische oceaan
• Zeewater gaat van Peru naar Indonesië en Australië 
• Bij Peru kan koud zeewater opwellen
• Bevat veel voedingstoffen voor het zeeleven
• Koelt de lucht erboven af

El Niño en La Niña

• Lucht koelt af en daalt (hogedruk gebied)
• De lucht is erg droog
• Woestijnen aan de kust van Peru
• Bij Indonesië en noord Australië is het de omgekeerde wereld
• Warm water uit het oosten warmt de lucht op
• Deze lucht stijgt op (lagedruk)

El Niño en La Niña

• Er valt veel regen
• Tropische regenwouden
• Versterking van deze omstandigheden door:
• Luchtdruk, passaten en/of zeestromen
• Noemen we La Niña
• Extra opwelling koud zeewater Peru

El Niño

• Omstandigheden keren om (Kerst)
• Luchtdrukverschillen verminderen
• Passaten verzwakken
• Wind uit het westen
• Zeestroom keert om
• Geen voedselrijk koud water bij Peru= ramp voor de visserij 
• Indonesië krijgt weinig regen, meer kans op bosbranden

De cyclus

• Wisseling tussen 2 tot 8 jaar
• Lagedruk boven Peru en Tahiti trekken passaten aan (El Niño)
• Hogedruk zwakt deze passaten af
• Oceaan speelt ook een belangrijke rol
• Kan nog niet 100% verklaard worden

Interacties tussen atmosfeer en oceaan elders op aarde

• Bestaan diepwaterpomp alleen omdat atmosfeer vocht opneemt
• Veranderingen in zeewater temperatuur leiden tot droogte in California 

Opdrachten maken!

• Jullie gaan de verkorte leerroute en atlasopdrachten maken
• De eerste 6 minuten zijn in stilte, daarna mag je samenwerken
• Heb je een vraag, steek je hand op
• Opdrachten die overblijven zijn huiswerk
• Ben je klaar? Oefen de begrippen op Knowt

Lesdoelen

• Je kent het verschil tussen El Niño, La Niña en ENSO.
  

Gezamenlijke afsluiting!