6.1 De middeleeuwse stad

 6.1

De middeleeuwse stad

Aan het eind van deze les kun je:

-  uitleggen waarom in Europa vanaf de elfde eeuw steden ontstonden en bestaande steden groeiden.

-  beschrijven hoe burgers hun stad bestuurden.

- beschrijven hoe ambachtslieden en handelaren zich organiseerden.

Terugblik: de Vroege Middeleeuwen

Hoe werd er bestuurd?

1. er waren stadstaten
2. de koning had alle macht
3. met het leenstelsel
4. met het hofstelsel

Terugblik: de Vroege Middeleeuwen

Hoe ging het economisch?

1. mensen werkten vooral in de landbouw
2. mensen werkten vooral in de steden
3. er werd veel geld verdiend
4. de meeste mensen waren arm.

Terugblik: de Vroege Middeleeuwen
Er waren drie standen.
Welke hoort er niet bij?

1. adel
2. geestelijkheid
3. boeren
4. burgers

Late Middeleeuwen

(hoofdstuk 6)

Vroege Middeleeuwen

(hoofdstuk 5)

500-1000

velen leefden als horigen op het platteland

het domein was zelfvoorzienend

er was veel handel over goede wegen

1000-1500

er kwamen steeds meer steden

< wat hoort dus waar? >

Vroeg en laat

• Steden keren terug; wanneer hadden 'we' ze al? 
• Hoe? 

Verbeteringen in de landbouw

Gevolgen? 

• Meer voedsel --> ? 
• Meer mensen --> ?
• Minder mensen nodig in de landbouw --> specialisatie
• Herken je het patroon? 

Titel van de alinea::

belangrijke begrippen:

wie 

wat 

waar

wanneer

waarom

hoe

Verzamelde informatie:

Aan de slag met samenvatten van grote stukken tekst.

Handige methode om iets samen te vatten: De Cornellmethode

Deel een pagina in je schrift in op deze manier:

Van stad naar platteland

belangrijke begrippen:

wie 

wat 

waar

wanneer

waarom

hoe

Aan de slag

Mk opdr 1, 3 en 4

Steden in opkomst

Niet meer iedereen is in de landbouw nodig en mensen met een ambacht trekken naar de stad. Mensen die hetzelfde beroep uitoefenen verenigen zich in gilden.

Titel van de alinea::

belangrijke begrippen:

wie 

wat 

waar

wanneer

waarom

hoe

Verzamelde informatie:

Aan de slag met samenvatten van grote stukken tekst.

Handige methode om iets samen te vatten: De Cornellmethode

Deel een pagina in je schrift in op deze manier:

Ambachtsgilden

belangrijke begrippen:

wie 

wat 

waar

wanneer

waarom

hoe

Aan de slag

Mk opdr 5 en 6

Stadsrechten

Steden krijgen stadsrechten. Dit      zijn privileges van een stad. 

• Steden moesten voor stadsrechten betalen. Koningen, hertogen en graven verkochten stadsrechten voor geld. 

           

Stadsrechten

De heer gaf steden stadsrechten

Stad met stadsrechten mocht: 

• Zelf de stad besturen
• Eigen wetten maken
• Stadsmuur bouwen
• Eigen leger hebben
• Rechtspraak zelf doen
• Eigen munten slaan

Oudste stad?

• Stavoren stadsrechten in 1061
  
  
• 18 maart 1275 kreeg Schiedam (of Nuwer Scie) stadsrechten
• 1273: Vlaardingen
  

Stadsrechten

Rechtspraak en bestuur

Steden met stadsrechten mochten hun eigen wetten en regels maken. De schout en schepenen zorgden voor orde en rust. 

Elke stad had eigen rechtbank. De schepenen waren hier de rechters en de schout de voorzitter. Samen met de schout bepaalden zij de straffen. 

Maakten keuren ( wetten)

I

Titel van de alinea::

belangrijke begrippen:

wie 

wat 

waar

wanneer

waarom

hoe

Verzamelde informatie:

Aan de slag met samenvatten van grote stukken tekst.

Handige methode om iets samen te vatten: De Cornellmethode

Deel een pagina in je schrift in op deze manier:

Stadsbestuur

belangrijke begrippen:

wie 

wat 

waar

wanneer

waarom

hoe

Aan de slag

Mk opdr 7, 8 en 9

Video

Bekijk de video en beantwoordt de vragen.

• Door welke oorzaken groeide de handel in de Late Middeleeuwen?

Internationale contacten

🌍 Handel breidde zich uit, jaarmarkten bloeiden 🌟, en steden werkten samen in de Hanze ⚓🤝.

Titel van de alinea::

belangrijke begrippen:

wie 

wat 

waar

wanneer

waarom

hoe

Verzamelde informatie:

Aan de slag met samenvatten van grote stukken tekst.

Handige methode om iets samen te vatten: De Cornellmethode

Deel een pagina in je schrift in op deze manier:

Internationale contacten

belangrijke begrippen:

wie 

wat 

waar

wanneer

waarom

hoe

Aan de slag

Mk opdr 10, 11 en 12