Samengestelde zin 2vwo

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

10 min lezen

Planning van vandaag

- Quiz zinsdelen tot nu toe

- Uitleg samengestelde zin

- Zelfstandig werken

Quiz Zinsdelen

Wat weet je van ow, wg, 

lv, mv, bwb, vv, bijv.bep,

obwb en bijst?

Wat is het lijdend voorwerp (lv) in de zin:
De piranha rook bloed.

1. De
2. piranha
3. rook
4. bloed

Wat is de bwb in de zin:
We hebben woensdag een toets.

1. We
2. hebben
3. woensdag
4. een toets

Wat is het wg in deze zin:
Jij gedraagt je vandaag!

1. Gedraagt je
2. Jij gedraagt
3. Gedraagt
4. Gedraagt vandaag

Wat is het wg in de volgende zin:
De kapper scheert zich altijd.

1. Scheert
2. Scheert zich
3. De kapper scheert
4. Scheert altijd

Wat is het lv in de volgende zin:
De kapper scheert zich altijd.

1. De kapper
2. scheert zich
3. zich
4. altijd

Welk voorzetsel hoort bij twijfelen?

1. op
2. voor
3. tegen
4. aan

Maak de zin goed af:
De arts zorgt...

1. na de zieken
2. voor de zieken
3. in het ziekenhuis
4. op het ziekenhuis

Wat is het vv in deze zin:
Tijdens zijn studie maakte Tobias kennis met archeologie.

1. Tijdens zijn studie
2. maakte Tobias kennis
3. met archeologie
4. tijdens, met

Wat is de bijv.bep in de volgende zin?
De antieke vaas ligt op zolder.

1. De antieke vaas
2. de
3. antieke
4. vaas

Wat is de bijv.bep in de volgende zin?
De gezondheid van de mensen wordt gecontroleerd.

1. De gezondheid
2. van de mensen
3. De gezondheid van de mensen
4. De mensen

Wat is de bijv.bep in de volgende zin:
Ik ben met de zeer moeilijke opleiding gestopt.

1. zeer moeilijke
2. moeilijke
3. zeer moeilijke opleiding
4. moeilijke opleiding

Wat is de obwb in de volgende zin:
Ik ben met de zeer moeilijke opleiding gestopt.

1. zeer moeilijke
2. moeilijke
3. zeer
4. zeer moeilijke opleiding

Wat is de obwb van de volgende zin:
Marianne was heel behulpzaam

1. Marianne
2. was
3. heel
4. behulpzaam

Combineer de uitleg en het juiste onderdeel.

Staat vaak tussen komma's en duidt hetzelfde object aan als de woorden ervoor: Max, mijn beste vriend.

Dit zegt iets over de kern als het een znw of een vnw is: een Engels kasteel

Dit zegt iets over een kern dat geen znw of vnw is: een groot Engels kasteel.

Bijv.bep

Bijst.

Obwb

Samengestelde zinnen

Normaal heb je een enkelvoudige zin:

 ‘Brit tekent in haar schrift.’

Bij samengestelde zinnen zijn er twee zinnen aan elkaar geplakt:

 ‘Brit tekent in haar schrift en Tessa maakt aantekeningen.’

De zinnen worden aan elkaar geplakt door de toevoeging van een voegwoord zoals:

 en, maar, dus, terwijl, toen, omdat, zodat, als, want

Een samengestelde zin kent twee persoonsvormen.

Wat zijn de persoonsvormen in de voorbeeldzin hierboven?

Enkelvoudige of samengestelde zin?
Tijdens de les rekenen werd Marco uit de klas gehaald.

1. Enkelvoudig
2. Samengesteld

Hoofdzin en bijzin

Als zinnen samengesteld zijn is één zin vaak belangrijker dan de andere, die zin noemen we de hoofdzin en de ander de bijzin.

Bij de hoofdzin staan het onderwerp en de persoonsvorm vaak naast elkaar, er past bijna nooit een ander zinsdeel tussen.

Let op: soms zijn allebei de zinnen even belangrijk en zijn er twee hoofdzinnen, maar je kan nooit een bijzin hebben als er niet ook een hoofdzin is!

Voorbeeld

2 hoofdzinnen: Yunus neemt een jas mee, want het KNMI voorspelt regen.

Hoofdzin en bijzin: Omdat het KNMI regen voorspelt, neemt Yunus een jas mee.

TIP

Maak de zin vragend, dan staat de hoofdzin vooraan!

Welk deel is de bijzin?
Nathalie heeft met hem afgesproken dat hij de treinkaartjes betaalt.

1. Nathalie heeft met hem afgesproken.
2. Dat hij de treinkaartjes betaalt

Nevenschikkend en onderschikkend

Samengestelde zinnen worden ook wel nevenschikkend of onderschikkend genoemd.

Nevenschikkende zinnen zijn twee zinnen van hetzelfde niveau, dus 2 hoofdzinnen of 2 bijzinnen.

Onderschikkende zinnen zijn twee zinnen van verschillend niveau, dus een hoofdzin en een bijzin.

Onderschikkend of nevenschikkend?
Het is niet zo dat ik niet mee wil, maar ik moet nog veel leren.

1. Nevenschikkend
2. Onderschikkend

Welk onderdeel van grammatica vind je nog lastig?

Aan de slag

Maken §9 samengestelde zinnen

in de online methode