2V 5 P4 Verlicht denken 3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Welkom in de geschiedenisles!

Leerdoelen

• Je kunt verschillende voorbeelden noemen van verlicht denken op cultureel (religieus), politiek, sociaal en economisch gebied. (T1)

• Je kan uitleggen de begrippen ‘godsdienstvrijheid’, ‘volkssoevereiniteit’, ‘natuurlijke rechten’, ‘vrije markteconomie’ en ‘trias politica’ uitleggen en koppelen aan de juiste filosoof. (T1)

• Je kunt drie manieren noemen waarop de verlichte ideeën snel verspreid konden worden onder de hogere standen van de bevolking. (T1)

• Je kan uitleggen hoe salons en de tolerantie in de Republiek bijdroegen aan de verspreiding van de ideeën van de Verlichting. (T2)

• Je kunt uitleggen welke verschillen er waren tussen de manier waarop het bestuur in de Republiek, Engeland en Frankrijk waren georganiseerd (specifiek de rol van de koning). (T2)

• Je kan uitleggen waarom de ideeën van de Verlichting vooral in Frankrijk veel aanhang kregen. (I)

• Je kan uitleggen waarom de ideeën uit de Verlichting, zoals die van John Locke en Montesquieu, een bedreiging waren voor het absolutisme (van bijvoorbeeld Frankrijk). (I)

Leerdoelen

je kunt uitleggen hoe de denkwijze van de wetenschappelijke revolutie zorgde voor de Verlichting. (T2)

Je kunt je mening vormen over een verlichtingsdilemma. (I)

Je kunt uitleggen hoe verlichte denkers dachten over cultuur, economie, politiek en sociale verhoudingen.

Huiswerk: opdrachtenblad + vragen 14, 17, 18, 19 uit boek (4.2) 

Welke bron verlicht en welke bron niet is niet verlicht? Leg je antwoord uit.

Verspreiding Verlichtingsideeën: salons en opera’s

Republiek 

Engeland

Frankrijk

Wij zijn sinds 1688 de eerste constitutionele monarchie ter wereld, dat wil zeggen dat er een grondwet is waar ook de koning zich aan moet houden

Wij gebben geen centraal bestuur, iedere provincie bestuurt zichzelf. Grote beslissingen over handel en oorlogvoering worden wel gezamenlijk genomen

Wij hebben een absoluut heerser, de koning bepaalt alles

Andere landen zijn jaloers op ons rijke landje. Er gaan geruchten dat ons land wordt aangevallen door meerdere landen tegelijk. Ons leger is machtig op zee, maar op land zijn wij erg zwak.

Onze koning verspilt veel van ons geld aan oorlog, feesten en jagen. Als hij geld nodig heft, verhoogt hij gewoon de belastingen voor het volk.

Wij zijn katholiek. Veel protestanten ontvluchten ons land, omdat ze ergens anders hun geloof wel kunnen uitoefenen..

Wij zijn het rijkste land van Europa, dankzij onze handelsvloot en het bezit van Indië bloeit onze handel

Bij ons wordt niemand vervolgd vanwege zijn godsdienst. Toch hebben de protestanten in ons land meer rechten.

Absolutisme en Verlichting