Hoofdstuk 1 - laatste les voor de toets

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 1 - laatste les

Opbouw van de les

- Uitleg van de hoofdlijnen van dit hoofdstuk (blz. 8 tot 21)

- Oefenvragen (klassikaal)

- Bespreken oefenvragen 

- Tips om voor de toets te leren

- Tijd over? Zelfstandig leren

Doelen van de les

- Aan het einde van de les weten jullie wie de eerste mensen waren en hoe zij leefden.

- Aan het einde van de les weten de jullie hoe jagers boeren werden en hoe onze tijdsindeling werkt.

- Aan het einde van de les weten jullie wie de boeren vereerden en wat de onderlinge verschillen waren tussen jagers-verzamelaars en boeren.

- Aan het einde van de les weten jullie een aantal ontwikkelingen over Egypte (ontstaan landbouw langs de Nijl, ontstaan markten en steden in Egypte en hoe Egypte één staat werd).

Hoofdlijnen paragraaf 1

- 13500 jaar geleden - einde ijstijd

- Oorzaak & gevolg - wat was dat ook alweer?

- Middel van bestaan: jagen en verzamelen (nomaden)

- Bronnen - geschreven en ongeschreven

Hoofdlijnen - paragraaf 1

- Drie manieren waarop we aan kennis over jagers-verzamelaars komen:

         - Archeologie

         - Experimentele archeologie 

         - Bestuderen van mensen die nu zo leven (Bosjesmannen,                Afrika)

- Samenleving van jagers-verzamelaars - later 4 andere soorten (2 andere leer je dit hoofdstuk).

Hoofdlijnen - paragraaf 2

- Vruchtbare halve maan - 11000 jaar geleden 

- Begin planten graan - eerste akkerbouw

- Veeteelt 

- Akkerbouw + veeteelt samen = landbouw

- Landbouwrevolutie - grote verandering

- Landbouwsamenleving - landbouw + vaste plaats

Hoofdlijnen - paragraaf 2

- Voordelen en nadelen landbouw:

         - minder last van regen, wind en kou

         - mislukte oogsten (hongersnoden)

         - oplossingen bedenken (voorraden bewaren in potten,                      werktuigen bedenken)

- 7300 tot 5000 jaar geleden - ontstaan landbouw Nederland

- Jaartelling  - Prehistorie (tot 3000 v.C.) (blz. 104-107)

Hoofdlijnen - paragraaf 3

- Hunebedden Drenthe - Prehistorie (3200 v.C-3400 v.C.)

- Klaarmaken voor het Hiernamaals - spullen meegeven

- Natuurgodsdienst - natuurverschijnselen 

- Proberen gebeurtenissen te begrijpen/verklaren

- Offers aan goden geven

Hoofdlijnen - paragraaf 3

- Weinig verschil tussen jagers-verzamelaars 

- Aanzien - waardering

- Weinig macht, weinig (eigen) bezit

- Grotere verschillen tussen boeren

- Meer aanzien, meer eigen bezit

- Sociale verschillen - verschillen tussen mensen en groepen in een samenleving

Hoofdlijnen - paragraaf 4

- Egypte: 5500 v.C. - landbouwsamenleving

- Overstromingen

- Beneden-Egypte en Boven-Egypte

- Weinig regen - kanalen en vijvers

- Veel productie, dus ontstaan ambachten

- Ontstaan markten (vooral langs de Nijl) - ruilhandel

Hoofdlijnen - paragraaf 4

- Eerste steden in Egypte (landbouwstedelijke samenleving):

            - Rijkdom (door handel, landbouw en ambachten)

            - Beter en langer leven

            - Dichtbij de markten wonen

- 3000 v.C. - vorst van Boven-Egypte kreeg ook de macht over Beneden-Egypte - één staat, één vorst (de farao)

Welke beschrijving past het beste bij de jagers-verzamelaars?

1. Ze waren nomaden, reisden veel rond en hadden weinig bezit
2. Ze hielden vee, verbouwden graan en hadden veel bezit
3. Ze waren nomaden, woonden op een vaste plaats en hielden vee
4. Ze reisden veel rond en ze leefden in grote groepen

Op welke manier kwamen wij aan kennis over de jagers-verzamelaars?

1. Ze schreven alles op wat ze deden en bewaarden dit goed
2. Door opgravingen van archeologen en door grotschilderingen
3. Ze hadden geschreven bronnen
4. Door alleen naar grotschilderingen te kijken

Wat hield de landbouwrevolutie in?

Welke jaartelling gebruiken we?

1. De Prehistorische jaartelling
2. De Joodse jaartelling
3. De Katholieke jaartelling
4. De Christelijke jaartelling

Waar werden Hunebedden voor gebruikt?

Waarom vereerden de boeren goden in de natuur?

Welke stelling is juist?

1. Het verschil tussen jagers-verzamelaars is groot
2. Het verschil tussen jagers-verzamelaars is klein
3. Het verschil tussen boeren weten we niet
4. Het verschil tussen boeren is klein

Waardoor werd de landbouwgrond langs de Nijl vruchtbaar?

1. Door overstromingen van de Nijl
2. Door de aanleg van vijvers en kanalen
3. Door de grote hoeveelheid regen die daar valt
4. Door de goden die ze vereerden

Waardoor werd Egypte een landbouwstedelijke samenleving (in plaats van een landbouwsamenleving)?

Tips voor het leren van de toets

- Zorg dat je de begrippen goed kent! 

- Herhalen, herhalen, herhalen...

- Ga niet één keer heel lang leren, maar verdeel het in kleinere stukjes

- Hebben jullie nog tips voor elkaar?

Succes met het leren voor het proefwerk!