Mijnmuseum

• NT2
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Mijnmuseum

Wanneer?

Woensdag 18 juni 

Hoe laat?

12.50u - 14.20u 

Wat ga je doen?

1. Je luistert naar de informatie.

2. Je schrijft belangrijke woorden op. Je schrijft op wat het woord betekent en tekent het woord. 

3. Begrijp je iets niet? Steek je vinger op. 

4. Beantwoord de vragen. 

Lesdoelen

- Ik kan vertellen over de geschiedenis van de mijnen in Limburg. 

Belangrijke woorden

de mijn

de steenkool

de mijnbouw

de mijnwerker

de koempel

de schacht 

de mijnsluiting

de crisis

Belangrijke woorden

De mijn

Een mijn is een plek onder de grond waar mensen bijvoorbeeld goud of zilver zoeken. 

In Limburg zochten mensen steenkool.

De steenkool

Zwarte stenen waarmee je bijvoorbeeld vuur kunt maken. 

Steenkool vind je diep onder de grond. Je krijgt het door mijnbouw.

de mijnbouw

Het werk waarmee je steenkool diep onder de grond uithaalt. 

Dit deden de mijnwerkers.

de mijnwerker

Iemand die steenkool uit de grond haalt.

Een ander woord voor mijnwerker is koempel.

de koempel

Is hetzelfde als mijnwerker.

De koempels gingen met de schacht de mijn in. 

de schacht

De schacht is een lift waarmee mijnwerkers diep onder de grond naar de mijn gingen. 

De mijnbouw was erg duur, dus kwam de mijnsluiting. 

de mijnsluiting

De mijnen gingen dicht en de mijnwerkers hadden geen werk meer. 

Toen kwam in Zuid-Limburg een crisis. 

de crisis

De periode na de sluiting van de mijnen waarin het niet goed ging met veel mensen in Zuid-Limburg. 

Filmpje

We kijken naar een filmpje over de mijnen.

Schrijf kort op wat je ziet. Je schrijft minimaal 3 dingen op. 

Filmpje

Wat hebben jullie gezien? 

Welke woorden zijn daarbij belangrijk? 

Geschiedenis van de mijnen

1800 - 1850 > ontdekking van de mijnen.

1850 - 1900 > mijnen werden belangrijk. 

1900 - 1950 > belangrijkste periode voor de mijnen. 

1950 - 1970 > mensen gebruiken minder steenkool.

1974 > sluiting laatste mijn 

1900 - 1950

- veel mijnen worden ontdekt. 

- 7 'staatsmijnen'

- 12 'particuliere mijnen'

- Zuid-Limburg is rijk 

Cijfers

- 40.000 mensen werkten voor de mijnen.

- 35.000 mensen werkten indirect voor de mijnen. 

- De diepste schacht was 1100 meter. Hier was het altijd 30 tot 40 graden. 

- De mijngangen in Limburg zijn in totaal 20.000 kilometer lang. 

- Rond 1940 kwam jaarlijks meer dan 1400 miljoen ton steenkool boven de grond. Dat is  14.000.000.000 kilogram per jaar! 

Filmpje

In het filmpje vertelt 'koempel' Wim Schoenmaeker hoe het was om in de mijn te werken. 

Wat is een schacht?

1. 
2. 
3. 
4. 

Een mijnwerk is hetzelfde als ...

1. crisis
2. koempel
3. mijnbouw
4. mijngang

Wat is steenkool?

1. 
2. 
3. 
4. 

Hoeveel staatsmijnen had Limburg?

1. 3
2. 5
3. 7
4. 9

En hoeveel particuliere mijnen?

1. 10
2. 12
3. 14
4. 16

Hoelang zijn de mijngangen onder Limburg ongeveer?

1. 1500 kilometer
2. 5000 kilometer
3. 20.000 kilometer
4. 30.000 kilometer

Wanneer was de mijnsluiting?

1. 1966
2. 1970
3. 1974
4. 1978

1965

De premier van Nederland komt naar het theater in Heerlen. 

Hij vertelt dat de mijnen binnen 10 jaar moeten sluiten. 

1974

Sluiting van de mijnen. 

Na 1974

Limburg wil de mijnen vergeten. 

Alle mijnen en alle fabrieken worden weggehaald. 

Na 1974...

- Limburg was rijk door de mijnen.

- De mijnen zijn dicht, dus mensen hadden geen werk. 

- Mensen hadden geen geld. Veel mensen waren arm. 

> door de mijnsluiting kwam een crisis. 

Extra

Op school leren wij Nederlands.

In Limburg spreken mensen een dialect, Limburgs. 

In de mijnen hadden mensen een eigen taal met eigen woorden. 6 voorbeelden die je in Limburg nog vaak hoort. 

Mijnwoorden

1. koel 

2. sjiecht

3. koempel

4. pungel

5. bottere 

6. poekele 

Koel

= hetzelfde als de mijn. 

sjiecht

= de tijd die je moet werken. 

Een docent werkt van 8.30u tot 16.30u. Een mijnwerker had andere tijden. 

de koempel

= de mijnwerker

Maar dat weet je nu al! 

Pungel

= werktas

Jij brengt je schooltas naar school, de mijnwerker brengt zijn pungel mee naar de mijnen. 

Bottere

= boterhammen eten.

Zoals jullie lunch hebben, gingen mijnwerkers 'bottere'. 

Poekele

In de mijn werd je vies. Als je klaar was moest je douchen. De mijnwerkers wasten elkaars rug. Dat heet poekele.