Herhalingsles H7

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Studiewijzer

03/04 Introductie H7

08/04 Par. 7.1 Nationalisme in het Midden-Oosten

10/04 Par. 7.1 Nationalisme in het Midden-Oosten

15/04 Par. 7.1 Nationalisme in het Midden-Oosten

17/04 Par. 7.2 Oorlog en vrede

MEIVAKANTIE

06/05 EXCURSIE NAAR ANTWERPEN

08/05 -

13/05 SO par. 7.1 en 7.2

15/05 Par. 7.3 Voortdurende tegenstellingen

20/05  Lessenserie

22/05 Lessenserie

27/05 Par. 7.3 Voortdurende tegenstellingen

HEMELVAART

03/06 Par. 7.3 Voortdurende tegenstellingen

05/06 7.4 De wereld van Osama en Jasmin

10/06 Herhalen par. 7.1 en 7.2

12/06 Herhalen par. 7.2 en 7.3

TWT4 (vanaf 18/06)

HOOFDSTUK 7

Het Midden-Oosten behoorde eeuwenlang tot het Ottomaanse rijk. 

Rond 1900 was het Rijk klein, maar Palestina, Syrië en andere Arabische gebieden waren nog steeds Ottomaans. In die tijd ontstond onder de Arabieren het nationalisme, het verlangen naar een eigen staat.

Ontstaan staten Midden-Oosten

• WO1: Ottomanen vochten samen met Duitsers
  
• De Britten maakten gebruik van het Arabische nationalisme: ze beloven de Arabieren een eigen staat als ze in opstand komen tegen de Ottomanen.
• Arabische troepen onder leiding van prins Faisal trokken uit Mekka en gingen met de Britten meevechten. Samen veroverden ze Damascus. De prins werd koning van het Arabische koninkrijk Syrië. 

Ontstaan staten Midden-Oosten

• Groot-Brittannië & Frankrijk hadden Midden-Oosten al stiekem verdeeld.
• 1920: Frankrijk bestuurd Libanon en Syrië / GB bestuurd Jordanië, Palestina en Irak 
• Saoedi-Arabië werd onafhankelijk, de Britten wilden de woestijn niet...

Ontstaan staten Midden-Oosten

• Arabische wereld: verzet tegen het Europese kolonialisme.
• 1932: Irak onafhankelijk (buiten vliegvelden en olievelden). 
• WOII: Frankrijk werd bezet door Duitsland en verliest bestuur Syrië en Libanon. 
• 1946: Jordanië onafhankelijk
• 1948: Eind Brits mandaat in Palestina.  
• 1952: Egypte kwam in opstand tegen de koning, die te veel luisterde naar de GB. Egyte werd een Republiek. 

De Joden

• Voor het Romeinse tijd woonden de joden in het gebied dat vroeger Palestina werd genoemd. 
• Ze vluchtten na mislukte opstand tegen de Romeinen. 
• Ze verspreiden zich over de hele wereld en volgden hun eigen tradities en geloof.
• Ze geloofde dat de joden ooit zouden terugkeren naar het beloofde land. 

De verschillen...

• Het Jodendom is een geloof.
• Niet alle Israëliërs zijn joden.
• Niet alle joden zijn zionistisch.
• Niet elke jood is voorstander van de Joodse staat.

Spanningen Joden & Palestijnen

• Britten beloven de joden een ''nationaal tehuis'' in Palestina 
• 1900: Ontstaan Joods nationalisme: zionisme (streven naar een joodse staat)
• Eigen staat in Palestina. 
• Niet alle zionisten waren gelovig, maar ze geloofden wel allemaal dat de joden alleen in een eigen staat veilig konden leven. 

Brits Mandaat (1920-1948)

Zionisme kreeg steun van GB

Holocaust

• Veel joden trokken naar Palestina. 
• Het geweld tussen joden en Palestijnen nam verder toe. 
• GB kreeg de situatie niet onder controle en maakte in 1948 een einde aan het Britse bestuur. 
• Verenigde Naties (VN) kreeg de macht over het gebied.
  
• Gebied wordt opgedeeld: een Joodse en een Arabische (Palestijnse) staat.

De twee staten oplossing

De VN zou Jeruzalem zelf besturen, omdat het een heilige stad is voor zowel de joden als de moslims. 

De Tempelberg in JERUZALEM

• Het centrum van het joodse geloof. Vroeger stond er een joodse tempel die door de Romeinen werd verwoest.
• Moslims geloven dat de profeet Mohammed vanaf de Rotskoepel een reis naar de hemel had gemaakt (610).
• Naast de Rotskoepel staat de Al Aqsamoskee, een van de belangrijkste heiligdommen van de islam. 

Al Aqsamoskee

Conflict Israël & Arabische wereld

• Burgeroorlog voor grondgebied: Palestijnen en zionisten probeerden zo veel mogelijk grondgebied in handen te krijgen. 
• Palestijnen vluchtten uit gebieden die werden veroverd door joodse troepen. 

Israël wordt onafhankelijk

• 14 mei 1948: Zionist Ben Goerion roept staat Israël uit.
• Omringende Arabische landen vallen Israël aan, maar verliezen van het leger.
• In 1949 kwam er een wapenstilstand, maar geen vrede. 
• De Arabische landen weigerden het bestaansrecht van Israël te erkennen. 

De oorlog in 1956 in Egypte

• Nassar werd dictator van Egypte. Hij was zeer nationalistisch en steunde het geweld tegen Israël.
• Hij nam in 1956 het Suezkanaal in, dat van GB was. 
• Het Suezkanaal is belangrijk voor de aanvoer van olie uit het Midden-Oosten naar het westen. 
• Dit leidde tot de tweede oorlog met Israël. 
• GB, FR en Israël nam het Suezkanaal na een aanval op Egypte.

1967: Derde Arabisch-Israëlische oorlog

• Syrië, Jordanië en Egypte dreigen: ''de joden de zee in te drijven''.
  
• Israël is hen voor en wint de Zesdaagse Oorlog.

Gevolgen van de zesdaagse Oorlog, 1967 

• Israël bezet grote stukken land: 
• Sinaï en Gazastrook (van Egypte), Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem (van Jordanië) en de Golan (van Syrië)

• Anderhalf miljoen Palestijnen kwamen in door Israël bezette gebieden te wonen.
  

1973

• Egypte, Jordanië en Syrië wilden de verloren gebieden terug. 
• Ze vielen Israël weer aan en rukten snel op. 
• Na een paar dagen ging Israël in de tegenaanval en maakte alle verliezen goed. 
• Er kwam in 1973 een wapenstilstand.

De oliecrisis 1973

• Yom Kippoeroorlog tussen Israël en een aantal Arabische landen.

•  Nederland steunde Israël en daarom weigerden Arabische landen olie aan Nederland te leveren. 

• Benzine op de bon, autoloze zondagen (uiteindelijk 10 keer)

Kolonisten

Fanatieke zionisten begonnen op de Westelijke Jordaanoever met de bouw van joodse nederzettingen, waardoor het gebied van de Palestijnen afnam. 

Inmenging van de VS en de EU

Vrede tussen Israël en Palestine kan alleen bereikt worden met een tweestatenoplossing: naast Israël moest er een gelijkwaardige Palestijnse staat komen, met grenzen van voor de oorlog van 1967. 

- Doel PLO: Palestina als seculier (neutraal t.o.v. godsdiensten) land met gelijke rechten voor alle godsdiensten. 

- PLO erkent het bestaansrecht van Israël. 

- Doel Hamas: Islamistische staat. 

- Hamas erkent niet het bestaansrecht van Israël. 

De Palestijnen zijn verdeeld

Terroristische aanslagen Hamas

• Vanaf 1993 ondermijnde Hamas het vredesproces met aanslagen: zelfmoordterroristen bliezen zich op te midden van Israëlische burgers en militairen. 
• Vanaf 2de intifada werden de aanslagen veel bloediger: zelfmoordterroristen in restaurants, bussen en op marktpleinen doodden tientallen Israëlische burgers en militairen. 

Verdeeldheid in Israël

Radicale zionisten en ultraorthodoxe (zeer streng gelovig) joden vonden dat de bezetten gebieden bij Israël hoorden en wilden er nieuwe nederzettingen bouwen. 

De aanhang van radicale joodse politieke partijen groeide. Deze partijen wilden niet toegeven aan de Palestijnen. 

Na de verkiezing van 1996 kwam de rechtse Likoedpartij aan de macht. Netanyahu werd de nieuwe premier. 

Israel onder de eerste termijn van Netanyahu:

• De bouw van nieuwe nederzettingen werden weer toegestaan. 
• Het aantal Palestijnse aanslagen steeg. 

Bij de nieuwe verkiezingen in 1999 werd Netanyahu verslagen en de linkse Arbeidspartij ging regeren, maar het geweld werd steeds ernstiger. 

Vanaf 2000..

Na de Tweede Intifada:

• Vele gaven de Arbeidspartij de schuld. 
• Na de verkiezing in 2001 kwam de Likoedpartij weer aan de macht. Sharon werd de nieuwe premier en hij trad hard op:
• hij liet Israël met hekken en muren afscheiden van de bezette gebieden.
• Honderden Palestijnen werden opgepakt en zonder proces gevangenhouding. 
• De huizen van Palestijnse tegenstanders werden gesloopt. 

Begrippen uit je hoofd leren