Tekstdoelen en lay-out

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3,4

Vandaag:

• Herhaling § 4 Tekstdoelen en publiek 
• Uitleg § 6 Lay-out

Planning 

Welkom ( 5 minuten)

Herhaling  § 4 Tekstdoelen en publiek  (25 minuten)

Wat leren we vandaag? =>  § 6 Lay-out (25 minuten)

Aan de slag! (20 minuten)

Evaluatie les (5 minuten)

LEERDOELEN:

- je kunt tekstdoelen, de bedoeling van de schrijver en het publiek van de tekst herkennen en benoemen

- je kunt de lay-out van een tekst en de functie van afbeeldingen herkennen en benoemen 

Wat is het verschil tussen het onderwerp en de hoofdgedachte?

Waar vind je de hoofdgedachte vaak?

Wat is het doel van dit bord?

1. overhalen
2. amuseren
3. informeren
4. instrueren

Wat wil de spreker bereiken met dit stukje?

1. overhalen
2. amuseren
3. informeren
4. instrueren

Noem de vijf tekstdoelen.

Wat is het doel van dit gedicht?

1. Informeren
2. Overhalen/activeren
3. Amuseren
4. Instrueren

Wat is het doel van dit recept?

1. Informeren
2. Overhalen/activeren
3. Amuseren
4. Instrueren

Wat is het doel van dit aanplakbiljet?

1. Informeren
2. Overhalen/activeren
3. Amuseren
4. Instrueren

Wat is het doel van deze krantenartikelen?

1. Informeren
2. Overhalen/activeren
3. Instrueren
4. Overtuigen

Wat is het belangrijkste doel van dit artikel?

1. Informeren
2. Instrueren
3. Overtuigen
4. Amuseren

 Lay-out van een tekst

INFORMATIE VOOR LESSEN NEDERLANDS

Lay-out (opmaak) van een tekst

Elke tekst heeft een bepaalde lay-out of opmaak. 

• titel, tussenkopjes
• lettertype, lettergrootte
• kolommen
• tekstkleur

De lay-out van een tekst is dus hoe de tekst eruit ziet.

Afbeeldingen(pictures)

- Vaak worden ook afbeeldingen gebruikt om de tekst te ondersteunen. 

- Een schrijver kan bijvoorbeeld gebruikmaken van foto’s, tekeningen, schema’s, (land)kaartjes, tabellen, grafieken en diagrammen.

Functies afbeelding 

 

De afbeelding is bedoeld om:

• de aandacht van de lezer te trekken.
• nieuwe informatie aan de tekst toe te voegen.
• de tekst duidelijker te maken.
• de lezer aan te sporen om iets te doen

Bekijk en lees de tekst.

Wat is de functie van de afbeelding in het midden?
a. aandacht trekken
b. informatie toevoegen
c. tekst duidelijker maken

1. aandacht trekken
2. informatie toevoegen
3. tekst duidelijker maken

Welke functies zijn het belangrijkste bij een poster?

1. Aandacht trekken en je tot handelen aanzetten.
2. Informatie uit de tekst duidelijker maken.
3. Nieuwe informatie aan de tekst toevoegen.
4. De lezer amuseren.

Behoren tekeningen, schema's, landkaartjes, tabellen, grafieken en diagrammen ook tot de afbeeldingen in een tekst?

1. Ja
2. Nee

Wat is het doel van de poster van het voedingscentrum?

1. Leerlingen bewust maken van gezonde tussendoortjes.
2. Leerlingen bewust maken van een gezonde lunch.
3. Leerlingen bewust maken van een gezond diner.
4. Leerlingen bewust maken van gezond eten in het algemeen.

Hoe wordt de lay-out van een tekst ook wel genoemd in het Nederlands?

1. Titelpagina
2. Opmaak
3. Bladwijzer
4. Uiterlijk

Wat is GEEN functie van de lay-out van een tekst?

1. De aandacht van de lezer trekken
2. Nieuwe informatie toevoegen
3. Informatie verduidelijken of benadrukken
4. De tekst opvrolijken met leuke elementen

Wat hoort bij de lay-out van een tekst?

1. de lengte van de zinnen
2. de signaalwoorden
3. de woordkeuze van de schrijver
4. het lettertype

Welke uitspraak is waar?

1. Als je de hoofdzaken van een tekst wilt vinden, lees je meestal alleen de inleiding.
2. De belangrijkste informatie in een tekst noem je bijzaken.
3. De lay-out van een tekst helpt altijd om de hoofdzaken te vinden.
4. In de eerste en laatste zin van elke alinea staat altijd de hoofdzaak.

Je wilt snel het onderwerp van de tekst te weten komen. Noem drie elementen van de tekst of de lay-out die je daarbij helpen.

1. slot
2. titel
3. inleiding
4. afbeelding

Wat valt niet onder de lay out van een tekst?

1. De titel
2. De kernzinnen
3. Grafieken
4. Lettergrootte

De lay-out van een tekst heeft te maken met

1. het soort taalgebruik
2. hoe de tekst eruit ziet en of er plaatjes zijn
3. het lettertype
4. of er kleur in een tekst is gebruikt of niet

Ik kan de lay-out van teksten beschrijven

ja

een beetje

nee

Aan de slag!

Wat?  § 6 Lay-out Maak opdrachten online

Hoe? Individueel 

Waar? Op je iPad

Tijd? 20 minuten

Hulp? Overleg (fluisterend) eerst met je maatje. Kom je er samen niet uit, steek dan je vinger op!

Klaar? Kijk goed na of je alles hebt nagekeken en verbeterd!! 

LEERDOELEN:

- je kunt tekstdoelen, de bedoeling van de schrijver en het publiek van de tekst herkennen en benoemen

- je kunt de lay-out van een tekst en de functie van afbeeldingen herkennen en benoemen